M. Usmanov fizikadan savol va masalalar to’plami
Download 254.31 Kb. Pdf ko'rish
|
Boshlang'ich bilim oluvchilar uchun M. Usmanov
- Bu sahifa navigatsiya:
- 18-§. Impulsning saqlanish qonuni. Reaktiv harakat Mavzuga doir nazariy savollar 1)
|
Mavzuga doir masalalar 1. Massasi kg 5 bo‘lagan jism s m / 20 tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning impulsini toping ) / ( s m kg ⋅ . 2. Massasi kg 150
bo‘lagan qayiq s m / 2 tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning impulsini toping ) / ( s m kg ⋅ . 3. Massasi kg 300
bo‘lagan mototsikl soat km / 72 tezlik bilan harakatlanmoqda. Uning impulsini toping ) / ( s m kg ⋅ . 4.
km / 90 tezlik bilan harakatlanayotgan avtomobilning impulsi s m kg / 000 30 ⋅ ga teng. Uning massasini toping ). (
5.
km / 36 tezlik bilan harakatlanayotgan aravaning impulsi s m kg / 300 ⋅
ga teng. Uning massasini toping ). (
6.
km / 108
tezlik bilan harakatlanayotgan skuterning impulsi s m kg / 6000 ⋅ ga teng. Uning massasini toping ). (
7. Massasi g 50 va impulsi s m kg / 40 ⋅ bo‘lgan yuqori kalibrki o‘qning tezligini toping ). / ( s m
Massasi
30 va impulsi s m kg / 600 ⋅ bo‘lgan draonning tezligini toping ).
( s m
Massasi t 4 va impulsi s m kg / 8000 ⋅ bo‘lgan yuk avtomobilining tezligini toping ).
( s m
Koptokni futbolchi
60 kuch bilan tepti. Bunda kuchning ta’sir vaqti s 05 , 0 ga teng. Koptok olgan kuch impulsini toping ). (
N ⋅
11. Xokkeychi shaybani N 30 kuch bilan urdi. Bunda kuchning ta’sir vaqti s 04 , 0 ga teng. Shayba olgan kuch impulsini toping ). (
N ⋅
51
Avtomobil xavfsizlikka sinaldi. Bunda u beton devorga
20 kuch bilan kelib urildi. Agar zarbning davomiyligi s 09 , 0 bo‘lsa, Avtomobil olgan kuch impulsini toping ). ( s N ⋅
13. Futbolchi koptokni N 50 kuch bilan tepdi. Agar koptok olgan kuch impulsi s m kg / 2 ⋅ bo‘lsa, zarb davomiyligini toping ). (
14. Xokkeychi shaybani N 40 kuch bilan tepdi. Agar koptok olgan kuch impulsi s N ⋅ 4 , 2 bo‘lsa, zarb davomiyligini toping ). (
15. Futbolchi koptokni tepdi. Agar koptok olgan kuch impulsi s m kg / 3 ⋅ va
zarb davomiyligi s 06 , 0 bo‘lsa, zarb kuchini toping ). (
16. Xokkeychi shaybani urdi. Agar shayba olgan kuch impulsi s N ⋅ 4 va zarb davomiyligi s 08 , 0 bo‘lsa, zarb kuchini toping ). (
17. Massasi kg 120
bo‘lgan aravaning qo‘shimcha kuch ta’sirida tezligi s m / 4 dan s m / 8 ga yetdi. Aravaning kuch impulsini toping ) (
N ⋅
18. Massasi kg 60 bo‘lgan yo‘lbarsning yugurish natijasida tezligi s m / 1 dan s m / 15 ga yetdi. Yo‘lbarsning kuch impulsini toping ) (
N ⋅
19.
m / 40 tezlik bilan harakatlanayotgan massasi kg 1200
bo‘gan avtomobil tezlanish natijasida tezligini s m / 50 ga yetkazdi. Avtomobil olgan kuch impulsini toping ) ( s N ⋅
20. s m / 2 tezlik bilan ketayotgan g 360
koptokga futbolchi orqasidan s N ⋅ 6 , 3 kuch impulsi berdi. Koptokning oxirgi impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
21. s m / 1 tezlik bilan ketayotgan g 250
shaybaga xokkeychi orqasidan s N ⋅ 4 kuch impulsi berdi. Shaybaning oxirgi impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
22. Bir yo‘nalishda harakatlanayotgan massalari kg 2 va kg 3 tezliklari esa mos ravishda
3 va s m / 5 bo‘lgan jismlar sistemasining impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
23. Binchisining massasi kg 4 tezligi s m / 5 , ikkinchisining massasi kg 6
tezligi s m / 8 bo‘lgan jismlar bir xil yo‘nalishda harakatlanmoqda, bu jismlar sistemasining impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
24. Binchisining massasi kg 6 tezligi s m / 10 , ikkinchisining massasi kg 12
tezligi s m / 12 bo‘lgan jismlar bir xil yo‘nalishda harakatlanmoqda, bu jismlar sistemasining impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
25. Binchisining massasi kg 2 tezligi s m / 1 , ikkinchisining massasi kg 2
tezligi s m / 3 bo‘lgan jismlar qarama-qarshi yo‘nalishda harakatlanmoqda, bu jismlar sistemasi impulsi modulini toping ). / ( s m kg ⋅
52
Qarama-qarshi yo‘nalishda harakatlanayotgan massalari kg 4 va kg 3
tezliklari esa mos ravishda s m / 8 va s m / 15 bo‘lgan jismlar sistemasi impulsining modulini toping ). / ( s m kg ⋅
27. Bir xil yo‘nalishda harakatlanayotgan ikki jismning massalsri mos ravishda kg 2 va kg 5 ga teng. Birinchi jismning tezligi s m / 5 va jismlar sistemasi- ning impulsi s m kg / 20 ⋅ ga teng bo‘lsa, ikkinchi jism tezligini toping ). /
s m
Bir xil yo‘nalishda harakatlanayotgan ikki jismning massalsri mos ravishda
4 va kg 6 ga teng. Ikkinchi jismning tezligi s m / 2 va jismlar sistemasi- ning impulsi s m kg / 20 ⋅ ga teng bo‘lsa, ikkinchi jism tezligini toping ). /
s m
Bir yo‘nalishda harakatlanayotgan jismlar sistemasining impulsi
/ 50 ⋅ ga va birinchi jismning impulsi s m kg / 10 ⋅ ga teng. Ikkinchi jism impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
30. Bir yo‘nalishda harakatlanayotgan jismlar sistemasining impulsi s m kg / 100 ⋅ ga va ikkinchi jismning impulsi s m kg / 40 ⋅ ga teng. Birinchi jism impulsini toping ). / ( s m kg ⋅
18-§. Impulsning saqlanish qonuni. Reaktiv harakat Mavzuga doir nazariy savollar 1) Yopiq sistema nima? 2) Impulsning saqlanish qonuni ta’rifini ayting? 3) Impilsning saqlanish qonuni formulasini yozing. 4) Reaktiv harakat nima? 5) Reaktiv harakat qaysi qonunga asoslangan?
Massasi kg 4 tezligi s m / 3 bo‘lgan aravani massasi kg 6 tezligi s m / 8
bo‘lgan ikkinchi arava quvib yetib u bilan to‘qnashdi. To‘qnashuvdan keyin ikkalasi bir xil tezlik bilan bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyin aravalarning tezligini toping ). / ( s m
Massasi kg 3 tezligi s m / 7 bo‘lgan aravani massasi kg 7 tezligi s m / 8
bo‘lgan ikkinchi arava quvib yetib u bilan to‘qnashdi. To‘qnashuvdan keyin ikkalasi bir xil tezlik bilan bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyin aravalarning tezligini toping ). / ( s m
Massasi
12 tezligi s m / 1 bo‘lgan aravani massasi kg 8 tezligi s m / 6
bo‘lgan ikkinchi arava quvib yetib u bilan to‘qnashdi. To‘qnashuvdan keyin ikkalasi bir xil tezlik bilan bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyin aravalarning tezligini toping ). / ( s m
Massasi kg 5 tezligi s m / 6 bo‘lgan arava va massasi kg 15 va tezligi s m / 4 bo‘lgan ikki arava bir-biriga qarab harakatlanmoqda. Ular to‘qnash- 53 gandan keyin bir xil yo‘nalishda bir xil tezlik bilan harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyingi aravalarning tezligini toping ). / ( s m
Massasi kg 2 tezligi s m / 5 bo‘lgan arava va massasi kg 8 va tezligi s m / 6
bo‘lgan ikki arava bir-biriga qarab harakatlanmoqda. Ular to‘qnash-gandan keyin bir xil yo‘nalishda bir xil tezlik bilan harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyingi aravalarning tezligini toping ). / ( s m
Massasi kg 1 tezligi s m / 4 bo‘lgan arava va massasi kg 4 va tezligi s m / 6 bo‘lgan ikki arava bir-biriga qarab harakatlanmoqda. Ular to‘qnash- gandan keyin bir xil yo‘nalishda bir xil tezlik bilan harakatini davom ettirdi. To‘qnashuvdan keyingi aravalarning tezligini toping ). /
s m
Massasi kg 2 tezligi s m / 1 bo‘lgan aravani massasi kg 8 tezligi s m / 6
bo‘lgan ikkinchi arava quvib yetib u bilan to‘qnashdi. To‘qnashuvdan keyin ikkalasi bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashishdan keyingi birinchi aravaning tezligi
4 bo‘lsa, ikkinchi aravaning tezligini toping ). / ( s m
Massasi
5 tezligi s m / 10 bo‘lgan arava massasi kg 10 tezligi s m / 6
bo‘lgan ikkinchi aravani quvib yetib u bilan to‘qnashdi. To‘qnashuvdan keyin ikkalasi bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashishdan keyingi birinchi aravaning tezligi
6 bo‘lsa, ikkinchi aravaning tezligini toping ). / ( s m
Massasi
10 tezligi s m / 4 va massasi kg 4 tezligi s m / 20 bo‘lgan ikki arava bir-biriga qarab harakatlanmoqda. Ular to‘qnashgandan keyin bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashishdan keyingi birinchi aravaning tezligi
2 bo‘lsa, ikkinchi aravaning tezligini toping ). / ( s m
Massasi
5 tezligi s m / 40 va massasi kg 4 tezligi s m / 20 bo‘lgan ikki arava bir-biriga qarab harakatlanmoqda. Ular to‘qnashgandan keyin bir xil yo‘nalishda harakatini davom ettirdi. To‘qnashishdan keyingi birinchi aravaning tezligi
20 bo‘lsa, ikkinchi aravaning tezligini toping ). / ( s m
Massasi kg 2 va undagi yoqilg‘ining massasi g 200
bo‘lgan raketadan birdaniga hamma yoqilg‘i s m / 200
tezlik bilan chiqsa, raketa qanday tezlik oladi
? ) / ( s m
Massasi kg 5 va undagi poroxning massasi g 200
bo‘gan raketadan birdaniga hamma porox portlab s m / 400
tezlik bilan chiqsa, raketa qanday tezlik oladi ? )
( s m
Massasi
10 va undagi poroxning massasi g 500
bo‘gan raketadan birdaniga hamma porox portlab s m / 500
tezlik bilan chiqsa, raketa qanday tezlik oladi ? )
( s m
54
Kema va miltiq bilan birgalikdagi massasi
100
bo‘lan ovchi ko‘lda gorizontal yonalishda miltiqdan o‘q uzdi. Bunda o‘qning tezligi s m / 800
va massasi
g 10 . O‘q uzilgandan keyin kema qanday tezlik oldi ). / ( s sm
Kema va miltiq bilan birgalikdagi massasi
125
bo‘lan ovchi ko‘lda gorizontal yonalishda miltiqdan o‘q uzdi. Bunda o‘qning tezligi s m / 800
va massasi
g 5 , 12 . O‘q uzilgandan keyin kema qanday tezlik oldi ). /
s sm
19-§. Mexanik ish Mavzuga doir nazariy savollar 1) Mexanik ish deb nimaga aytiladi? 2) Mexanik ishni topish formulasi qanday? 3) Mexanik ish qanday birlikda o‘lchanadi? 4) Mexanik ish qanday kattalik? Mavzuga doir masalalar 1. Quyidagilarni Joulda ifodalang: 1) 20 mJ 2) 40 kJ 3) 60 kJ 4) 30 mJ 5) 0,04kJ 6) 2MJ 7)0,3MJ
Quyidagilarni kJ da ifodalang: 1) 4000 J 2) 200 J 3) 0,5MJ 4) 350 mJ 5) 7 MJ 6) 45000 J 3. Jismga
N 200
kuch ta’sir etib, uni kuch yo‘nalishida m 10 masofaga ko‘chirdi. Kuchning bajargan ishini toping ). ( J 4. Jismga gorizontal yo‘nalishda kN 25 kuch ta’sir qilmoqda. Jism bu kuch ta’sirida kuch yo‘nalishida m 10 ga ko‘chdi. Kuchning bajargan ishini toping ). ( kJ 5. Jismga gorizontal yo‘nalishda mN 20 kuch ta’sir qilmoqda. U bu kuch ta’sirida kuch yo‘nalishida m 40 ga ko‘chdi. Kuchning bajargan ishini toping ). ( J 6. Jismga gorizontal yo‘nalishda kuch ta’sir etib J 40 ish bajardi. Bunda kuch yo‘nalishidagi ko‘chish m 5 , 0 ga teng. Kuchning qiymatini toping ). (
7. Jismga gorizontal yo‘nalishda kuch ta’sir etib MJ 2 ish bajardi. Bunda kuch yo‘nalishidagi ko‘chish km 10 ga teng. Kuchning qiymatini toping ). (
Download 254.31 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|