M j o r a y e V, J. E s h o n q u L o V

мни v i lo y a tin in g
(J'ijduvon tumanidagi Ularbibi qishlog‘ida ya- 
Mhovclu 7 7 y ash ar 1 
/./.at bibi Majidovadan 1991-yilda yozib olingan 
n w 'lu m o ty a
kokra, to‘yida yomg‘ir yog‘adigan kishilami “yadasi 
bar"
deydilar. 
Agar bola yoshligida qatiq ivitilgan idishning tubini 
умЫяп. t o ’ yida 
qor yoki yorag4ir yog‘adi, deb irim qilinadi.
M ahm ud 
k o shg‘ariyning “Devonu lug‘otit turk” asarida 
u 
yoki 
bu soV.lar m u ’ nosini 
izohlash, sharhlash maqsadida keltirilgan 
o g'zuki nasriy asurlarni 
mifologik afsonalar, etnogenetik afsona va 
rivoyntlar, toponim ik 
a f s ^ a va rivoyatlar, xalq taqvimi bilan bog‘liq 
rivoyutlar, naqllarga b o'lib
tavsiflasb mumkin. “Devon5’da “Xudxur” 
( l-jild, 13 5 -b e t), “
Qaz
” 
(3-jild, 163-bet) kabi toponimik rivoyatlar, 
" ( 'hitfir
( l - j i l d ,
374-bet),
“
Turkman
” 
(3-jild, 419—422-betlar) singari 
etnogenetik 
rivoyatlar, muchal hisobining kelib chiqishi haqidagi 
taqvimiy 
rivoyat (l-jild, 330-331-betlar) ham keltirilgan.
M ahmud 
Koshg'ariy 
o ‘z 
“Devon”ini “maxsus alifbe tartibida 
hikmutli soV.lar, s a ’jlar, 
maqollar...bilan bezash” maqsadida 
u ch  
y u /d a n ortiqroq m aqolni 
kitobga kiritgan. Masalan, “Tilku о ‘z iniga 
ursa. ujuz b o 'lur” (ya’ni “Tulki o ‘z iniga qarab ulisa, qo‘tir bo‘ladi”) 
m uqolida o ‘zi 
tug'ilib o ‘sgan yurtiga, ona zaminiga, Vataniga xiyo- 
nnt qilgun kishining holi 
xarob bo‘ladi degan purhikmat m a’no mu- 
InNsiimlashgan. 
Shuning uchun ham Mahmud Koshg‘ariyning o ‘zi