Ma’ruza matnlari. 1-mavzu: Kirish. Dehqonchilik rivojlanish tarixi (4 soat) Reja

6-MAVZU: Tuproqning issiqliq rejimi va uni boshqarish usullari. (2 soat)
Reja:
1.Tuproqdagi issiqliq manbalari. O’simliklar urug’larining unib chiqishi, o’sishi va rivojlanishida issiqliqka bo’lgan talab.
2.O’simliklar uchun kerak bo’lgan minimal, maksimal va optimal haroratlar. Haroratning mikroorganizm va organik moddalarga ta’siri.
3.Issiklik rejimini boshqarish usullari.
Tayanch tushunchalar: issiqliq manbalari, issiqliqka bo’lgan talab, minimal, maksimal va optimal harorat, mikroorganizm, organik moddalar, issiklik rejimi
Adabiyotlar:R1; R2; R3; R4; R5, A6;A7;A8; A9; A10; A11; A14, Q15; Q16; Q 17; Q 20, Internet saytlari: www.gov.uz., www.lex.uz.

1.Tuproqdagi issiqliq manbalari. O’simliklar urug’larining unib chiqishi, o’sishi va rivojlanishida issiqliqka bo’lgan talab.

O’simliklarning urug’idan unib chiqishi, normal o’sib rivojlanishi va tuproqdagi turli mikroorganizmlarning hayoti bevosita tuproqdagi issiqliqka bog’liq.
3-jadval
Urug’larning unib chiqishi va maysalar paydo bo’lishi uchun zarur bo’lgan minimal harorat.

Ekinlar	Urug’ning unib chiqishi	Maysalar paydo bo’lishi
	Darajalar
Sebarga, beda Javdar, bug’doy, arpa, suli, Nuxat, lavlagi, maxsar Kungabokar, kartoshka Makkajo’xori, tariq, sudan o’ti, soya Loviya, oq juxori, kanakunjut, kanop G’o’za, yeryong’oq, kunjut sholi	0-1 1-2 3-4 5-6 8-10 10-12 12-14	2-3 4-5 6-7 8-9 10-11 12-13 14-15

Har bir o’simlik urug’ining unib chiqishi uchun zarur harorat, yani minimal harorat bilan o’rtacha sutkalik harorat orasidagi farq, foydali (effektiv) harorat deyiladi (3-jadval).