M. A. Sovuq Kognitiv Uslublar

Теоретические источники стилевого подхода Intellektual faoliyatni o'rganishda uslubiy yondashuvning nazariy manbalari изучении интеллектуальной деятельности

Gestalt-psixologik an'ana ( психологической дифференциации G. Uitkinning psixologik farqlash nazariyasi)
В работах G. Uitkinning asarlarida formironing kognitiv uslubi tushunchasi jins va sohadagi xatti-harakatlar haqidagi Gestalt-psixologik tasavvurlar doirasida shakllangan. Turli xil odamlarga nisbatan , maydonning ta'siri (ob'ektiv va ijtimoiy muhit) fac Thor o'zini har xil darajada namoyon qiladi. Xususan, ba'zilarning xatti большей мере оказывается подчиненным -harakatlari ko'proq maydonga bo'ysunadi (foydali xatti-harakatlar turi), boshqalarning xatti - harakatlari esa ko'proq ichki faoliyatga yo'naltirilgan (maydon - mustaqil xatti-harakatlar turi) (Witkin, Dyk, Faterson, Good- enough, Karp, 1974; Witkin, Goodenough, Oltman, 1979; Witkin, Goodenough, 1982).
Kichkina bola nima bo'lganini foydali tarzda idrok etishga intiladi , ammo по мере u o'sib ulg'aygan sayin , uning idroki ko'proq log-mustaqil shaklga ega bo'ladi. Dalaga qaramlik/mustaqillik hodisasi yoshga bog'liq bo'lganligi sababli, Logga bog'liq bo'lmagan idrok psixologik rivojlanishning yuqori darajasini anglatadi . Aqliy rivojlanishning eng muhim jihati -bu tajribaning turli shakllarini psixologik farqlash darajasi форм .
Степень дифференциации являетсяFarqlashdarajasi характери­ har qanday tizimning (psixologik, biologik, соци­ ijtimoiy) muhim xususiyati hisoblanadi. So'zning keng ma'nosida xarakterni farqlash характери­ strukturaning murakkabligidan dalolat beradi. Kamroq farqlangan tizim пребывает в nisbatan bir hil holatda, ko'proq diffuz rensiya qilingan tuzilma nisbatan heterojen holatda bo'ladi. В O'z navbatida, описание tizimni как более или ozmi -ko'pmi farqlangan deb ta'riflash позволяет сделать выводы об особенно­ , ayniqsa uning faoliyati haqida xulosa chiqarishga imkon beradi.
Rivojlanish jarayonida bola o'ziga xos tajribani ("ichki tizim") to'plash va shakllantirishni amalga oshiradi, bu dastlab tuzilmaydigan holatdan atrof - muhitdan cheklangan ajratilgan holda yanada tuzilgan holatga o'tish yo'nalishi bo'yicha. "men". Psixologik farqlashning yuqori darajasiga erishish ko'proq aniq tajribaga ega bo'lishni anglatadi. Uitkinning so'zlariga ko'ra, tajribaning o'sib borayotgan artikulyatsiyasining ikki jihati mavjud : tajribani tahlil qilish qobiliyati va uni tuzish usuli. Aniq tajribaga ega bo'lgan kishi murakkab bir butunning tafsilotlarini osongina idrok eta oladi, o'z pra vili asosida maydonni o'zgartiradi вил va hokazo. д.
Термин "Artikulyatsiya qilingan" atamasi (sinonimlar являются atamalardir
"analitik", "tabaqalashtirilgan", "tuzilgan "), "global" atamasiga qarama -qarshi bo'lib, sub'ektning psixologik holatini (psixologik farqlash darajasi) va psixologik faoliyat xarakterini (individual faoliyat usuli) baholashni anglatadi. Shunga можно говорить о двух ko'ra, biz atrofimizga qarama-qarshi ikkita yondashuv haqida gapirishimiz mumkin: artikuliro vanna va global.
Jahon sog'liqni saqlash tashkilotining tajriba artikulyatsiyasida ifodalangan psixologik farqlanishning o'sishi в характеристиках to'rtta asosiy psixologik sohaning xususiyatlarida namoyon bo'ladi (rasm. 1).



Shakl: 1. Место понятия «полезависимость/поленезависимость» в системе Psixologik differentsiatsiya nazariyasi tushunchalari tizimida "o'zaro bog'liqlik/jinsiy bog'liqlik" tushunchasining o'rni теории психологической дифференциации (tsit. tomonidan: Witkm, Witkm, Oltman, Raskin, Karp, 1971)
Качественная 1-rasmda ko'rsatilgan рех psixologik sohalar juftligining sifat xususiyatlari сфер выглядит quyidagicha .

1. 
   Artikulyatsiyalangan intellektual faoliyat ( артикулированности kognitiv aks ettirishning artikulyatsion o'lchovi). Перво­ Dastlab, giyohvandlik /jinsiy qaramlik fenomeni было pertseptiv faoliyat materialida tasvirlangan va elkni как «выделяющая способность в восприятии» в виде спо­ murakkab pereseptiv tasvirda oddiy tegishli tafsilotni topishga moyillik shaklida "idrokda ajralib turadigan qobiliyat" deb находить простую релевантную деталь в сложном пер­ ta'riflagan. Shunday qilib, понятие foydalanishga bog'liq/ Logga bog'liq bo'lmagan kognitiv uslub tushunchasi характеризовало меру ар­ тикуляции individual idrok tajribasining ar tikulyatsiyasi o'lchovini tavsifladi .
   

Keyinchalik, idrokdagi analitik qobiliyat (pereseptiv artikulyatsiya) boshqa intellektual faoliyat turlarini tahlil qilish va tuzishga moyilligi bilan bog'liq holda ko'rib chiqila boshlandi . Logga bog'liq uslubga ega odamlar легко преодолевают murakkab kontekstni osonlikcha engib o'tishadi (agar ular tafsilotlarni murakkab bir butunlikdan ajratib olsalar, berilgan vaziyatni osongina o'zgartirsalarособых затруднений выделяют , muammodagi asosiy qarama-qarshilikni alohida qiyinchiliklarsiz ajratib ko'rsatsalar va hokazo), ya'ni артикулированный .maydonga aniq yondashuvni namoyish eting. Yordamchi sti Lem bo'lgan odamlar, aksincha, murakkab kontekstni engish uchun kurashadilar (ular нужно время, чтобы увидеть tafsilotlarni murakkab bir butun sifatida ko'rishlari uchun vaqt kerak сложном , ular vaziyatni tayyor, oldindan belgilangan shaklda qabul qilish tendentsiyasiga ega, ular har doim ham muammodagi tegishli qarama-qarshilikni aniqlay olmaydilar релевантое противоречие va hokazo), ya'ni.maydonga global yondashuvni namoyish eting. Aynan mana shu umumlashtirilgan o'lchov, kognitiv faoliyat usullarida raz lichiyani tavsiflovchi va "kognitiv uslub" atamasi bilan ifodalangan bo'lib, unga nisbatan pertseptiv foydalilik/ как polenozodlik uning xususiy tarkibiy qismi sifatida ishlaydi.

2.