Mashinalardan foydalanish asoslari

2.3 Qishloq xo‘jalik texnikasi me’yorlari 
Mulkchilik shaklidan qat’iy nazar har qanday korxona o‘z faoliyati 
rejasini va dasturini tuzishda shu sohadagi asoslangan me’yorlardan 
foydalanadi. 
Me’yor deb qaror qabul qilish va uni amalga oshirishda qo‘llaniladigan 
son yoki sifat ko‘rsatkichiga aytiladi. Me’yorlar quyidagi darajalarda qabul 
qilinishi mumkin: 
-umumdavlat (qonunlar, standartlar, yo‘l harakati, ekologik va yong‘in 
xavfsizligi talablari va boshqalar); 

---

27 
-mintaqaviy, tarmoqlararo (texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash -
xaqidagi Nizom, texnik foydalanish qoidalari); 
-tarmoq va guruhlar (korxonalar guruhi, birlashmalar, xolding); 
-tarmoq ichi va xo‘jaliklar (korxona yoki korxonalarda qo‘llaniladigan 
me’yorlar, standartlar, talablar va boshqalar); 
Texnik foydalanishning eng muhim me’yorlariga quyidagilar kiradi: 
-texnik xizmat ko‘rsatish davriyligi; 
-traktor, agregat, detallar resursi; 
-texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash ish hajmi; 
-ehtiyot qismlar sarfi; 
-yonilg‘i va foydalanish materiallari sarfi. 
Me’yorlar nazariy tadqiqotlar, tahliliy hisoblar asosida va texnika vositasi 
puxtaligi, materiallar sarfi, texnik xizmat ko‘rsatish davriyligi, ish hajmi 
haqidagi ma’lumotlar bo‘yicha aniqlanadi. 
2.1.-jadval
Ish qobiliyatini ta’minlash strategiyasi va taktikasi 
Xarajatlar nisbati 
Strategiya Taktika 
Ishlar mazmuni 
C
I-I 
> C
I-2 
> C
II 
C
1-2 
> C
1-1 
> C
II 
II 
II 
- 
- 
Buzilishlarni, ular paydo 
bo‘lganda bartaraf etish 
C
II 
> C
I-2 
> C
I-1
C
I-2 
> C
I-1
I 
1 
l
01
maqbul davriylik bilan 
ishlash 
davomiyligi 
bo‘yicha TXK o‘tkazish
C
II 
> C
I-1 
> C
I-2 
C
I-1 
> C
I-2
I 
2 
l
02 
maqbul davriylik bilan 
texnik 
holatiga 
qarab 
TXK o‘tkazish 
Texnik foydalanish me’yorlari qishloq xo‘jalik texnikasi korxonalarini 
loyihalashda (mashina-traktor parklari), korxona faoliyati ko‘rsatkichlarini 
aniqlashda, yonilg‘i, foydalanish materiallari va mehnat sarfini belgilashda, 
texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlash tartibotini rejalashtirishda, ishchilar 
soni va korxonaning texnik iqtisodiy ko‘rsatkichlarini aniqlashda ishlatiladi. 

---

28