Қўлланма педагогика институтларининг юқори курс студент- лари ва ўрта мактаб физика ўқитувчилари учун фойдалидир


Download 1.66 Mb.
bet23/27
Sana16.06.2023
Hajmi1.66 Mb.
#1517074
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27
Bog'liq
Azizov mubiw

У ] — а2* -I. ц- ш * йх йу 1 йг'
Бу ифодадан фойдалаииб, (6.25") ва (6.26") тенгла- маларни бир ўлчовли фазо учун қуйидагича ёзиш мумкин:
' (6-25'")
V \Л- Л V
(6-26"')
Бу тенгламалардаги уя ва /р лар (6.15) ва (6.16) фор- мулалар орқали аниқланилади.
Агар ярим ўтказгич ёруғлик ёки бошқа ирнлашти- рувчилар таъсирида бўлмаса, узлуксизлик тенгламасида & ни ҳисобга олинмайди, яъни (£ = 0);
_ 1^«= (6.25)
е (1х '
1 4б>__ Р—Ро (6 26)
е <1х хр ' \ >
Заряд ташувчиларнинг яшаш даври жуда кўп фак- торларга боғлиқ1 бўлади. Ярим ўтказгичларда ташқи таъсир натижасида заряд ташувчилар концентрацияси ўзгаради, бинобарин, яшаш даври ҳам ўзгаради, чунки яшаш даври заряд ташувчилар концентрациясига боғлиқдир. Бундан ташқари ярим ўтказгичлардаги нуқсонлар ҳам яшаш даврининг ўзгаришига олиб келади.
Заряд ташувчилар асосий ва асосий бўлмаган заряд ташувчиларга ажралади. Буларнинг яшаш даврлари ҳам бир-бирларидан фарқ қилади. Худди шундай электрон ва тешикларнинг яшаш даврлари ҳам бир-бирларидан фарқ қилади.
30- §. Пуассон тенгламаси
Агар ярим ўтказгйчнинг бирор соҳасида заряд та- шувчилар мавжуд бўлса, ёки бирор сабабга кўра ҳосил қилинса, у ерда потенциал майдон юзага келади. Бундай соҳа ярим ўтказгич — металл контактида р — п- ўтишда. ҳосил бўлиши мумкин. Заряд зичлиги мавжуд бўлган бундай соҳада майдон потенциали билан ҳажмий заряд зичлиги орасидаги боғланиш Пуассон тенгламаси орқали берилади:
(6.27)
бунда Vмайдон потенциали, ? — заряд зичлиги, е = = еог' — муҳитнинг абсолют диэлектрик доимийси. Бир ўлчовли фазо учун.Пуассон тенгламасй қуйидагича езилади:'
>=-{. • <б'28>
Майдон кучланганлиги билан майдон потенциали орасида қуйидаги боғланиш
ау
Е== —
мавжудлигидан фойдалансак, майдон кучланганлиги бнлан заряд зичлиги орасида боғланиш борлигини аниқлаймиз. Бу ифода ёрдамида контакт орасидаги электр майдони кучланганлигини аниҳлашга имкон беради. Умуман, Пуассон тенгламаси контакт орасидаги майдон потенциали, майдон кучланганлиги ва унинг кенглигини топишга имкон беради.
Агар ионлашган донорларнинг концентрациясини (1, акцепторларнинг концентрациясини а, ҳаракатчан электронларнинг концентрациясини п, ва ҳаракатчан тешикларнинг концентрациясини р деб олсак, ярим ўтказгичдаги заряд зичлигини
? = е(- 11а^р + Ма — п)
ифода орқали аниқласак бўлади. У ҳолда (6.29) қуйи- дагича ёзилади.
Download 1.66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling