Malakaviy amaliyot

AVTOMOBIL YO’LLARNI QURISHDA VA FOYDALANISHDA TEXNIKA HAVFSIZLIGI

Yo’l qurilishida yuk kutarish, tashish transportlari va moslamalaridan foydalanish xavfsizligi ish jarayonida muhim omillardan biridir. Quyida texnika havfsizligi bo’yicha bir necha talablarni keltirib otamiz:-Ishlab chiqarishda yuk tashish, tushirish, ortish montaj qilish ishlarida qo’llanadigan barcha vositalaridan xamma vaqt yoki vaqtincha foydalaniladi. Bu ishlarda mexanizatsiya yaxshi yo’lga qo’yilmagan bo’lsa, shikaslanish kasb kasaligi kuprok sodir bo’lishi mumkun. Shuning uchun xam ishlab chiqarish korxonalari loyxalashda, kayda qurishda yuk qutarish, tashish, tushirish transport vositalarini kompleks mexanizatsiyalashga katta e’tibor berish talab qilinadi. Barcha yuk vo’tarish vositalari yo’l qurilishida avtomobil kranlar, zanjirli kranlar, bashennыy kranlar, kran balkalar, kozlovoy kranlar, yuk og’irchanligini chegaralovchi (OGP). Elektr tokidan ximoyaluvchi (OSON) sistemalar bilan jig’ozlangan bo’lishi kerak.Ta’mirlash, tuzatish va tozalash ishlari xavfsizligi - Ishlab chiqarishda tmirlash, tuzatish ishlari olib borilayotganda baxtsiz xodisalar, shikastlanish ro’y berishi mumkin. Chunki tozalash vaqtida baza ishlarni mexanizatsiyalash murakkat jaraen bolib ishchilarning apparat ichida, zaxarli gaz va bug’ bilan atmosferada, apparat ichida, ishchilarning nam xavoda yoki yukori xaroratda uzoq vaqt lokulay sharoitida bo’lishlariga, kul mexnatidan foydalanishga to’g’ri keladi. Shuning uchun xam ishchilarni rejali uyushtirish, ish joyini tayyorlab ta’mirlashni xavfsiz bajarishga o’rgatish katta axamiyatga ega. Avvalo mashina va mexanizmlar avariyasiz, to’xtovsix va xavf-xatarsiz ishlashi uchun ularni vaqti-vaqti bilan reja asosida kuzdan kechirib to’rish, tozalash, kundalik xizmat ko’rsatish, sinash va doyimiy nazorat o’tkazib turish kerak. Jadval bo’yicha rejali olib boraladigan barcha tozalash ishlari erindisi rejali ogoxlanturuvchi tuzatish tizini (ROTT) deyiladi. Bu tuzishning vazifasi mashina mexanizmlar va uskunalarning eskirish vaqtidan avval va avariya sodir bo’lishidan oldin ogoxlantirish xamla ularni ishga qobiliyatini xolatda oshlab turishdan iborat. Xar bir mashina mexanizmlar va uskuna, apparat uchun to’zatish vaqti oralig’i, ishlatish vaqti, muddati, normasi belgilargan bo’lishi kerak va ular qayt qilish kitobida tuzatish tizini (ROTT) davomli, urtacha va kapital tuzatishdan iborat. Davomli tuzatishda mashina mexanizmlarning ayrim bo’laklari qo’riladi, tez eskiradigan mayda kismlari almashtiriladi, maxkamlovchi va boshkaruvchi kismlari xarakati – xolati chukur nazoratdan o’tkiziladi.O’rtacha to’zatish vaqtidan apparat va uskunalari tozalash, ish xolatini tekshirish uchun xoxlagan kismlarini ochish-yeg’ish, tozalar turlari, mexanizmlarning ayrim bo’laklarini tozalash va qismlarini almashtirish, bosim ostida ishlaydigan, ko’taruvchi moslamalrni texnik kurikdan o’tkazish va rasmiylashtirish ularni bartarab qilish ishlari mexnatning muxofoza qilish bo’yicha nazorat o’rganlari korsatmalari ostida amalga oshiriladi.Kapital tuzatishda eskirgan uskuna mexanizmlar yoki ularning erik qismlari almashtiriladi, qaytatdan tikilanadi, keyin va xafli ishlarni mexanizatsiyalash avtomatlashtirish bo’yicha yangi kurinmalar o’rnatiladi. Shuning dek, shamolatish tizini, tozalash inshootlari xam bir vaqtda tuzitiladi. Xayotimizda va ishlab chiqarish korxonalarida hamda yo’l qurilishi va foydalanishda sodir bo’layotgan baxtsiz xodisalarning xammasi korxonalarning iqtisodiy rivojlanishiga, ular orqali jamiyatimiz va davlatimiz iqtisodiyotiga katta miqdorda moddiy zarar etkazibgina qolmay, balki ma’naviy hamda ijtimoiy ziyon etkazadi k:

Qiyaliklarni kesish va ularni ko‘tarmalar bilan ortiqcha yuklash er ko‘chish

jarayonlarining faollashuviga olib kelishi mumkin. Yo‘llarni tog yonbag‘ri bo‘ylab o‘tkazishda yo‘l ariqlari oqib kelayotgan sirtqi suvlarni to‘sib qolib, qiyalikning past tomonida o‘sayotgan o‘simliklarni quritib qo‘yishi mumkin.

Botqokqliklarni kesib o‘tish joyida ko‘tarmalar torfni zichlab, sizot suvlarning sizishini to‘хtatib qo‘yib, botqoqlikni kuchaytiradi.