M. A. Kamenskaya

Деревья Qaror daraxtlari (qaror daraxtlari). Qaror (xulosa) daraxtlari mashinani o'rganishning klassik yo'nalishlaridan biri bo'lib, ma'lumotlardagi mantiqiy raqamlarni tasvirlashning eng mashhur yondashuvlaridan­biridir. Qaror daraxtlarini qurish algoritmlari Data Mining sinfidagi eng zamonaviy analitik qo'llanmalar­tomonidan qo'llaniladiData Mining. Masalan служат процедуры, cha1d (chi square Automatic interaction detection), CART (classification and regression trees), ID3 (Interactive Dichotomizer interaktiv dichotomizer) protseduralari.
Daraxt-bu ierarxik tuzilma­bo'lib, unda to'dalar tepaliklar komponentlarga, yoylar esa bog'larga to'g'ri keladi. Odatda daraxt tekislikda quyidagicha joylashgan: tepada-butun tizimni yoki bo'ysunish markazini tasvirlaydigan daraxtning ildizi (ierarxiyaning 1-darajasi); bitta gorizontaldan pastda-ildiz­bilan bevosita bog'liq bo'lgan 2-darajali ponentlar; keyingi gorizontalda-2-darajali komponentlar bilan bog'langan 3-darajali komponentlar- har bir komponentdan­faqat bitta yoy yuqori darajaga ko'tariladi-shuning uchun bunday strukturaning grafigi daraxt deb ataladi. Ushbu daraxtning barglari strukturaning pastki qismlariga mos keladi. Har qanday cho'qqidan kor­nu gacha bo'lgan yo'l yagona va undagi cho'qqilar ro'yxati bilan belgilanadi. Ob'ekt yoki vaziyatni qaysi sinfga kiritish to'g'risida qaror qabul qilish uchun daraxtning tugunlarida turgan savollarga ildizdan boshlab javob berish kerak. Qaror daraxtlarini qurish­tizimiga ijobiy va salbiy misollarni­kiritish kiradi, ular bir nechta belgilar qiymatlari bilan to'ldiriladi. Daraxtning barcha tepalari (ildiz va barglardan tashqari) belgilar bilan belgilanadi, revyevlarning qirralari­belgilar qiymatlari bilan belgilanadi (masalan­, ikkilik belgilar choyida 0 yoki 1), har bir varaq + yoki-sinf bilan belgilanadi; ildizdan daraxtga olib boradigan yo'lda barcha belgilar qiymatlari bo'lgan misollar ma'lum bir sinfga tegishli, + yoki -.
1 D 3 tizimi kabi yechim daraxtlari variantidaDCLS algoritmi asos CLSbo'ladi [19]. U eng katta tasniflash kuchiga ega bo'lgan o'zgaruvchiga (maydonga) muvofiq o'quv misollarini (ma'lumotlar bazasi yozuvlarini) sinflarga ajratadi. Bunday o'zgaruvchi­tomonidan ta'kidlangan misollarning har­bir kichik to'plami yana eng katta tasniflash usuliga ega bo'lgan o'zgaruvchan o'zgaruvchidan foydalangan holda kichik sinflarga bo'linadi va hokazo­ностью и т.д. Разбиение заканчивается, когда в подмножестве ока­. Jarayon davomida qaror daraxti hosil bo'ladi. Ushbu daraxt bo'ylab yuqori­urdan eng pastgacha harakatlanish yo'llari konjunktsiya zanjirlari ko'rinishidagi mantiqiy qoidalar bilan belgilanadi. Funktsional qiymatlar при­роста информации (information daraxtning har bir tepasi uchun ma'lumot o'sishi (ma'lumot gain — IG) yoki negentropiya va daraxt shoxidan yuqorida tanlanmagan har bir belgi uchun hisoblanadi. Algoritm­har qadamda ma'lumot o'sishi bilan eng yuqori ko'rsatkichga ega bo'lgan belgini tanlab, daraxtning vetini ketma-ket uzaytiradi­: bu belgi "­siz" + " va " - "sinflarining ob'ektlarini "eng ko'p ajratib turadi". Filialning uzayishi qachon to'xtaydi­kamdan kam tanlangan xususiyat va uning ma'nosi,­ilgari tanlangan xususiyatlarning mi qiymatlari bilan birgalikda, misollarni "+" va "- "sinflariga bo'lish orqali aniq tasniflaydi. Ko'pincha protsedura qayta o'qitishni (overfitting) oldini olish uchun oldinroq tugaydioverfitting, ya'ni.olingan hal qiluvchi qoida, o'quv­namunasidagi misollarni aniq tasniflaydigan holatlar,­sinov namunalarida ko'plab xatolarga yo'l qo'yadi.
Qaror daraxtlarining kamchiliklari shundaki, ular xususiyatlarni ketma-­ket ko'rishning sodda printsipini amalga oshiradilar va ma'lumotlarda "eng yaxshi" (eng to'liq va aniq) qoidalarni topa olmaydilar.