Mahalla, oav, kons 13 bob kolej 120


Табиий бойликларимиз тугрисида маълумот


Download 2.23 Mb.
bet2/42
Sana08.03.2023
Hajmi2.23 Mb.
#1249027
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42
Bog'liq
Siyosat

Табиий бойликларимиз тугрисида маълумот 
Узбекистонда машхур Менделеев даврий системасининг деярли барча элементлари топилган. Хозирга кадар 2,7 мингдан зиёд турли фойдали казилма конлари ва маъдан намоён булган истикболли жойлар аникланган. Улар 100га якин минерал-хом ашё турларини уз ичига олади. Шундан 60 дан ортиги ишлаб чикаришга жалб этилган. 900 дан ортик кон кидириб топилган булиб, уларнинг тасдикланган захиралари 970 миллиард АКШ долларини ташкил этади. шу билан бирга, умумий минералхом ашё потенциали 3,3 триллион АКШ долларидан ортикрок бахоланаётганини хам айтиб утиш керак. Гоят  мухим стратегик манбалар – нефть ва газ конденсати, табиий газ буйича 155 та истикболли кон, кимматбахо металлар буйича 40 дан ортик, рангли, нодир ва радиоактив металлар буйича 40, кончиликкимё хом ашёси буйича 15 та кон кидириб топилган.
Хар йили республика конларида тахминан 5,5 миллиард долларлик микдорда фойдали казилмалар олинмокда ва улар ёнига 6,0-7,0 миллиард долларлик янги захиралар кушилмокда. Олтин захиралари буйича республика дунёда 4- уринда, уни казиб олиш буйича 7-уринда, мис захиралари буйича 10-11-уринда, уран захираси буйича 7-8-уринда туради.


Узбекистоннинг жугрофий-стратегик урни ва имкониятлари 
1. Амударё билан Сирдарё оралигида жойлашган булиб, халкаро алокаларни йулга куйиш нуктаи назаридан ва уз тараккиёт истикболлари жихатидан кулай жугрофий-стратегик мавкега эга.
2. Марказий Осиёнинг кок марказида жойлашган булиб, у бой табиий бойликлар, хом ашё ресурсларига эгадир.
3. Худудлари кадим замонларда Шарк билан Гарбни боглаб турган Буюк Ипак йули утган.
4. Козогистон, Киргизистон, Тожикистон, Туркманистон ва Афгонистон давлатлари уртасида богловчи халка вазифасини утайди.

10. Марказий Осиё давлатларида ягона иқтисодий маконни вужудга келтириш ва улар орасида иқтисодий ривожланишни янада чуқурлаштириш.


Мустакил Марказий Осиё давлатлари билан дустона, кардошлик алокаларни тиклаш, улар билан калин ижтимоий-иктисодий ва маданий муносабатларни мустахкамлаш, чукурлаштириш ва янада ривожлантириш Узбекистон ташки иктисодий сиёсатининг гоят мухим устивор йуналиши хисобланади.Бу бир томондан, азалий кон-кардош булган анъаналари, турмуш тарзлари ва урф-одатлари бир булган халкларни якинлаштириш асосида улкан худудда иктисодий баркарорликни вужудга келтириб, тинчлик ва осойишталикни мустахкамлаш, турли игвогарликлар авж олаётган бир пайтда мазкур халклар бир-бирларини тугри тушуниб, энг огир пайтларда бир-бирларига суяниб туришни кузда тутади. Иккинчидан кейин шароитларда иктисодий баркарорликни саклаб туриш ва халк турмуш даражасини кутаришда минтакавий имкониятлардан купрок фойдаланиш заминини яратади. Мазкур республикаларнинг иктисодиёти узаро чамбарчас богланган ва бир-бирига таъсир утказиб, баб-баробар мушкул ахволда колган хужалик алокаларини саклаб колиш ва мустахкамлаш зарурлиги яхлит энергетика, транспорт, ирригация тармоклардан, сув ва газ таъминоти тизимидан биргаликда фойдаланиш шарт-шароитидан хам келиб чикади.Минерал хом-ашё ресурслари ва кишлок хужалиги махсулотини кайта килиш сохасида таркиб топган ички минтакавий кооперация хам шуни таказо этади.Орол буйидаги экология фалокати окибатларни бартараф этиш Орол денгизини куткариш буйича биргаликдаги чора-тадбирларни амалга ошириш минтакалараро хамкорлик доирасида алохида ахамиятга эга. Марказий Осиё давлатларининг самарали хамкорлиги чегарадош мамлакатлар, аввало мусулмонлар Шарк мамлакатлари билан кушма лойихаларни бирмунча муваффакиятли равишда руёбга чикаришга кумаклашади.Хуллас, Марказий Осиё Хамдустлиги хаёт хакикати, ижтимоий тараккиёт зарурати, минтака халкларининг рухий, маънавий ва ижтимоий эхтиёжидан келиб чиккан заруриятдир.1993 йилнинг январида Президент И.А.Каримов ташаббуси билан Марказий Осиё давлатлари рахбарларининг Тошкент учрашуви ташкил этилди. Олий даражадаги бу учрашувда Марказий Осиё Хамдустлигига асос солинди. Беш давлат рахбарлари Хамдустлик хакидаги битмга имзо чекишди. Унда Хамдустликнинг максади ва мохияти аник-равшан курсатиб берилди. Яъни мустакил давлатлар суверенитети дахлсиздир. Хамдуситликка аъзо булган мамлакатлар халкаро хукук нормаларига тула амал килган холда давлат тузумига, бошкарув усулига ва бир-бирининг ички ишларига аралашмаслик, хар бир давлат Конституциясини хурмат килиш ва тан олиш факат иктисодий ва маданий хамкорликни вужудга келтириш, ягона бозор, мол айирбошлаш имкониятларни кенгайтириш, божхона ва чегаралардаги суъний тусикларни бартараф этиш чора-тадбирлари куриб чикилди.Орадан куп утмай ана шу Хамкорликка пойдевор куйилди. 1994 йил 10 январда Козогистон Президенти Н.Назарбоев Тошкентга келди. Узбекистон ва козогистон уртасидаги иктисодий хамкорликка доир хужжатларга имзо чекилди. Тез орада бу битимга Киргизистон хам кушилди. Натижада уч мамлакат уртасида ягона бозорни вужудга келтириш, халкларимиз уртасида махсулот айрибошлаш имконияти яратилди.Уччала давлат уртасида тузилган шартнома уз самарасини намоён этмокда. Алмати шахрида битмда катнашувчи мамлакатларнинг вакилларидан иборат Давлатлараро Ижроия Комита тузилди. Тошкентда Марказий Осиё Хамкорлик ва тараккиёт банки маркази иш бошлади. катнашувчи давлатлар иктисодий интеграциясининг 2000 йилгача мулжалланган 53 та лойихани уз ечимига олган дастур ишлаб чикилди, ягона иктисодий маконни вужудга келтириш учун асос солинди.

Download 2.23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   42




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling