Krit – Mikenda
mil.avv. 3 – 2 ming yilliklarda – chiziqli Yozuv mavjud bo’lgan,
“A”
va
“B”
chiziqli xatga ega bo’lgan. Bu Yozuvni 1953 yilda ingliz olimlari Ventris va Chadvik “B”
chiziqli Krit Yozuvlarini o’qishga muvaffaq bo’lgan.
Etrusk,Osk,Lotin
Yozuvlari mil.avv. VIII – VII asrlarda yaratilgan.
“Avesto”
(qat`iy qonunlar ma`nosida) miloddan avvalgi IV –asrda to’planib , 21 ta kitob
qilinadi , matnlarga yozilgan tafsirlar “Zand” deb ataladi , Xorazm zaminida kitob xolatiga
keltirilgan.
“Avesto” ning ayrim qismlarini Frantsuz olimi A.Dyuperron tarjima qilishga muvaffaq
bo’lgan.
“Avesto”ga ko’ra Markaziy Osiyodagi ijtimoiy tuzum :
Mil.avv. I – ming yillik boshlarida aholi 4 guruxga bo’lingan :
1.Koxin (ruxoniylar);
2.Jangchilar;
3.Dehqonlar;
4.Xunarmandlar;
“Avesto”ga ko’ra ma`muriy tuzilish :
Nmana – Katta patriarxal oila (mahalla);
Vis – urug’ jamoasi (qishloq);
Varzana – hududiy qo’shnichilik jamoasi (tuman);
Zantu – qabila (viloyat);
Dahyu – qabilalar ittifoqi (davlat);
Finikiyada mil.avv.IX asr oxiri VIII asr (X asr) boshlarida 25 ta belgidan iborat Yozuv
kashf etildi. Yozuv islox qilinib 22 ta belgiga tushirildi. Bu
Finikiya Yozuvi
deb ataldi. Er.avv.2
ming yillik oxirlarida
Suriyada
29 belgidan iborat,
Finikiyada
esa 22 xarfdan iborat alifbo kashf
etlgan, dunyo alifbolari asosan Finikiya alifbosidan kelib chiqqan.
Finikiya alifbosi asosida
Oromiy Yozuvi Eron Ahamoniylari Yozuvi
va
Parfiya Yozuvi
G’arbiy Osiyoda kelib chiqqan.
Oromiy Yozuvi
asosida mil.avv. III-II asrlarda
So’g’d Yozuvi
shakllandi,bu Yozuv qoldiqlari
Panjikent yaqinidagi Qal`ai Mug’dan (1932 yil topilgan,74 ta so’g’dcha,2 ta Xitoycha,2 ta
Arabcha,1 ta Turkcha),SHarqiy Turkistonning Turfon shahri yaqinidan,Samarqanddagi
Afrosiyob yodgorligidan topilgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
