Laboratoriya ishi №6 Mavzu: Obyektga yo„naltirilgan dasturlash tizimlarida strukturaviy ilovalarni yaratish

using namespace std 
qatorini yozish 
shart emas. 
C++ dasturlash tilining standart kutubxonalari «
< >
» belgi ichiga olib yoziladi. Shunda bu 
kutubxona standart adresdagi papkadan qidiriladi. Agar siz boshqa adresdan kutubxona 
qidirishingiz kerak bo‗lsa, 
«» 
belgilari orasiga o‗sha adresni yozgan holda kerakli kutubxonani 
qo‗shishingiz kerak bo‗ladi. 
using namespace std 
— C++ dasturlash tilida har bir o‗zgaruvchi yoki operator, ma‘lum 
bir ismlar majmuasi saqlanadigan joyda saqlanadi. Foydalanuvchilar yaratadigan har bir 
o‗zgaruvchi ismsiz majmuada saqlanadi, qolgan barcha operator va funksiyalar «
std
» nomli 
ismlar majmuasi yig‗ilgan joyda saqlanadi. Agar bu qatorni koddan olib tashlasak, har safar biror 
operatorni ishlatish uchun «
std
» yodga olinishi lozim. 
#include  
int main()
{
std::cout<<"Hello World "; 
return 0;

---

√ 
}
int main() 
— bu 
int
(butun son) tipi qaytaradigan 
main 
funksiyasi, C++ dasturlash tili bir 
va bir qancha funksiyalardan tuzilgan bo‗lib, eng asosiy funksiya bu 
main
dir. Kompilyator dastlab 
aynan shu funksiyani topib, dastur ishlashini shu yerdan boshlaydi(albatta kutubxonalarni qo‗shib 
bo‗lgandan so‗ng). Hullas dasturda kamida bitta funksiya(main) bo‗lishi lozim. 
cout<< 
— bu ekranga chiqaruvchi operator hisoblanadi. 
iostream 
kutubxonasiga tegishli. 
return 0 
— main funksiyasi int(butun son) qaytaruvchi funksiya bo‗lgani uchun, return 
orqali biror son qaytarish lozim(bizning holatda 0). 
{ } 
— bu belgilar blokka olish belgilaridir. Bu holatda funksiyani boshi va oxirini belgilab 
bermoqda
2
. 
Kodlar yozib bo‗lindi va u haqida tushunchaga ega bo‗ldingiz. Endi bu kodlarni ishga 
tushiramiz. Buning uchun Shift+Ctrl+F9 tugmalarini bosib, natijani ekranga chiqaramiz. Ko‘rinib 
turganidek dastur grafik interfeysga ega bo‘lmaganligi va o‘z ishini juda tez yakunlaganligi sababli 
ishning natijasini ko‘rishning imkoni yo‘q. Dastur o‘z ishini biz istagan vaqtgacha (masalan Enter 
tugmasi bosilguncha) yakunlamasligi uchun dastur kodining so‘ngiga maxsus kod kiritiladi. 
Masalan getch(). Ushbu funksiya enter tugmasi bosilgandagina bajariladi. Shuning hisobiga natija 
chiqarilgan oyna biz xoxlagan vaqtgacha yopilmaydi. Lekin ushbu funksiyaning asl vazifasi 
klaviaturadan kiritilgan ma‘lumotning birinchi belgisi aniqlashdan iborat. Ushbu funksiya 
bajarilishi uchun. conio.h bibliotekasini e‘lon qilib qo‘yish lozim
3
.