Маoруза (18)


Download 0.54 Mb.
bet42/53
Sana18.06.2023
Hajmi0.54 Mb.
#1566426
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   53
Bog'liq
III-кисм БУХГАЛТЕРИЯ ХИСОБИ

Назорат учун саволлар

  1. Резерв фонди хисоби.

  2. Махсус максадларга мулжалланган фондларни ташкил килиш манбалари.

  3. Максадли молиялаш ва тушумлар хисоби.

  4. Резерв фонди устав фондини неча фоизини ташкил этади?

  5. Махсус максадларга мулжалланган фондларнинг хисоби.

  6. Карзга олинган маблагларни хисобга олиш.

  7. Киска муддатли карзларнинг хисоби.

  8. Узок муддатли карзлар хисоби.

  9. Д – 95

К – 51 Бухгалтерия проводкасини тушунтириб беринг.

  1. Д – 50,51,70,76

К – 94 Бухгалтерия проводкасини тушунтириб беринг.
Маoруза -27
МОЛИЯВИЙ НАТИЖАЛАРНИ ФОЙДА ВА ЗАРАРЛАРНИ ЪИСОБГА ОЛИШ


РЕЖА:



  1. Молиявий натижаларни тўьри аниылашнинг аъамияти, вазифалари ва уларни йил давомида ъисобга олишни ташкил ыилиш

  2. Фойда ва зарарларни таркиби, уни ъисобга олиш.

  3. Фойдани таысимлаш ва ъисобга олиш

Таянч суз ва иборалар
Молиявий натижа, фойда, зарар, счет, актив, пассив, санкция, умумхужалик, тасодифий фойда ва зарарлар, резерв фонди.
Молиявий натижа дейилганда, корхона, бирлашма, хиссадорлик жамияти ва хоказоларнинг маoлум ъисобот даврида, унинг тадбиркорлик фаолияти жараёнида ўзига ыарашли маблаьнинг ошиши (еки камайиши) тушунилади. Бухгалтерия ъисобида бундай фаолият натижаси ъисобот давридаги ъамма фойдалар ва зарарларни ъисоблаш ъамда баланс ыилиш йўли билан аниыланади. Фойда ва зарарларни ъисобга олиш учун шу номдаги 80-счетдан фойдаланилади. Бу счет актив-пассив счет бўлиб, ыолдиы, унинг дебет ва кредит томонида бўлиши мумкин. Дебет томонидага ыолдиы, зарарни, кредит томонидаги ыолдиы эса фойдани ифодалайди.
Бозор иытисодиёти шароитида ъар бир корхона ўзининг ишлаб чиыариш тижорат фаолиятидан кўпроы даромад олишдан манфаатдор. Аммо, нафаыат фойда, балки юыорида таoкидланганидек, зарар ъам корхона хўжалик фаолиятининг молиявий натижаси бўлиши мумкин. Бундай холат корхона самара бермайдиган ишлаб чиыариш усулларидан фойдаланса еки ишлаб чиыарилган маъсулот истеoмолчилар талабини ыондирмаса, рўй бериши мумкин.
Хўжалик юритишнинг хозирги тизими шароитида фойда кўрсаткичи корхонанинг асосий ва оборот маблаьларидан самарали фойдаланишни талаб ъамда эхтиежга ыараб ишлаб чиыаришни мувофиылаштириши, яoни ишлаб чиыарилаетган маъсулот истеoмолчи талабига жавоб бера оладиган бўлиши, ишлаб чиыариш ъаридор учун хизмат ыилиши лозим. Тўла хўжалик ъисобининг муъим тамойили корхонанинг тўла мутаыилликка эришуви ва ъаражатларни ўз маблаьи хисобидан тўлиы ыоплашидир. Бу дегани, корхона маъсулот сотишдан олган маблаьидан ўзининг ъамма ъаражатларини ыоплайди ва ундан ташыари фойда ъам олади. Фойданинг бир ыисми бюджетга солиылар ъамда бошыа тўловларни тўлаш учун сарфланади, ыолгани эса корхона ихтиерида ыолади ва фаолиятни илмий-техник, иытисодий ва ижтимоий ривожлантиришнинг асосий манбаи бўлиб ъисобланади. Корхона ихтиерида ыолган маблаьни кандай маысадларга сарфлашни унинг ўзи мустаыил равишда хал ыилади.
Фойда, ыўшилган ыиймат солиьи ва акциз солиьи соф даромаднинг шакллари бўлиб ъисобланади. Уларнинг ъар бири ташкил топиш механизми ва улардан фойдаланиш йўналишлари бўйича бир-биридан фары ыилади. Ыўшилган ыиймат солиьи ва акциз солиьи давлат бюджетига маъсулот сотилганидан кейин ўтказилади, бу маблаь умумдавлат ъамда умумхалы маысадлари учун сарфланади.
Фойда - корхонанинг охирги молиявий натижаси ъисобланади, У меънатга ъаы тўлаш фонди билан бирга (фойданинг корхона ихтиерида ыолган ыисми) корхона даромадини ташкил ыилади. Бозор иытисодиётига ўтиш шароитида фойда кўрсаткичини тўьри аниылаш жуда муъим аъамиятга эга. Мазкур даромад ъисобидан маъсус маысадларга мўлжалланган фондлар, резерв фонди ташкил бўлади, капитал ыўйилмалар молиялаштирилади ва ижтимоий тадбирлар амалга оширилади.
Молия натижалари миыдорига жуда кўп омиллар таoсир этади. Масалан, инфляция, валютанинг ўзгариб туриши, кредит сиесати ва бошы. Ишлаб чиыариш ва муомала жараёнидаги юыорида санаб ўтилган омиллар таoсири ъисобга олинган холда молия натижалари аниыланиши лозим. Аниыданган молия натижаси хаыиыатни аниы ва тўьри акс эттириши лозим. Шунинг учун ъам корхоналарда бухгалтерия ъисобини тўьри юритиш ва олинган фойда миыдорини тўьри аниылаш лозим. Фойда миыдорининг камайиши давлат бюджетига тўланиши лозим бўлган маблаь миыдорининг камайишига ва бу ўз навбатида бюджет ъисобидан амалга ошириладиган ъаражатлар миыдорининг камайишига олиб келади. Зарарга ишлайдиган корхоналар эса охир оыибатда «синади», яoни иныирозга юз тутади. Чунки бозор иытисодиёти шароитида амалдаги ыонунларга кўра яхши ишлайдиган корхоналар фойдасини ыайта таысимлаш кўзда тутилмаган. Шунинг учун ъам зарарга ишлайдиган корхоналар ўз ъаражатларини ўзлари ыоплашлари, бунинг учун уни ыоплаш йўлларини излаб топишлари керак.
Бозор иытисодиёти шароитида молия натижаларини ъисобга олиш корхона фаолиятида марказий ўринни эгаллайди ва уни ъисобга олишнинг асосий вазифалари ыуйидагилар ъисобланади:
1) олинган фоида миыдорини, ъар ойда ъамда йил бошидан ўз ваытида ва тўьри ъисоб-китоб ыилиш;
2) молия натижалари билан боьлиы, операцияларни ва уларнинг таысимланишини бухгалтерия ъисоби счетларида ва тегишли регистрларда тўгри акс эттириш.



Download 0.54 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   53




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling