Kuzgi bug‘doyning biologik xususiyatlari va don sifati ko‘rsatkichlari

2.2-§. Tarjiba o’tkazish sharoiti va uslubiyoti
Dala tajribasi 5 variant 4 takrorlikda quydagi tuzilma bo’yicha o’tkazildi.

1. Nazorat

2. N₁₆₀P₁₂₀K₈₀
3. N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀
4. N₁₆₀P₁₂₀K₈₀+20 t go’ng
5. N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀ +20 t go’ng
Bug‘doy o‘simliklarini o‘stirish shu sharoit uchun qabul qilingan texnologik jarayonlar asosida o‘tkazildi. Kuzda ekilgan bug‘doy o‘suv davrida, tuproq namligi dala nam sig‘imining 70% dan kam bo‘lmagan holda ushlab turildi. Buning uchun ekishdan oldin gektariga 1200 m³ me’yorida nam to‘playdigan va vegetatsiya davrda gektariga 700 m³ me’yorlarida atmosfera yog‘in-garchiliklarni hisobga olgan holda 3 – 4 marta sug‘orishlar o‘tkazildi.
Dala tajribasi variantlari paykalar bo’yicha bitta yarusga joylashtirldi. Dala tajribasidagi paykallarning umumiy soni 20 ta ga teng bo’ldi. Bita tajriba paykalining umumiy maydoni 200 m², shundan xisob- kitob maydoni 100 m² ni tashkil etadi. Bitta paykalning eni 3,6 metr uzunligi 50 metrga teng bo’ldi. Bitta takrorlanish maydoni 1000 m² ga teng, bo’lib, u to’rt marta qaytarildi. Dala tajribasi bitta yarusga joylashtirildi. Dala tajribasining to’rt tamonidan 8 metrdan ximoya zonalari tashlandi. Dala tajribasining sof maydoni 4000 m², tajribaning to’rt tamonidagi ximoya zonalarini xisobga olganda 8000 m² (100 m x 80 m ), yani dalaning eni 100 metr, uzunligi 80 metrga teng bo’ldi.
2.2.1-Jadval
Variantlarni paykallar bo’yicha joylashtirilishi

Variant №	1	2	3	4	5	1	2	3	4	5	1	2	3	4	5	1	2	3	4	5
Paykal №	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10	11	12	13	14	15	16	17	18	19	20
Qaytariq №	I					II					III					IV

Bitta paykalning eni 3,6 metr bo’lib uning ikki chetidan 90 sm dan ximoya qatorlari qoldiriladi, o’rtadan 1,8 metr enlilikdagi joy kuzatuv maydoni bo’ladi. Paykalning uzunligi 80 metr bo’lib uning boshi va adog’idan 8 metrdan uzunlikdagi joy ximoya uchun qoldiriladi.Ular oralig’idagi 55 metr joyda kuzatuv olib borildi. Paykalning kuztuv maydoni 1.8*55=100 m² ni tashkil etadi. Barcha xisob-kitob ishlari, biometrik o’lchashlar, fenologik kuzatishlar, namunalar olish har bir paykalning kuzatuv maydonida donchilik ilmiy tatqiqot inustututlari uslubiyati buyicha o’tkaziladi. Buning uchun 0.25 m² ramka olinib paykalning 10 ta joyiga tashlanadi va uning ichidagi o’simliklar tadqiqot qilinadi. Bundan tashqari boshoqlash va pishish fazalarida 100 ta model o’simlik olinib ularda o’lchash ishlari olib boriladi. Bu 100 ta o’simlik paykal eni va uzunligi buyicha bir me’yorda taqsimlanadi.
Dala tajribasida har bir oyda bir marta fenalogik kuzatish va biometrik o’lchashlar olib boriladi. Tuproqni agrakimyoviy taxlil qilish uchun har bir paykal va variantdan o’rtacha tuproq aralash namunasi olib kelinib laboratoriyada analiz qilinadi.
Dala tajribasidagi quydagi biommetrik o’lchashlar o’tkaziladi.

• 
  Kuzgi bug’doy poyasining balandligi, sm
  
• 
  Bitta o’simlik tupidagi poyalar soni, dona
  
• 
  Bitta o’simlik tupidagi mahsuldor poyalar soni, dona
  
• 
  Bitta o’simlik tupidagi barglar soni, dona
  
• 
  Bitta o’simlikdagi boshoqlar soni, dona
  
• 
  Boshoqdagi don massasi, gr
  
• 
  Bitta paykaldagi don va somon hosili