Логистика

Transport logistikasini axborot bilan ta’minlash.
Axborot texnologiyalarining vazifalari logistika transport tizimlarini zarur 
ma’lumotlar bilan ta’minlashdan iborat. Transport va logistika tizimlaridagi 
ma’lumotlar moddiy va texnologik resurslar bilan bir qatorda juda muhim texnologik 
manbadir. Ushbu manbaning to‘g‘ri bajarilishi korxona samaradorligining sezilarli 
darajada oshishiga olib keladi.
Tashish jarayonining barcha ishtirokchilari quyidagi ma’lumotlar tarqatiladigan 
yagona axborot muhitida ishlaydi: 
• yetkazib beruvchilar va iste’molchilar haqida ma’lumot
• transport tizimining resurslari to‘g‘risidagi ma’lumotlar
• korxona mahsulotlari narxlari topografiyasi va boshqalar. 

---

212 
Axborot-logistika tizimining ishlashi uchun u quyidagi talablarga javob berishi 
kerak. Ochiqlik - bu tashqi muhitda sodir bo‘layotgan voqealarni kuzatishni anglatadi, 
iqtisod uchun eng kam vaqtga ega bo‘lishi kerak (reflektivlik) 
 
3. 
Tashqi savdo tashishlarini huquqiy va tijorat bilan ta’minlash 
Hozirgi vaqtda O‘zbekiston tashqi savdo yuk tashishlari quyidagi asosiy 
transport yo‘laklari orqali amalga oshiriladi: 
1-yo‘lak-Boltiqbo‘yi davlatlari portlari yo‘nalishi bo‘yicha (Qozog‘iston va 
Rossiya orqali tranzit) — Klaypeda (Litva), Riga, Liyepaya, Venspils (Latviya), 
Tallin (Estoniya); 
2-yo‘lak-Yevropa Ittifoqi mamlakatlari yo‘nalishi bo‘yicha, Belorusiya va 
Ukraina orqali (Qozog‘iston va Rossiya orqali tranzit) — Chop (Ukraina) va Brest 
(Belorussiya)chegara o‘tish joylari; 
3-yo‘lak Ukrainaning Illichevsk portiga (Qozog‘iston va Rossiya orqali 
tranzit orqali), qora dengizga chiqish bilan; 
4-koridor-Transkavkaz koridori yo‘nalishi bo‘yicha (Turkmaniston, 
Qozog‘iston va Ozarbayjon orqali tranzit orqali), Qora dengizga chiqish yo‘li 
bilan, bu TRASEKA koridori deb nomlanadi; 
5-yo‘lak-Eronning Bandar Abbos portiga (Turkmaniston orqali tranzit 
orqali) Fors ko‘rfaziga kirish yo‘li bilan; 
6-yo‘lak-Sharqiy yo‘nalishda Qozoq-Xitoy chegara o‘tish joyi (Dostik / 
Alalshankou) orqali Xitoyning Sharqiy portlariga, shuningdek Uzoq Sharq 
portlariga Naxodka, Vladivostok va boshqalar.; 
7 – yo‘lak-Sariq, Sharqiy Xitoy va Janubiy Xitoy dengizlari chiqishi bilan 
Xitoy portlariga (Qirg‘iziston orqali tranzit orqali) ; 
8-yo‘lak-Afg‘oniston muammosini hal qilish munosabati bilan Janubiy 
alternativalarni ishlab chiqish bo‘yicha yangi istiqbollar ochilmoqda
Eron va Pokiston Bandar-Abbos, Chaxbahar (IRI), Gvadar va Karachi (IRP) 
portlariga Afg‘oniston orqali tranzit orqali transport yo‘laklari. 
So‘nggi yillarda xalqaro avtomobil transporti sohasida xorijiy davlatlar bilan 
o ‘zaro hamkorlik masalalarini tartibga solish bo‘ yicha shartnoma-huquqiy bazani 
takomillashtirishga, milliy tashuvchilarning og‘ir yuk avtotransport vositalari 
parkini yangilash va modernizatsiya qilish hamda ularning xalqaro transport 
xizmatlari bozorida raqobatbardoshligini oshirish uchun qulay shart-sharoitlar 
yaratishga qaratilgan muhim chora-tadbirlar ko‘rildi. 
Shu bilan birga, respublikaning o‘sib borayotgan eksport salohiyati va 
eksport mahsulotlari qiymatida transport komponentini optimallashtirish 
zaruriyati og‘ir yuk tashuvchi avtotransport vositalari parki quvvatini oshirish va 
mahalliy tashuvchilar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha qo‘shimcha chora-
tadbirlar ko‘rishni talab qilmoqda. 

---

213