Laboratoriya ishi № Mavzu: Raqamli texnika negiz elementlarini tadqiq etish. Ishning maqsadi

RS-trigger ikkita axborot S va R kirishlarga ega. S kirishga 1 signali, R 
kirishga 0 signali berilsa triggerning Q chiqishida 1 signal o`rnatiladi. Aksincha 
bo`lganda, ya’ni S=0 va R=1 bo`lsa trigger chiqishi Q=0. SR- trigger ishi quyidagi 
ifoda bilan aniqlanadi: 
bu yerda: Q
n
va Q
n+1
– mos ravishda triggerning oldingi va yangi holatlari. 
2.1-rasm. RS-, JK-, D- vaT-turli triggerlarning shartli belgilanishi. 
RS-trigger uchun S=1 va R=1 kombinatsiya taqiqlangan hissoblanadi. Bu 
vaqtda triggerning axborot kirishlari holati aniq bo`lmaydi: Q chiqishda 0 VA, 1 VA 
bo`lishi mumkin.
RS-triggerning E-, R- va S-triggerlar deb nomlanuvchi turlari VA mavjud. 
Ular uchun S=R=1 holat taqiqlanmagan. E-trigger S=R=1 bo`lganda o`z holatini 
o`zgartirmaydi ( Q
n+1
=Q
n
). S-triggerda S=R=1 bo`lganda Q=1, R-triggerda esa Q=0 
bo`ladi.
JK-trigger ikkita axborot JvaK kirishlarga ega. RS-trigger kabi JK-triggerda 
VA Q chiqishda 1 yoki 0 o`rnatilishi J va K – kirishlarga bog`liq. Lekin, RS-
triggerdan farqli ravishda JK-triggerda J=K=1 bo`lsa triggerning Q chiqishi holati 

---

teskari holatga o`tkaziladi. JK-triggerlar faqat S kirishdagi potensial o`zgarganda 
sinxronlashadi. JK-trigger ishi quyidagi shart bilan aniqlanadi: 
 
D-trigger, yoki kechikish triggerida, S kirishga sinxrosignal berilganda, D 
kirishdagi potensialga mos holat o`rnatiladi. D-trigger ish tenglamasi: Q
n+1
=Q
n
ko`rinishga ega bo`ladi. Demak, Q
n+1
chiqish holati D kirish signali o`zgarishi 
bilan emas, balki sinxrosignal kelishi bilan o`zgaradi, ya’ni bir sinxronizatsiya 
impulsi davriga kechikadi ( Delay - kechikish ). D-trigger impuls yoki front 
yordamida sinxronizatsiya qilinadi.