Kuzgi bug‘doyning biologik xususiyatlari va don sifati ko‘rsatkichlari

3.2.1-jadval
Mineral va organik o’g’itlarni kuzgi bug’doy unuvchanligi, qishlash va yashovchanligiga ta’siri

№	Variantlar	1m^2maydonga tushgan urug’ soni, dona	Dala unuvchanligi		Qishlab chiqish		Yashovchanligi
			Dona, m^2a, m^2	%	Dona, m^2	%	Dona, m^2	%
1	Nazorat	520	443	85.2	373	84.2	368	83.1
2	N160P120K80	520	444	85.4	380	85.6	372	83.8
3	N200P150K100	520	443	85.2	383	86.5	373	84.2
4	N160P120K80+20 t/ga go’ng	520	445	85.0	390	87.7	370	83.7
5	N200P150K100+20 t/ga go’ng	520	448	85.2	396	88.3	370	83.5

Demak, tuproqning biologik unumdorligi tarkibidagi oziq moddalar; ayniqsa mineral va yalpi azot miqdori ammonifikasiya va nitrifikasiya jarayonlarining jadalligi kuzgi bug’doyni yaxshi tuplanishi uchun yetarli emas. Azot, fosfor va kaliy yetishmasligi mahsuldor poyalar ulushining kamayib, boshoqsiz poyalarni ko’payib ketishiga olib keldi. Mineral o’g’itlarni qo’llash natijasida bitta o’simlikdagi umumiy va mahsuldor poyalar soni keskin ortdi. Mieral o’g’itlar me’yorini ortishi bilan bitta o’simlikdagi umumiy poyalar soni ham, mahsuldor poyalar soni ham orta boshladi. Lekin, mineral o’g’itlar me’yorini ortishi oldingisiga qaraganda kamroq samara berdi. Azotli o’g’itlar me’yorini 160 kg/ga dan 200 kg/ga ortishi esa umumiy poyalar sonini ortishiga olib keldi, lekin mahsuldor poyalar sonini oshirmadi. Masalan N₁₆₀P₁₂₀K₈₀ variantida umumiy poyalar 2.42 ta, mahsuldor poyalar soni 1.78 dona bo’lgan bo’lsa, N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀ variantda yuqoridagiga mos ravishda 2.48 va 1.82 ta, N₁₆₀P₁₂₀K₈₀+20 t/ga go’ng variantida tegishlicha 2.50 va 1.83 ta, N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀+20 t/ga go’ng variantida 2.52 va 1.83 ta ga teng bo’ldi(3.2.2- jadval ).
Bir metr kvadrat (1m²) maydondagi umumiy va mahsuldor poyalar soni o’simlik qalinligi va bitta o’simlikning tuplanishiga bog’liq bo’ladi. Mineral va organik o’g’itlar bu ikkala ko’rsatkichga ham sezirarli tasir ko’rsatdi. Shuning uchun ular 1 m² maydondagi umumiy va mahsuldor poyalar soni ishonarli ravishda ko’paytirdi. Mineral o’g’itlar berilmagan maydon birligida kuzgi bug’doy o’simligida umumiy va mahsuldor poyalar soni juda kam bo’lishii aniqlandi. Mineral o’g’itlarni qo’llash natijasida poyalar soni ortdi. Masalan, nazorat variantda 1m² yuzada ummumiy poyalar soni 450.1 ta, shundan mahsuldor poyalar soni 281.4 ta bo’lgan bo’lsa, N₁₆₀P₁₂₀K₈₀ mieral o’g’it qo’llanilganda tegishlicha 900.2 va 662.2 ta, N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀ variantida 925.0 va 678.9 ta, N₁₆₀P₁₂₀K₈₀+20 t/ga go’ng variantida esa 925 va 677.1 ta, N₂₀₀P₁₅₀K₁₀₀+20 t/ga go’ng 932.4 va 677.1 ta ni tashkil etdi (3.2.2-jadval).
3.2.2-jadval