Лойиҳа бошқаруви

 

---

 
ЛОЙИҲА БОШҚАРУВИ 
~ 3 ~ 
МУНДАРИЖА 
Кириш.......................................................................................................................4 
I. Фаннинг мақсад ва вазифалари, компетенциялар.…………………………...9 
II. Лойиҳа ва лойиҳа бошқаруви тушунчалари...……………………………...12 
§1. Лойиҳа бошқарувининг жаҳон амалиёти....………………………………..17 
§2. Лойиҳа бошқарувининг халқаро услублари..……………………………...25 
§3. Лойиҳа бошқарувининг халқаро стандартлари ..………………………….37 
§4. Лойиҳа бошқаруви ва корпоратив стратегия………………………………45 
§5. Лойиҳа инициацияси ва уни ривожлантириш……………………………..52 
§6. Лойиҳада ишларни иерархик тузилмаси…………….………………..……61 
§7. Пудрат шартномаси...…………......…………………………………………70 
§8. Лойиҳада малака талаблари……………...…………………………………77 
§9. Лойиҳага қўйилган талаблар………………………………………………..88 
§10. Сифат таъминоти ва назорати….. ………….……………………………..95 
§11. Лойиҳада молиявий воситалар……...………………………………….....102 
§12. Лойиҳада тендер жараёни……...…………………………………………111 
§13. Лойиҳалаш жараёнини бошқариш.………………………………………119 
§14. Лойиҳада шартномаларни бошқариш…………………………………...126 
§15. Лойиҳада халқаро шартномалар…………...…………………………….135 
§16. Лойиҳада рискларни бошқариш..………………………………………..144 
§17. Лойиҳада коммуникациларни бошқариш……………………………….153 
§18. Лойиҳани якунлаш жараёнини бошқариш….…………………………...160 
III. Имтихон учун намунавий саволлар……………….………........................169 
IV. Вазият ва кейслар...............…………..……………...……………………..171 
V. Фан бўйича тест саволлари.……………………….………………..............182 
Адабиётлар рўйхати..…………………………………………………………..205 

---

 
ЛОЙИҲА БОШҚАРУВИ 
~ 4 ~ 
Кириш 
 
Лойиҳа бошқаруви бу ҳар йили кўпдан кўп компаниялар лойи-
ҳани бошқариш тамойилларини алоҳида бўлимлар ёки умуман 
ташкилот ишида татбиқ этадиган бошқарув соҳасидир. Бу самарали 
лойиҳани бошқариш, компанияга вақтни, пулни ва инсон ресурсла-
рини сарфлашни оптималлаштириб, лойиҳаларни муваффақиятли 
режалаштириш ва муваффақиятли амалга оширишга имкон беради, 
лекин айни пайтда лойиҳанинг якуний маҳсулоти режалаштирилган 
сифатидан четга чиқмайди. Лойиҳани бошқариш тамойиллари ва 
усулларидан фойдаланиш ташкилотга бизнесда янги рақобатдош 
устунликларга эришиш ва ўз фаолияти самарадорлигини оширишга 
имкон беради. 
Дунёда лойиҳаларни бошқариш учун кўплаб стандартлар мав-
жуд. Лойиҳаларни бошқариш институти (Project Management Institute 
– PMI) томонидан ишлаб чиқилган PMBOK стандарти AҚШ ва 
дунёнинг бошқа мамлакатларида энг кенг тарқалган ҳисобланади. 
PMBOK лойиҳаларни бошқариш бўйича тавсияларни ўз ичига олади, 
энг яхши жаҳон тажрибасига асосланган лойиҳаларни бошқариш 
тамойиллари ва усулларини очиб беради. 
"Лойиҳа" дегани ўзи нима? PMI PMBOK стандартига мувофиқ, 
лойиҳа "антиқа маҳсулотлар, хизматлар ёки натижаларни яратиш учун 
вақтинчалик тузилган ташкилот" дир. Турли хил соҳалардаги лойиҳа-
лар мазмун жиҳатидан сезиларли даражада фарқ қилиши мумкинли-
гига қарамай, лойиҳаларни бошқариш асослари ва усуллари тахминан 
бир хил - лойиҳаларни бошқариш ўз ичига инициация, режалаштириш, 
бажариш, мониторинг ва якунлаш босқичларини олади.
Сўнгги ўн йилликларда янги фан - лойиҳаларни бошқариш – 
шаклланиб, у ўзгаришларни энг самарали ва оқилона бошқариш усул-
лари, шакллари, воситаларини ўрганадиган ижтимоий-иқтисодий ти-
зимларни бошқариш назарияси бўлимидир. Aсрлар давомида инсо-
ният кўплаб лойиҳаларни амалга оширишга тўғри келди. Лойиҳа-
ларнинг тобора кучайиб бориши, бир томондан, тўпланган бошқарув 
тажрибаси, иккинчи томондан, лойиҳаларни бошқариш учун мафкура 
ва методологияни яратишни зарур қилди. 20-асрнинг ўрталарида 
кибернетика, бошқарув назарияси ва операцияларни тадқиқ этиш бир 
қатор расмий моделларни яратишга имкон берди ва шу билан лойи-
ҳаларни бошқариш учун тизимли илмий асос яратди. 

---

 
ЛОЙИҲА БОШҚАРУВИ 
~ 5 ~ 
Ушбу фанни ўрганишнинг бир неча асосий йўналишлари мав-
жуд.