Ma`ruza № Mexatronikaga kirish

3.Mexatronika ob`ektlariga ta`rif.

• 
  Mexatronik modul – qoida bo`yicha, birta koordinata bo`yicha harakatni amalga oshirishga mo`ljallangan, avtonom hujjatlar majmuasiga ega bo`lgan unifikatsiyalangan mexatronik ob`ektdir. Bularga misol bo`lib dvigatel, reduktor va b. xizmat qiladi. Biroz murakabroq modullarga (avtonom yuritmalar) motor-reduktor, motor-g’altak, motor-baraban va aylanuvchi stollar kiradi.
  
• 
  Ikkinchi daraja – mexatronik agregat (mashina) bo`lib, u tashqi muhit bilan o`zaro ta`sirlashgan holda kerakli harakatlarni amalgan oshirishga mo`ljallangan va bir nechta modullardan tuzilgan. Bularga misol bo`lib sanoat robotlari, raqamli boshqariladigan stanoklar va b. xizmat qiladi.
  

3.Mexatronika ob`ektlariga ta`rif.

• 
  Uchinchi daraja – mexatronik tizim. Ma`lumki, tizim – bu bir butun bo`lib faoliyat ko`rsatadigan va ma`lum maqsadni amalga oshirishga mo`ljallangan, ma`lum bir qonuniyatga bo`ysunadigan va bir-biri bilan ma`lum bir munosabat bilan bog’langan komponentlar majmuasidir. Mexatronik tizim ushbu ta`rifga to`la mos kelib, mexanik, elektron va boshqaruv komponentlarining sinergetik birligidir va u bir butun bo`lib faoliyatini amalga oshiradi.
  
• 
  U bir nechta yoki birta agregat (mashina)dan va bir qator alohida modullardan, ya`ni bir xil yoki har xil quyi pog’ona ob`ektlaridan tashkil topgan bo`ladi. Bularga misol bo`lib moslashuvchan ishlab chiqarish tizimlari, zamonaviy avtomobillar va b. xizmat qiladi.
  

3.Mexatronika ob`ektlariga ta`rif.

• 
  Ijrochi mexanizm – mexatronik ob`ektning funktsional qismi bo`lib, boshqarish sistemasidan keladigan signallarga asosan mexanik harakatni amalga oshiradi.
  
• 
  Ishchi organ – ob`ektning texnologik maqsadini amalga oshiruvchi qurilma.
  
• 
  “Qurilma” atamasi asosan modul va agregat (mashina)larni nomlash uchun ishlatiladi. “Asbob” atamasi esa axborotni oluvchi va o`zgartiruvchi o`lchash va rostlash qurilmalar uchun ishlatiladi.
  
• 
   Product purpose: mechanically oriented product tasks... . “purposeful motion of mass-bearing bodies“
  
• 
  Mahsulot maqsadi: Mahsulotning mexanik yo`naltirilgan vazifasi ... “Jismlarni maqsadga muvofiq harakatlantirish”.