M u n d a r I j a
-§. Mashhulotlar jarayonida bolalarni yozish, oqish konikmalarini shakllantirish
Download 241 Kb.
|
KURS JUMISI 22 MAVZU
1.2-§. Mashhulotlar jarayonida bolalarni yozish, oqish konikmalarini shakllantirish
Savodga tayyorlash boyicha otkaziladigan mashgulotlarda savodga orgatish ikki davrga ajratiladi. Tayyorgarlik davri Asosiy davr (Savodga tayyorlash) Savodga orgatishning tayyorgarlik davri vazifalari sentyabr, oktyabr oylarida rejalashtiriladi. Bu davrda quyidagi ishlar olib boriladi: Tovushlarni togri talaffuz etish va sozning tovush tarkibi haqidagi tasavvurlarini aniqlash va shakllantirish Unli va undosh tovushlar haqida tushuncha berish. Jarangli va jarangsiz tovushlarni ajratishga orgatish asosida fonematik idrokni va tasavvurni rivojlantirish Oddiy tahlil va sintez qilish konikmalarini rivojlantirish: a/ Gapni sozlarga bolish, sozlarni boginlarga bolish; b/ malum tovushlarni ornini aniqlash (sozning boshida, ortasida va oxirida); v/ sozda tovushlar ketma-ketligini va sonini aniqlash; g/ tovushlardan boginlar, sozlar tuzishga orgatish; d/ tovushlarni eshitishda farqlashga orgatish; Tayyorlov guruhida nutq, oqish va savodga tayyorlash yonalishining savodga orgatish bolimining 2- bosqichi - asosiy davrida (oktyabr- may) quyidagi ishlar olib boriladi: 1. Berilgan tovushni harf belgisi bilan tanishtirish 2.Kesma harflar yordamida tovush-harf tahlil va sintezi boyicha mashqlarni bajarishga orgatib borish; 4. Bogin oqish; 5. Kesma harflar yordamida bogin va sozlarni tuzish va ularni boginlab oqishga orgatish. Tayyorlovguruhlaridayildavomidaotkaziladiganmashgulotlar bolalar yoshiga mos bolishi va ketmaketlikda olib borilishi kerak. Mashgulotlar ishlanmasida mavzuning maqsad-vazifalari, kutilayotgan natijalar, kerakli jihozlar, mashgulotning borishi toliq yoritiladi. Mashgulot mavzulari bolalar uchun tushunarli, amaliy ishlar va turli interfaol oyinlar bolalar yoshiga mos, qiziqarli va turli bolishi lozim. Mashgulotlar davomida bolalar barmoq mashqlarini tetiklashtiruvchi daqiqalarda bajaradilar, harflar bilan maxsus oyinlar, (yigish, terish), amaliy ishlarni bajarib, alifbeni bilib, bo‘g‘inlarni o‘qiy olish ko‘nikmalari mustahkamlanib boradi. Har bir mashg‘ulotning oxirida bolalarning bilimlarini aniqlash va mustahkamlash uchun savollar berilgan. Hozirgi paytda maktabgacha yoshdagi bolalarga nutqni о‘qitish muammosini ishlab chiqish mazkur metodologik xolatlardan kelib chiqqan holda olib borilmoqda. Maktabgacha yoshdagi bolalar nutqini rivojlantirish sohasidagi psixologik, pedagogik tadqiqotlarni tahlil qilish quyidagi xulosalarga kelish imkonini beradi: -nutqni rivojlantirish – bolaning individual psixik rivojlanishida markaziy о‘rin tutuvchi ijtimoiy-tarixiy tajribani о‘zlashtirishining murakkab, kо‘p omilli jarayonidir; -nutqni rivojlantirish – bu malakali pedagogik rahbarlikni nazarda tutuvchi ijodiy jarayon, lekin u stixiyali jarayon emas; -bola nutqni rivojlantirish jarayonini boshqaruvchi pedagog bu jarayonning turli yosh bosqichlaridagi qonuniyatlari, mexanizmlari, о‘ziga xosliklarini bilishi, nutqiy rivojlantirishning о‘ziga xosliklarini kо‘ra olishi va bolaning individualligini hisobga olgan holda, uning nutqiga ta’sir kо‘rsatishning eng samarali yо‘llarini tanlashi lozim. . Maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalar etarlicha fikrini aniq va ravon ifodalayolmasliklarining asosiy sababi shundaki: 1) bolalar nutqidagi nuqsonlarni bartara fqilish; 2)tarbiyachi va tarbiyalanuvchilarning nutq madaniyatini rivojlantirish; 4) soz birikmasi, lugat, gap ustida ishlash orqali ogzaki va yozma nutq ostirish; 5)boglanishli nutq ustida ishlashda oyin va mashq, mashgulotlaridan foydalanish usullari ishlab chiqilmagan. Bolalar aniq va tushunarli sozlaydigan, iboralar, sozlar va har bir tovushni alohida-alohida aniq talaffuz etayotgan, ya'ni yaxshi diksiyaga ega bolgan pedagog yordamida ona tilidagi tovushlarni muvaffaqiyatli ravishda ozlashtiradilar. Kopincha pedagoglarning talaffuzi biroz noaniq va tushunarsiz boladi, ular tovushlar va sozlarni ogizni yetarli darajada ochmasdan talaffuz qiladilar, ayrim tovushlar yutib yuboriladi, undoshlar tushunarsiz talaffuz etiladi. Pedagog talaffuzning adabiy me'yorlariga rioya qilishi, oz nutqida turli shevalar, mahalliy sozlashuvlar ta'sirini bartaraf etishi, sozlarda urguni togri qoyishi lozimligi jihatdan bir necha mashgulotlarni korib chiqishimiz mumkin. Mashgulot Download 241 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling