M. X. Baybayeva Nizomiy nomidagi tdpu "Pedagogika" kafedrasi

Yosh avlod tarbiyachisining ahloq mezonlari.
1. Ta’lim-tarbiya ishiga sadoqatlik, fidoyi b o‘lish, o‘z hayoti va faoliyatini xushahloq holda tashkil qila bilish.
2. O‘z kasbini, o‘z fanini puxta bilish va sevish.
3. O‘quvchilarga va o‘z bilim maskaniga mehr muhabbatli b o‘lish, guruh jamoasini uyushtira olish. Yuksak madaniyatli, sof vijdonli, sadoqatli, pok, xalol, rostguy, xushmuomala, sezgir, sabr-sadoqatli, sog‘lom fikrli b o‘lish.
4. Doimo to‘g‘ri, milliy – ommaviy tarbiyani, butun o‘quv tarbiyani ishning asosi deb bilish va uni amalga oshirish.
5. O‘quvchilar, ota-onalar, o‘qituvchilar va jamoatchilik o‘rtasidagi d o‘stona aloqalarga, demokratik prinsiplarga amal kilish.
6. Goyaviy-siyosiy, ahloqiy, estetik, ekologik, iqtisodiy va madaniy tarbiyaga e’tiborli b o‘lish.
7.Dars va darsdan tashqari turli tarbiyaviy tadbirlarni tashkil etishda o‘z o‘zini boshqarish, demokratik prinsiplarga, qadimiy milliy marosimlarga, qadriyatlarimizga asoslanish, o‘quvchilarning o‘ziga xos xususiyatlarini e’tiborga olish.
8.Ona tilimizni yaxshi bilish,adabiy tilda yozish va gapirish, turli millat tilini, chet tillarini bitta yoki ikkitasini bilish, uz xalqini, ona Vatan tushunchasi bilan bog‘liq b o‘lgan har bir narsani muqaddas deb bilish, jon dildan sevish, qadrlash va fidoyilik k o‘rsatish.
9. Mukofatlash, rag‘botlantirish va maqtash kabi usullardan o‘z o‘rnidla foydalanish.
10.O‘qitish va tarbiyalashda uning eng ma’qul usullaridan foydalanish, darslik, qo‘llanma va dasturlardan, o‘quv texnikasi vositalaridan oqilona foydalanish.
11.O‘quvchilarning savodxonligini oshirish, ijodiy ixtirochilik qobiliyatlarini o‘stirish va kamol toptirib borish, muayyan kasblarga oid k o‘nikma va malakalarni hosil qildirib borish.
12. Bilim maskanining moddiy texnika bazasini boyitish, tegishli xonalarni jihozlash, ajratilgan joyni k o‘klamlashtirish, hamda ularni muhofaza etishda jonbozlik k o‘rsatish.
13.O‘z bilimini, malaka va mahoratini tinmay oshirib borish, ijodiy izlanishlar olib borish, jamiyat hayotida va pedagogika fanini rivojlantirishga munosib hissa q o‘shish.
14.Munosib shogirdlar yetishtirish, o‘z tajriba va malakasini yoshlarga o‘rgatish, tarbiyaga oid tadbirlarda, matbuotda faol qatnashish.
O‘qituvchining huquq va burchlari.
O‘qituvchi jamiyatimizning iftixori. Unga ota-onalar o‘z jigar bandlarini tarbiyalash va o‘qitish uchun ishonib topshiradilar. O‘qituvchi «Yosh avlod tarbiyachisi va murabbiysining ahloq mezonlarini qasamyod sifatida qabul qiladi va unga amal qiladi. Bilim maskanining ta’lim – tarbiya qonunlariga, uning ustaviga s o‘zsiz b o‘ysunadi va amal qiladi , hamda uning amalga oshirilishida jonbozlik k o‘rsatadi.»
- O‘qituvchilar va boshqa pedagogik xodimlarning kasbiy huquqlari, martabalari va qonun bilan himoya qilinadi. Davlat organlari, kasaba uyushmalari, jamoat tashkilotlari, ommaviy axborot vositalari, shuningdek fuqorolar o‘qituvchilar bilan birga boshqa pedagogik xodimlarning ham mavqeini, obro‘-martabasini oshirishga har tomonlama yordam beradilar. O‘qituvchi kasbiy mutaxassisligi b o‘yicha tegishli malumot va malakalarga ega bo‘lishi kerak. Doimo ijodiy izlanishi, o‘z bilimi, malakasi, tajribasi, mahoratini tinmay oshirib borishi lozim.
- O‘qituvchi ta’lim – tarbiyaning uzviyligiga asoslanishi, o‘ziga ishonib topshirilgan guruh o‘quvchilari taqdiriga, davlat dasturining bajarilishiga masuldir. Zamonaviy fan texnika yutuqlari, ilg‘or tajribalarga suyangan holda talim tarbiya ishini vijdonan olib borilishiga javobgardir.
- U yaxshi ijodiy ishlarni, ustoz-murabbiylik an’analarini, ta’lim – tarbiya sohasidagi qaror va buyruqlarni halq orasida keng targ‘ib qilishga, o‘z burchi va vazifasini sitqidildan ado etishga davat etilgandir.
- O‘qituvchi ijodkorlik, tashabbus, alohida jonbozlik k o‘rsatib qilingan mehnat faoliyati uchun rag‘botlantirilishi, tegishli imtiyoz va yengillikdan t o‘la foydalanish huquqiga egadir.
- O‘qituvchi dars jarayonida, guruh tarbiyaviy soatlarida va guruhdan tashqari tarbiyaviy tadbirlarni tashkil etish va o‘tkazish chog‘ida o‘quvchilarning faol qatnashishiga, jamoat ishlarida ishtirokiga, hulqi va mehnatdagi tirishqoqligiga alohida etibor berishi lozim.
- O‘qituvchi o‘quvchilarning bilim maskanidagi butun faoliyatini kuzatib borishi, ijodiy faoliyatlarini o‘stirishi va shakllantirilishi, o‘z mayliga qarab o‘zini oilaviy hayotga tayyorlab borishida tegishli maslahat va y o‘l – y o‘riq berib borishgi, zarur k o‘nikma va malakalar hosil qilishga yaqindan amaliy yordam k o‘rsatishi lozim.
Nazorat ucun savollar
1.Talabalar turar joyida tarbiyaviy ishlarni tashkil etish.
2.Talabalar turar joyida tadbirlarni tashkil etish, va natijalarini tekshirish.
3.Talabalar turar joyida va ijarada yashaydigan talabalarni tadbirlarga qiziqtirish