Teoretik asoslanish klinik-psixologik intervensiya ilmiy psixologiyaning psixologik teoriyalari bilan bog‘liqdir.
Empirik tekshiruv klinik-psixologik intervensiyaning foydaliligini o‘rganadi. Foydaliligini tekshiruv:
reprezentativ tanlov
konkret guruxni davolanishdan oldin va keyingi xolati
katamnestik tekshiruv (davolanishdan keyingi tekshiruv: yakin katamnez – 6 oy, kechki katamnez – 3-5, 10-20 yil)
tobe bo‘lmagan effekt
Professional tasiri — klinik-psixologik intervensiyaning asosiy xarakteristikasi xisoblanadi. Puxta tayyor bo‘lgan mo‘taxassislar tomonidan olib boriladi (klinik psixolog, sotsial ishchilar tomonidan).
Psixologik konsultatsiya.
Klinik psixologik aralashuv turlari.
Umumiy – profilaktik yordam qiyin xolatga tushib kolgan odamga muammoni xal qilish yo‘llaridan iborat.
Uch yondashuv:
1). Muammoga karatilgan konsultatsiya-sabablarni analiz qilish va bartaraf etishdan iborat.
2). Shaxsga karatilgan konsultatsiya – muammoni ichki sabablarini topi shva uni kelajakda bartaraf etishdan iborat.
3). Resursga karatilgan konsultatsiya-muammoni xal qilishdagi resurslarni aniqlab beradi.
Ishontirish – bemor fikrini o‘zgartira olgan xolda, malum darajada ongiga tasir qilish. qayta ishontirish (persuaziya) – trasformatsiya, almashtirish, o‘zgartirish orqali qo‘shimcha malumot natijasida ishontira olish.
Sokratov dialogi Bemor tomonidan isbot talab qilinmaydigan fikr va muloxazalar majmuidan iborat.
Sokratov dialogi psixoterapevtik usullardan tashkil topgan bo‘lib, ongni rivojlantirishga qaratilgan.
Psixoterapiyaga ko‘rsatma.
Bemor o‘tkazgan kasalliklariga qarab, psixologik faktorlar o‘rganib chiqiladi.
Psixoterapiyaga ko‘rsatma kasallikni asoratlariga bog‘liq:
ikkilamchi nevrotizatsiya, psixotravmatik vaziyatlarda asosiy kasallikka tasir etadigan sabablar tufayli kelib chikadi.
bemorning kasallikka bo‘lgan javobi, noadekvat javobi (anozognozik yoki ipoxondrik) psixoterapevtik usullarni korreksiyalashdan iborat.
psixologik va sotsial-psixologik asoratlari. Og‘ir kasallik, bemorning sotsial statusi, kasallikka bo‘lgan javob reaksiyasi, oila va yashash sharoiti, bemorning o‘ziga va kasalligiga bo‘lgan baxosi, kizikishlari, mexnatga bo‘lgan munosabati, xulq-atvoriga bog‘liqdir.
Uzoq davom etgan va surunkali kasalliklarda shaxsda dinamik transformatsiya, sensitivlik, bezovtalik, tasirchanlik, etiborga muxtoj bo‘lib qoladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |