Маъруза №8. Дори воситаларининг сифатини таьминлаш концепсияси, унинг асосий йўналишлари ва босқичлари. Янги дориларни ишлаб чиқиш ва тадқиқ қилиш

 
2-расм. Фармацевтик ишлаб чиқаришда сифат менеджментининг асосий 
элементлари 
 
Маҳсулот сифатини бошқариш тизимининг асосий элементлари 
Маҳсулот сифатини бошқариш тизимининг асосий элементларига 
қуйидагилар киради: 

---


маҳсулотни сотиш учун рухсат олиш жараѐни 

ходимларни бошқариш жараѐни (вазифалари, малакасини ошириш 
тизими) 

керакли ҳужжатларни бошқариш 

ички аудит 

ташқи аудит 

контракт асосида бажариладиган ишлар (техник ишланмаларни тузиш 
ва мухокама қилишдаги иштироки) 

рекламацияларни кўриб чиқиш 

қайтарилган маҳсулотлар муомаласи 

маҳсулотни қайтариш тизими 

истъемолчи ва етказиб берувчини танлаш 

четланишларни бошқариш 

ўзгаришларни назорат қилиш 

квалификация ва валидация ишларини ташкил қилиш 

тузатиш ва олдини олиш ишлар бўйича тизим (САРА) 

сифат бўйича шархлар 

сифат учун ҳавф-хатарларни бошқариш 
1.3. Сифатни таъминловчи элементлар 
Ишлаб чиқариш корхонасида “Сифатни таъминловчи тизим” ни ташкил 
этишда бир қанча асосий мажбурий элементлар иштирок этади. Қуйида ушбу 
элементларни кўриб чиқамиз. 
Сифат бўйича сиёсат 
“Сифатни таъминловчи тизим” ни ташкил этиш корхонада сифат бўйича 
сиѐсатни шакллантиришдан бошланади. Корхона раҳбарияти, ишлаб 
чиқариладиган маҳсулот сифатини таъминлаш мақсадида асосий йўналиши 
ва мақсадни олдиндан режалаштириши лозим. Ушбу ҳужжат катта тарбиявий 
аҳамиятга эга, шу сабабли уни шиор каби барча кўриши учун осиб қўйиш 
лозим. Сифат борасидаги корхона сиѐсати бутун корхона ишчиларига 

---

тушунарли бўлиши керак. Раҳбарият ва ходимлар ушбу сиѐсат билан 
танишган ва қўллаб-қуввқтланган бўлиши керак. 
Корхонанинг ишчи ходимлари “Сифатни таъминловчи тизим” ни 
ташкил этиш ва амалга оширишда асосий бош бўғинлардан бири 
ҳисобланади. Шунинг учун “Сифатни таъминловчи тизим” ни корхонада 
жорий этишда сифатни ошириш бўйича қўйиладиган талаблар барчага 
тушунарли бўлиши ушбу тизимни ижобий ўзлаштирилиши гаровидир. 
“Сифатни таъминловчи тизим” ни самарали ишлашида бир фикрга эга жамоа 
бўлиши ва ўзгаришлар ҳам жиҳатликда ўзтказилиши керак.