Mahmud As’ad Jo’shon haqiqiy sevgi

SEVMOQNI QAYERDAN O’RGANAMIZ?
Shoirlardan biri uzun, chiroyli, zamonaviy she’r yozibdi: vaznsiz, qofiyasiz she’rlardan, zamona she’rlaridan… So‘nggi satri bundoq: «Sen ketgil!
Sen hatto sevmoqni hali o‘rganmabsan…»
Bor, avval mundoq bir sevmoqni o‘rgan, demoqchi. Sevmoqni o‘rganmoq oson emas, chunki ko‘p yerlarda uning ta’limi, maktabi yo‘q… Sevmoqni qaerdan o‘rgangaymiz? Onadan o‘rgangaymiz, oiladan o‘rgangaymiz. Ta’lim tizimida sevgi o‘rgatiladimi?.. Din ta’limining bosh mudiri menga aytdiki: «Xojam, bizga milliy axborot (idorasi)dan maxfiy bir buyruq kelmoqda, bir Qur’on o‘qitish darsining ichiga ham 10 foiz Otaturk haqida ma’lumotlardan tiqamiz: Marhum Otaturk Balikasir xutbasida chiqqanida falon oyatni o‘qidi», deb uni tiqishtirar emishmiz… Yuzdan o‘n foiz buni o‘ylaysan-u, sevmoqni, sevgini nega o‘rgatmaysan?.. Xonaqohlar ham bo‘lmasa, xalqning, millatning holi xarob!.. Yaxshiyamki, bir Mavlono (Jaloliddin Rumiy) bor, yaxshiyamki, Yunus (Emro) bor, «sevayin, sevilayin», deganlaru odamlar bir oz sevmoqdan, sevilmoqdan gaplashishadi.
Albatta, bular kamolot alomatidir. Kamol, ya’ni yetuklik, komil bo‘lmoq alomatidir. «Kam olat bilan kamolat bo‘lmas!» deganlar. Kam – oz, oz olat bilan kamolot bo‘lmagay;
tabiiy, noqis insonlar bilan komil ishlar bajarilmas!.. Komil inson bo‘lgayki, komil ishlarni qila olsin! Komil bo‘lmoq uchun esa, albatta, boya boshlaganimiz nuqtaga qaytamiz: bir nuqtadan boshlab bir doirani aylanib chiqdik, kezdik, yana o‘sha nuqtaga qaytamiz: inson o‘z-o‘zini isloh etmog‘i kerak, o‘z nafsini tarbiya qilmog‘i kerakdir. «Qod aflaha man zakkaha» – «Shubhasiz, murodiga yetdi, (najot topdi) ul kishikim, pok qildi (tarbiya etdi) uni (jonni nafsni)»
«Qod aflaha man tazakka, va zakarosma Robbihi fa solla» – «Shubhasiz, zafar (falah) topdi ul kishikim, pok bo‘ldi va zikr qildi Rabbi ismini va namoz o‘kidi», degan oyati karima ham bor.
Shuning uchun, biz bir tasavvufiy jamoatmiz, muhtaram birodarlarim!..
O’rtada juda nozik bir farq bor. Junayd Bog‘dodiy hazratlari qo‘lida kitob bilan borayotgan ekan… Ustozi (rohmatullohi alayh) debdiki: «Junayd, farzandim, qayoqqa ketayapsan?..» «Hadis o‘rganmoqqa ketayotibman, Xojam!» deb javob berganida, «Bas, sening hadischi bir mutasavvif bo‘lmog‘ingni tarjih eturman (afzal ko‘rurman)», debdi. Avval hadisga, fiqhga asoslanadi tasavvuf, ilmning asliga, asosiga, mohiyatiga, sog‘lom diniy bilimga tayangandir tasavvuf!.. Bu bo‘lmasa, jihod ham bo‘lmagay!
Eslayman, Mavdudiy bir kitobida aytadiki, «Yaxshi yetishmagan noqis musulmonlardan
Pokistondagi Islomiy harakat ko‘p narsalarni yo‘qotdi!» Noqis bir musulmon musulmonlarning ham yuzidagi qoradir, oyog‘idagi kishandir, yo‘lining g‘ovi, yo‘lining devoridir…
Shu jihatdan, Alloh ustoz-shayxlarimizdan rozi bo‘lsin, rohmatullohi alayhim ajma’iyn… Alloh bizlarni ularning shafoatiga noil aylasin. Bizni boshqa bir insonlardan farqli qilgan narsa nima?.. Alloh nasib etdi, bizlarni ularga tolib ayladi-da, biz moddaning yonida ma’no borligini ozmi-ko‘pmi farq etib, dushmanlarga qarshi ozgina hushyorlik, sergaklik holatida bo‘lmoqqa yo‘naldik, yo‘nala oldik…