Kvarsli oltin tarkibli rudalarni uyumda tanlab eritishning texnologik sxemasini tanlash va asoslash

13-jadval
Maydalagichning katolikdagi texnologik xarakteristikasi

O’lchamlari	Jag’li maydalagich 1312HD	Konusli maydalagich MP 1000	Konusli maydalagich MP 1000	Rotorli maydalagich ODX-J1163
Yuklanayotgan mahsulotning maksimal yirikligi, mm	950-1000	200-320	200-320	250/400*1390*
Bo’shatish tuynugining kengligi ,mm	125-250	6-51	6-51	0-20
Ishlab chiqarish unumdorligi, t/soat	330-840	260-980	260-980	120-150
Maydalagich quvvati, kVt	160	550	550	132-200
Maydalagichning og’irligi, kg	41500	64000	64000	Qayerda qo’llanilishiga qarab
Gabarit o’lchamlari, mm		3500*3335	3500*3335	3100*2605*3205

Birinchi bosqichdagi maydalagichga mahsulot yuklash koeffisientini hisoblaymiz:
K₁= Q_{l ich}/Q_{may ich}=600,81/380= 1,58=2 dona
Bu yerda Q_{l ich} – Loyihadagi ishlab chiqarish unumdorligi t/s,
Q_{may ich} – 1 ta maydalagichning ishlab chiqarish unumdorligi t/s.
Birinchi bosqich maydalash jarayoniga 2 ta 1312HD markali jag’li maydalagichni tanlaymiz.

Ikkinchi va uchunchi bosqich maydalash jarayoni uchun maydalagichlarga mahsulot yuklash koeffisientini hisoblaymiz:

K₂=379,01/260=1,45 =2 K₃= 441,01/270=1,63=2
Ikkinchi bosqich maydalash jarayoniga 2 ta MP 1000 markali konusli
maydalagichni tanlaymiz.
Uchunchi bosqich maydalash jarayoniga 2 ta MP 1000 markali konusli maydalagichni tanlaymiz.
To’rtinchi bosqich maydalash jarayoni uchun maydalagichlarga mahsulot yuklash koeffisientini hisoblaymiz:
Maydalagichlar soni
n= 252,58 /120=2,1=2
1˂n˂2, Hisoblarga mos rvishda 2 ta Rotorli maydalagich ODX-J1163 markali Rotorli maydalagichni tanlaymiz.
Har bir maydalagichga mohsulotning kelishi quydagicha:
Q=Q₁₂/nQ=252,58 /2=126,29 t/s.

Bunda birinchi bosqichdagi maydalagichga mahsulot yuklash koeffisientini quydagiga teng:

K₄=126,29/120=1,05

2.5 Uyumning geometrik parametrlarini hisoblash

Uyumni geometrik o’lchamlarini hisoblashda quydagilarni qabul qilamiz.
Dastlabki ma’lumotlar:
- Ruda hajmining zichligi ρ=1,74 t/m³
- Uyumning qiyalik burchagi 2,4:1 (22,5⁰)
- yarusning qiyalik burchagi 1,4:1 (36⁰)
94% maydalangan 3.25 mm sinf yiriklikdagi maydalangan rudaning 5 000 000 tonna massada uyumdagi hajmini aniqlaymiz. Zichligi 1,74 t/m³ bo’lganda, hajmi quydagini tashkil qiladi:
V=m/ρ=5 000 000/1.74= 2 873 563,21 m³
Yarusning maksimal balandligi 10 metrda oshmasligi shart. Quydagi formula orqali uyum maydonini hisoblaymiz:
S=V/h
S=V/h=2 873 563,21 /10·3=95 785,44 m²≈95 800 m²
Uyumning maydonidan kelib chiqqan holda uning uzunligi va kengligini tanlaymiz:
a=479 m, b=200 m
Tekshirish: 479·200=95 800
Qilingan hisob kitoblardan kelib chiqqan holda uyumning geometrik o’lchamlari quydagicha:
- Yaruslar soni 3;
- Uyum maydoni S=95 800 m^2;
- Uyum uzunligi a=479 m;
- Uyumning kenligi b= 200 m;
- yarusning balandligi h=10 m.

2.6 Sizdirib o’tkazish usulida sianllab eritmaga o’tkazilgan oltinni ajratib olishni hisoblash

Dastlabki ma’lumotlar :
- Uyum maydoni S= 95 800 м²;
- sizdirib o’tkazishda eritmaning zichligi ρ_орош = 18л/(м²ч)=0,018м³/(м²ч)
- Qimmatbaho komponentning ajralshi Е=60%
- natriy sian eritmasining parlanish orqali yo’qotilishi 10%
-oltinning rudadagi miqdori 1,0 g/t
- Kumushning rudadagi miqdori 1.2 g/t
Oltin va kumushining natriy sian eritmasida erishi quydagi reaksiya orqali boradi
2Au + 4NaCN +0.5O₂ + H₂O = 2Na[Au(CN)₂ + 2NaOH
2Ag + 4NaCN +0.5O₂ + H₂O = 2Na[Ag(CN)₂ + 2NaOH
1 tonna ruda tarkibida oltinning miqdori 1,0 г/т, va kumushning miqdori 1.2 г/т bo’lsa unda qimmatbaho komponentlarning miqdori quydagini tashkil qiladi:
Au=5 000 000·1,0=5 000 000 g=5000 kg
Ag= 5 000 000·1.2=6 000 000 g=6000 kg
60% qimmatbaho komponentlarning ajralishida oltin va kumushning natriy sian eritmasiga o’tishi quydagi miqdorda bo’ladi:
Au =5000·0,60=3000 kg
Ag= 6000·0,60=3600 kg
Quydagi tenglamadan uyumdagi ruda tarkibidagi oltin va kumushning eritmaga o’tkazish uchun sarf bo’ladigan NaCN eritmasini miqdorini hisoblaymiz:
394Au-------196 NaCN
1 кг Au -----Х кг NaCN
Х = 0,497 кг
215,8 Ag ---------196 NaCN
1 кг Ag -----Х кг NaCN
Х = 0,9 кг
Uyumdagi ruda tarkibidagi hamma qimmatbaho komponentlarni NaCN eritmasi yordamida qattiq fazadan eritmaga o’kazishimiz uchun talab qilinadigan NaCN
miqdorini hisoblaymiz:

Au eritmaga o’tkazish uchun …….3000·0,497=1491 kg NaCN

Ag eritmaga o’tkazish uchun ………3600·0,9=3240 kg NaCN
Jami ………………………………………….. 4731 kg NaCN