Лаборатория иши №1

Tajribani o‘tkazish tartibi.

Tajriba uchun olti dona turli tranzistorlar oling va ularning har biri p-n-p yoki n-p-n ekanligini aniqlang, sozligini tekshiring va quyidagi jadvalni to‘ldiring.

1-jadval. Tranzistorlar ma’lumotlari

Tartib raqami va tipi		Holati
		Emitter Basa	Manfiy Musbat	Emitter Basa	Manfiy Musbat	Kollektor Basa	Manfiy Musbat	Kolletor Basa	Manfiy Musbat	Npn Pnp
1
2
3
4
5
6

Maydon tranzistorlarini oddiy tekshirish

Bunda maydon tranzistorlarining ko`p sonli parametrlaridan faqat ikkitasi amaliy ahamiyatga ega degan taxminga asoslanadi. Ular I<sub>s.bosh</sub>-zatvorda nol` kuchlanish bo`lgandagi stok toki va S-xarakteristikaning tikligi. Bu parametrlarni 6-Rasmda keltirilgan sxema yordamida ulash mumkin.

IP-milliampermetr (mul`timetr moa ulash chegarasida) B<sub>1</sub>-9V li batariya, B<sub>2</sub>-1.5 B li batariya. Sim bilan zatvor ayog`I istok ayog`iga ulanadi.
Bunda milliampermetr tranzistorning birinchi parametrini-stok tokini ko`rsatadi va uning qiymati yozib olinadi. Keyin ulovchi sim olib tashlanadi va uning o`rniga B<sub>2</sub> elementi ulanadi. Milliampermetr stok zanjirida kichikroq tok ko`rsatadi. Agar, endi milliampermetr ko`rsatgan qiymatlarning farqini element kuchlanishiga bo`lsak, olingan natija tekshirilayotgan maydon tranzistori S parametrining real qiymatiga mos keladi.


Ishning bajarish tartibi

1. Berilgan turli doiymiy va o`zgaruvchan rezistorlarning qarshiligini ommetr yoki mul`timetr yordamida ulang. Olingan natijalarni qarshiliklarda keltirilgan nominal qiymatlar bilan taqqoslang. Nosoz rezistorlarni ajrating.

2. Berilgan turli kondensatorlarning yaroqliligini mul`timetr yordamida tekshiring. Sog` kondensator sig`imlarini asbob yordamida o`lchang. Natijalarni nominal qiymatlar bilan taqqoslang.
3. Berilgan diod va tiristorning ishga yaroqliligini mul`timetr yordamida aniqlang.
4. Turli tranzistorlar ichidagi sozlari va nosozlarini ajrating.


Nazorat savollari.

1. 
   Nima uchun tranzistoni xuddi diodni tekshirgandek tekshirish mumkin?
   
2. 
   Maydonli tranzistorni ishda yaroqliligini mul`timetr yordamida aniqlash mumkinmi?
   
3. 
   Kondensator ommetr bilan ulanganda, 0 qarshilik aniqlansa, kondensator ishga yaroqlimi?