Laboratoriya jumislari boyinsha qollanba

Usulning nazariyasi va qurilmaning tavsifi. ~altakning induktivligini aniqlaw uchun shu g`altakdan o`zgaruvchan tok o`tganida qanday qarshilik ko`rsatishini bilish kerak.
Biror R₀ aktiv qarshilikni o`zgaruvchan tok manbaiga ulaylik (54-rasm).

Aktiv qarshilik cho``lanma elektr chiro`i, elektr pechi, isitgich kabi asboblarning biridan iborat bo`lishi mumkin. Bu vaqtda zanjir uchidagi kuchlanish sinuslar nizamiga ko`ra o`zgaradi: (183)

54-rasm. Aktiv qarshilikli o`zgaruvchan tok zanjiri.

Bu erda: U-kuchlanishning oniy qiymati; U_m-kuchlanishning maksimal (amplituda) qiymati;  - o`zgaruvchan tok doiraviy chastotasi.
Tekshirishlar bunday zanjirda aktiv qarshilikdagi tok ham sinuslar nizamiga ko`ra o`zgarishini ko`rsatadi:
II_m sin t (184)
Bu erda: I-o`zgaruvchan tok oniy qiymati; I<sub>m</sub>-o`zgaruvchan tokning ampli-tuda (maksimal) qiymati.
Demak, aktiv qarshilikli zanjirda tok kuchining tebranish fazasi kuchlanish fazasi bilan bir xil bo`ladi. Om nizamiga asosan tok kuchi, kuchlanish va qarshiliklar o`zaro quyidagicha bo`langan:
(185)
Bu erda: I va U tok kuchi va kuchlanishning ta`sir etuvchi qiymatlari va ular I_m va U_m bilan quyidagicha bo`langanligini bilamiz:
(186)
O`zgaruvchan tok zanjirida ishlayotgan ampermetr va vol`tmetrlar tok kuchi va kuchlanishning ta`sir etuvchi qiymatlarini ko`rsatishini doimo yodda saqlashimiz kerak.

Endi o`zgaruvchan tok manbaiga aktiv qarshiligini hisobga olmaslik darajada kam bo`lgan nnduktivligi L ga teng g`altakni ulaylik (55-rasm).