Loyihalarni moliyalashtirish

Kirish

Mavzuning dolzarbligi. Malakaviy ish mavzusining dolzarbligi, eng avvalo, investitsiya loyihalarining muvaffaqiyatli amalga oshirilishi, samaradorlikni baholashning turli usullari asosida puxta tahlil qilinishi va chuqur baholanishiga

g liqligi bilan xususiyatlanadi.

Mamlakatimiz iqtisodiyotini rivojlantirish va barqarorligini ta i lash a investitsiyalarning, shu jumladan xorijiy investitsiyalarning beqiyos ri tutishini alohida ta i laga holda shuni aytish mumkinki, investitsiyalarga lga e ti r i g kuchayishi bugungi kunga kelib, mamlakatimizdagi investitsion faoliyatning rivojlantirilishiga olib keldi. Investitsiyalar har qanday iqtisodiyotni, ishlab chiqarishni rivojlantiruvchi eng muhim omil ekanligini e tir f etgan holda, milliy iqtisodiyotga kiritilayotgan investitsiyalar hajmining yildan-yilga ortib borayotganlini alohida aytib tish mumkin. Bu borada Prezidentimiz I.A.Karimov shunday ta i la i: “O tga yilda iqtisodiyotimizga 11 milliard 700 million dollari miqdorida ichki va xorijiy investitsiyalar jalb etildi yoki bu boradagi rsat i h 2011 yilga nisbatan 14 foizga s i. Jami investitsiyalarning 22 foizdan yoki 2 milliard 500 million dollardan rtig i i xorijiy investitsiyalar tashkil etdi, ularning 79 foizdan

pr g i t g ri a -t g ri xorijiy investitsiyalardir.”¹.

Mamlakatimizda investitsiya jarayonlarini rivojlantirish kapital a lag larni

a g arish, bu a lag lar i iqtisodiyotning strategik jihatdan muhim lga sohalarga altirish, zamonaviy texnologiyalardan foydalanish imkoniyatlarini yaratish orqali milliy investitsiya bozorlarining shakllanishiga a lasha i hamda tovar va xizmat rsatish bozorlari rivojlanishining boshqa omillariga ham pgi a ta sir rsata i. Bu ri a investitsiya loyihalarini moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini e ti baholash, baholashning jahonda keng tarqalgan usullaridan amaliyotda foydalanishni ta i lash hamda investitsiya loyihalarining moliyaviy-


¹ Karimov I.A. “Bosh maqsadimiz – keng la li islohotlar va modernizatsiya li i qat i at bilan davom ettirish”.T.: “O z e ist ” 2013y 5-6 betlar.

iqtisodiy samaradorligini baholash usullarini va kompleks ekspertiza qilishni takomillashtirish hozirgi investitsiya jarayonlarini yanada rivojlantirishning asosiy muammolaridan biri li qolmoqda. Mamlakatimizda bozor infratuzilmasining hali yaxshi rivojlanmaganligi, huquqiy bazaning mukammal va barqaror emasligi, inflyatsiya darajasi, axborot ta i ti bazasining mavjud emasligi, amaliyotda

a ri aralashuv holatlarining hali ham t liq barham topib ulgurmaganligi, valyuta riskining mavjudligi va boshqalar tijorat banklarida investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholashga salbiy ta sir etuvchi umumiy sabablardir. Shunday ekan, investitsiya jarayonlarini rivojlantirish, ularni moliyaviy ta i lash a banklarning r i va rolini kuchaytirish hamda investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholashning xorij tajribalarini

rga ish, shuningdek, amaliyotga keng tadbiq etish va bu borada duch kelinadigan muammolarni hal etish mazkur bitiruv malakaviy ishning dolzarbligini ochib beradi.

Malakaviy ishning maqsadi. Ishning maqsadi iqtisodiyotni modernizatsiyalash sharoitida investitsiya loyihalarining iqtisodiy samaradorligini diskontlash usullari asosida baholashni rga ish hamda investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash usullarini takomillashtirish i ha taklif va tavsiyalar berishdan iborat.

Malakaviy ishning vazifalari. Ushbu maqsaddan kelib chiqqan holda malakaviy ish oldiga quyidagi vazifalarning bajarilishi belgilab q ilga :

O zbekiston iqtisodiyotini modernizatsiyalashda investitsiya loyihalarini amalga oshirishning ahamiyati va xususiyatlarini bayon etish;

investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholashning nazariy asoslarini rga ish;

investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash usullarining mazmuni, mohiyati va xususiyatlarini rga ish;

investitsiya loyihasining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini oddiy (a a a i ) usullar asosida baholashni amalga oshirish;

investitsiya loyihasining pul oqimlarini tahlil qilish va baholashni amalga

oshirish;

“AVTO TRANSPORT TEXXIZMAT” investitsiya loyihasining diskontlashga asoslangan usullar asosida baholashni amalga oshirish;

investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash usullarining afzalliklari va kamchiliklarini ri chiqish;

investitsiya loyihalarining moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholashni takomillashtirish i ha tegishli ilmiy-amaliy takliflarni ishlab chiqish.

Malakaviy ishning ob’ekti respublikamizda amalga oshirilayotgan investitsiya loyihalarini moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash faoliyati hisoblanadi.

Malakaviy ishning predmeti investitsiya loyihalarini moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash bilan g liq iqtisodiy munosabatlardir.

Mavzuning nazariy va amaliy ahamiyati. Mavzu i ha malakaviy ishning nazariy ahamiyati ishda ilgari surilgan nazariy-uslubiy g alar a investitsiya loyihalarini moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash usullarining mazmuni va nazariy asoslarini rga ish a foydalanish mumkinligi bilan izohlanadi.

Ishda keltirilgan ilmiy taklif va amaliy tavsiyalar milliy iqtisodiyotda investitsiya loyihalarini izchil amalga oshirish hamda ularning moliyaviy-iqtisodiy samaradorligini baholash usullarini va kompleks ekspertiza qilishni takomillashtirishni ta i lash a, shuningdek, ilmiy tadqiqot ishlarida q lla ilishi mumkin.

Malakaviy ishning tarkibiy tuzilishi. Malakaviy ish kirish, 3 bob, 8 li , xulosa, f ala ilga a a i tlar r xati a iborat. Ishning xajmi 74 betni tashkil etib, unda 13 ta jadval, 11 ta rasm va 40 ta a a i tlar r hati i z i higa lga .

1.