Махсус таълим вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

AIDSTEST –
вирусларни аниқлаш ва ёъқотиш учун мужалланган вирусга 
қарши кўп қиррали дастур ( хар хафтада ягиланиб туради ).
Doctor WEB(Dr Web)- 
янгидан яратилган, маълум ва номаълум 
вирусларни аниқлаш ва юқотиш учун ишлатиладиган вирусга қарши дастур. У 
архивланган ва ваксияланган файлларда хам вирусларни аниқлай олади. (хар 
ойда ўртача 2 марта янгиланади ).
ADINF – 
дискдаги барча ўзгаришларни назорат қилувчи, дискларнинг 
вирусга қарши ревизор дастури (бир йилда бир неча марта янгиланади).
Дискдаги барча дастуралрнинг физик камчиликларини назорат қилади.
Дискнинг тизимли сохасини ва файллари холатини эслаб қолади ва қайта 
юклашда дискдаги ўзгаришларни аниқлайди, агар бирор хафли ўзгаришлар
аниқланса, фойдаланувчига бу хақда хабар беради.
ADINF CURE MODVLE- ADINF - 
дисклар ревизордаги даволаш модели 
бўлиб, ревизор томонидан зарарланганлиги аниқланади файлларни автоматик 
холатда тиклайди (йилига бир неча марта янгиланади ).
SHERIF – 
қаттиқ дискдаги операсион тизим, дастурлар ва маълумотлар 
файлларни 100% кафолат билан химояловчи резидент дастур.
Бу дастурлар асосан МS DОS мухитида ишлатилади (уларни Windows 
мухитига мослаш хам мумкин ). Амалда юқоридагиларнинг биттасидан 
фойдаланиш мақсадга мувофиқ. Бирор дастурни ўрнатиб, уни доимий 
равишда янгилаб борилса, фойдалироқ бўлади. Компютерга вирус юққанда 
(ёки юққанлик хақида гумон бўлса) қуйидаги қоидаларни эсда тутиш ва қўллаш 
лозим: 
1.Дастлаб, қарши кураш қарорларини қабул қилишга шошмаслик керак. 
Ўйламасдан қилинган харакатлар тиклаш мумкин бўлган файлларнинг бир 
қисмини ёъқотишгина эмас, балки кампютерни яна қайта касаллантиришга 
олиб келиши мумкин.
2. Вирус ўзининг бузгъунчилигини давом эттирмаслиги учун компютерни 
ўчириш лозим.
52 

---

3. Компютер касалланиши ва даволаш кўринишини аниқлашга 
мўлжалланган барча амалларни ёзишдан химояланган операсион тизимли диск 
билан компютерни ишга тушириш орқалигина бажариш мумкин.
Муҳим маълумотларни ҳимоя қилиш масаласида кўпинча маиший 
ёндашиш ишлатилади: “касаликни даволагандан кўра унинг олдини олган 
“яхши”роқ”.
Саволлар: 
1. 
Сизнингча ушбу ҳолатда муаммо мавжудми ва агар бор бўлса у қандай 
муаммо? 
2. 
Ушбу вазиятда муаммони қайд этувчи қандай исбот-далилларни келтира 
оласиз? 
3. 
Мазкур ҳолатдаги салбий таъсир этувчи ҳолатларни аниқланг ва 
сабабини ажратиб кўрсатинг. 
4. 
Муаллифнинг ечими сизни қониқтирадими? 
5. 
Бундай вазиятда сиз муаммони қандай бартараф этган бўлар эдингиз?