Логистика

Ba’zi infratuzilma obyektlari nafaqat funksional roli uchun, balki ularga 
berilgan siyosiy ahamiyati tufayli ham xalqaro deb hisoblanishi mumkin, hatto 
obyektlar xalqaro transportning ozgina qismini ta’minlashga xizmat qilsa ham. 
Ushbu toifaga ichki avtomagistrallar (Panamerika, Trans-Yevropa, Trans-
Saxara va boshqalar) kiradi. 
Tajriba shuni ko‘rsatadiki, rivojlangan infratuzilma, ishonchli huquqiy baza, 
axborot texnologiyalari va boshqalar tufayli rivojlangan iqtisodiyotlarda logistika 
tizimlarini shakllantirish osonroq va oddiy bo‘ladi, mamlakat iqtisodiyoti qanchalik 
rivojlangan bo‘lsa, logistika tizimlari uning rivojlanishiga shunchalik katta hissa 
qo‘shishi mumkin. Bu yyerda dalil shundaki, logistika xarajatlari qancha kam bo‘lsa, 
mahsulotni yetkazib berish shunchalik arzon bo‘ladi, yangi bozorlar o‘zlashtirilishi 
osonroq bo‘ladi, raqobat kuchayadi va hokazo. 
Jahon iqtisodiyotining globallashuvi hal qilinayotgan muammolar doirasiga mos 
keladigan logistika tizimlarining ishlashi uchun jahon standartlarini shakllantirishga 
yangi talablarni qo‘yadi, ularning ro‘yxati quyidagilarni o‘z ichiga oladi: tashkiliy 

---

72 
qo‘llab-quvvatlash, quyidagi ko‘rsatkichlarning zarur darajasiga erishish uchun 
logistika tizimlariga xizmat ko‘rsatish va ishlash standartlari: 
* ishonchlilik-logistika tizimining yetkazib berish muddatlariga rioya qilish 
ko‘rsatkichlari, narxning xavfsizligi va maqbulligini ta’minlash asosida moddiy 
oqim harakatini ta’minlash qobiliyati sifatida; 
* funksionallik - berilgan sharoitlarda yoki mavjud omillarda uzluksiz ishlashni 
ta’minlash imkoniyati sifatida; 
* mavjudlik-mijozlarning moddiy resurslarga bo‘lgan ehtiyojlarini hamma 
uchun bir xil darajada ta’minlash qobiliyati sifatida 
Ulardan biri shundaki, logistika operatsiyalarini tashkil etish va amalga 
oshirishda asosiy e’tibor logistika tizimlarida moddiy oqimlarni boshqarish jarayonini 
takomillashtirishga qaratiladi. Shunday qilib, G‘arb manbalarida "ortiqcha logistika 
emas" — lean logistics deb nomlangan yondashuv paydo bo‘ldi. Ba’zi asarlarda "lean 
logistics" atamasi "sayoz logistika" deb tarjima qilingan.