M s h. Nurmatova, s h. T. Xasanova, D. E. Azimova ustaxonada amaliy

158

---

«Petrushka» qo‘g ‘irch og‘ini tikish 
m ashg‘u!oti
M a s h g 'u lo t vazifalari: bolalarga «P etrushka» q o 'g 'i r c h o g 'i n i
yasash u su llari h a q id a t u s h u n c h a b e r is h . Igna , ip d a n t o 'g 'r i
foydalanish, ip u chini tugish m alakalarini o'stirish. Yasaydigan 
o 'y i n c h o q q a m os m a to va unga m os rangda ip tanlashga o'rgatish, 
m a to n i tejab ishlatish va q a y c h id a n ehtiyotkorlik bilan foydala- 
nishga odatlantirish. Ishni sifatli qilib, oxiriga yetkazish malakalarini 
m ustahkam lash.
M a s h g 'u lo tn i jihozlash: har xil rangdagi d ra p m atolari, paxta, 
ip va igna.
M a s h g 'u l o t n i n g borishi:
Tarbiyachi: — Bolalar, b u gun bizga kim m e h m o n b o 'lib keldi? 
Q a n i q a r a n g la r- c h i, uni taniysizlarm i? H a, t o 'g 'r i, bu q o 'g 'i r c h o q
«P etrushka». Q aranglar, P etru sh k a m iz j u d a q u v n o q , sh o 'x raqsga 
tu shishni biladi.
M a n a (P e tru s h k a n i raqsga tush irad i). Endi bolajonlar sizlar 
bilan birgalikda q u v n o q petrushka o 'y i n c h o g 'in i m a to d a n tikamiz. 
M en sizlarga «Petrushka» q o'g 'irch o g 'in i tikish usullarini tushuntirib 
k o 'rsa tib b e r a m a n . Birinchi b o 'lib P e tru s h k a m iz n in g boshini tikib 
o lam iz. Boshini d u m - d u m a l o q h o ld a tikib, b o 'y in qismi ochiq 
h olda tikilm ay qoldiriladi, S o 'n g ra , tikilgan bosh qism ining ichki 
qismi o 'n g ig a ag 'dariladi. Bosh qism iga p ax tad a n b i r te k i s d a tig'iz 
qilib solinadi, b o sh n in g o 'r ta s id a n b itta b a r m o q kengligida joy 
qoldiriladi. M a n a P etru sh k an in g b osh qismi tayyor b o 'ldi. U ni bir 
t o m o n g a q o 'y a m iz . N avbatdagi ish P etru sh k a n in g ta n a qismini 
tayyorlash b o 'lib , b u n in g u c h u n bizga q a ttiq drap m a to kerak 
b o 'la d i.
U n d a n k o n u s shakli qirqib o linadi. S o 'n g ra , qirqib olingan 
k o n u s n i n g b i r t o m o n i tik iladi. K o n u s s h a k lid a t a y y o r l a n g a n
P e tru s h k a tanasi o 'n g ig a a g 'd arilad i va u n in g uchki t o m o n i bosh 
q i s m i n i n g o c h i q q o l d i r i lg a n q i s m i g a o 'r n a t i l a d i . Q a r a n g l a r ,
P e t r u s h k a m i z n i n g b o s h q ism i va t a n a s i t a y y o r b o 'l d i . E n d i 
P e t r u s h k a n i n g t a n a q is m in i tu rli ra n g d a g i m a t o l a r bilan tikib 
m a h k a m la y m iz . Endi u n in g q o 'lla rin i yasaymiz. Buning u c h u n
a n d o z a y o r d a m i d a P e tru s h k a n in g q o 'lla ri bichib olinadi va ikki 
b o 'l a k qilib bir-biriga tikib chiqiladi. O 'n g va c h a p q o 'l l a r tayyor 
b o 'lg a n id a n so 'n g , bosh va o 'r t a b a r m o q la rg a kiyib ko'riladi. S o 'n g
P e t r u s h k a n i n g k o n u s s im o n ta n a s i d a n b osh va o 'r t a b a r m o q la r
159

---

b a landligida te s h i k l a r o c h ilib , q o 'l tikib q o 'y ila d i. Endi a w a l
tayyorlangan bosh q ism n i olib, q o ra d ra p m a t o d a n P e tru s h k a n in g
k o 'z - q o s h , sochlari qirqib olinadi. O zgina qizil m a t o d a n o g ‘zini 
qirqib olam iz. S o ‘ngra k o 'z , qo sh , s o c h la r b osh qism iga yopish- 
t irila d i. O xirgi q il a d i g a n is h i m i z P e t r u s h k a n i n g s h l y a p a s i n i /
s o y a b o n in i/ yasashdir. B uning u c h u n q o ra d r a p m a to d a n konus 
shaklini qirqam iz.
S h u n in g d e k , y a n a d o ir a sh a k lid a h a m q irq ib , u n in g o 'r ta s in i
b elgilab o la m iz . K o n u s s h a k lin i tik ib a g 'd a r a m i z . A g 'd a r i l g a n
k o n u sn i d o ira n in g qirq ilg an qism iga tik am iz . D o ira va k o n u s n in g
d i a m e t r i b ir xil k a tt a l i k d a b o 'l i s h i k erak . T a y y o r b o 'l g a n s o y a - 
b o n n i P e t r u s h k a n i n g b o s h q is m ig a t o ' r t t o m o n i d a n tikib o ' r n a -
ta m iz .
S o 'n g , b o la la r n in g o 'z la ri m u staqil ishlashga ta k lif etiladi. 
Q iynalgan bolalarga yasash usullari alo h id a tush u n tirilib , k o'rsa tib 
beriladi.
M a s h g 'u lo tn in g yakuni:
B o la la r ishi r a g 'b a t l a n t i r i l a d i . T a y y o r l a n g a n « P e t r u s h k a »
q o 'g 'i r c h o g 'i ishtirokida b a 'z i b ir s a h n a la sh tirilg a n k o 'r in is h la r 
nam oyish etiladi. Bolalar b o g 'c h a s id a m e h n a t faoliyati u c h u n zarur 
b o'lgan b archa jih o z la r yetarli bo'lishi kerak. Z a r u r asbob-anjom lar, 
asbob-uskunalargigiyenik t o m o n d a n bolalar hayoti h a m d a sog'ligini 
m u h o fa z a qilish q o id a la rig a q a t 'i y m uvofiq kelishi lozim. S h u ­
ningdek, b o lalar t o m o n i d a n foydalanilgan m ate ria lla r e giluvcha n 
va is hlov b e r is h o s o n b o 'l i s h i , a s b o b - a n j o m l a r e sa u l a r n i n g
yoshlariga m os ravishda tan la n ish i kerak. B u n d a n tashqari, b o lalar 
a s b o b - a n j o m l a r s a q l a n a d i g a n j o y n i y a x s h i b i l is h l a r i h a m d a
m a sh g 'u lo t tugagac h u la rn in g o 'r n in i to p ib tozalab, o zodagarchilik 
talablariga rioya qilishlari h a m is h a d iq q at m a rk a z id a b o 'l m o g 'i 
lozim.