M. A. Kamenskaya

Cheklangan qo'pol algoritmlar. 1960-yillarning o'rtalarida M. M. Bongard ma'lumotlardagi mantiqiy naqshlarni izlash uchun cheklangan qo'pol algoritmlarni taklif qildi. O'shandan beri usul turli sohalardagi ko'plab muammolarni hal qilishda samarali bo'ldi. Ushbu algoritmlar oddiy birikmalarning chastotalarini hisoblab chiqadi loglar­ma'lumotlar kichik guruhlarida (sinflarida) ba'zi hodisalar [20]. ­Mantiqiy hodisalar haqida misollar: X-C,; X< C₂; X> C₃; C₄< X< C₅ va boshqalar, bu erda X — har qanday parametr (maydon), C,-doimiylar. Cheklov­oddiy mantiqiy hodisalar kombinatsiyasining uzunligi (Bongardda u 3 ga teng edi). Taqqoslashga asoslanib­, ma'lumotlarning turli kichik guruhlarida chiziqli chastotalarni­ajratish ma'lumotlarda assotsiatsiyani o'rnatish, tasniflash, bashorat qilish va boshqalar uchun ma'lum bir kombinatsiyaning foydaliligi to'g'risida xulosa qilinadi.
Wizsoft kompaniyasining WizWhy tizimi cheklangan taqsimotni amalga oshiradigan yondashuvning vakili WizWhy предприятия WizSofthisoblanadi (http://wizsoft.com://wizsoft.com). Wizwhy ishlab chiquvchilari tizimning quyidagi xususiyatlarini aniqlaydilar: barcha if-thenqoidalarini­aniqlash; har bir qoida uchun ki xato ehtimolini hisoblash; raqamli o'zgaruvchilarning eng yaxshi segmentatsiyasini aniqlash; har bir belgining bashoratli kuchini hisoblash;­ma'lumotlardagi g'ayrioddiy hodisalarni aniqlash; is­foydalanish bashorat qilish uchun aniqlangan qoidalar; tegishli­qoidalar ro'yxati ko'rinishidagi prognozni aniqlash; prognoz xatosini hisoblash; xatolar narxini hisobga olgan holda prognoz. ­Tizimning afzalliklarini to'ldiring: tizimning prognozlariga sub'ektiv sabablar ta'sir qilmaydi; tizim foydalanuvchilari­amaliy statistika sohasida maxsus bilimlarni talab qilmaydi; siz­raqamlar boshqa ma'lumotlarni qazib olish usullariga qaraganda aniqroq va tezroqData Mining.
Maxsus tadqiqotda [20]­mantiqiy qoidalarni izlash uchun ma'lum tizimlarning muhim kamchiliklari aniqlandi. Barcha ma'lum tizimlar ishning birinchi bosqichida asosiy xatoga yo'l qo'yishadi. Qaror daraxtlarini qurish algoritmlari sodda tarzda namunani optimal ravishda ajratib turadigan eng yaxshi xususiyatni (daraxt ildizi) topishga harakat qiladi. Hech­qanday matematik fokuslar­bunday yondashuvning asosiy nuqsonini tuzatishga qodir emas, chunki bu xususiyat ko'p o'lchovli ob'ektni tavsiflashning yaxlit tizimidan (ma'lumotlar bazasi yozuvlari) ajralib chiqadi. Saralash tizimlarida birinchi bosqichning asosiy xatosi shaxsiy xususiyatlarga "maqbul" segmentatsiyani izlash bilan bog'liq­. ­Har bir xususiyatni butun belgilar tizimidan ajratilgan holda ko'rib chiqib, shaxsiy xususiyatlarning eng yaxshi bo'linishini intervallarga topib bo'lmaydi. Qayd etilgan "birinchi qadam" muammosi­чевой проблемы поиска ma'lumotlardagi if-then qoidalarini qidirish muammosining asosiy klyu hosilasidir-then. Ushbu muammo, asosan, biz bu erda elementar mantiqiy shartlarning kombinatsiyalarini to'liq saralash vazifasi bilan shug'ullanayotganimiz bilan bog'liq. Ushbu muammoni yuqori­o'lchovli xususiyatlar oralig'i bilan, hatto superkompyuterlar yordamida ham ko'rinadigan kelajakda maqbul vaqt ichida hal qilib bo'lmaydi, deb ishoniladi­. Shuning uchun, if-thenqoidalarini izlashga ma'lum yondashuvlar­ma'lum evristik cheklovlarni keltirib chiqarishi kerak va ularning natijalari ko'pincha ma'lumotlardagi haqiqiy re-gularityning kesilgan qismlari-"bilim parchalari"dir.
Поскольку заранее нельзя предугадать, какие интервалы исход­Dastlabki belgilarning natijasi (elementar hodisalar) kerakli if-then qoidalari uchun qaysi intervallarni eng yaxshi bo'lishini oldindan if-thentaxmin qilish mumkin emasligi sababli, yuqori natijaga da'vo qiladigan algoritmning birinchi bosqichi­dastlabki belgilar ilmiy-tadqiqot institutlarini intervallarga eng kichik (mavjud hisoblash quvvatini hisobga olgan holda) bo'lish bo'lishi kerak­. Bu, albatta, miqdoriy xususiyatlarning boblariga tegishli­. Ko'rinib turibdiki, xususiyatlarni segmentatsiyalash muammosini hal qilishning boshqa usuli yo'q.
Эффективность какой-либо системы для поиска If-then-pra Vilni qidirish uchun har qanday tizimning samaradorligi har bir­ma'lumotlar bazasi yozuvi uchun maqbul vaqt ichida eng yaxshi (berilgan aniqlik bilan eng to'liq) qoidalarni topish qobiliyati bilan belgilanadi. V. A. Dyukning so'zlariga ko'ra [19, 20], bu qobiliyat tizimlarni­ma'lumotlarni jalb qilishdan baholashning asosiy mezonidir.