Mashinalardan foydalanish asoslari

5.2. QXT texnik ekspluatatsiyasi me’yorlarini tezkor to‘g‘rilash 
 
Tezkor to‘g‘rilash MTPda resurs bo‘yicha to‘g‘rilash joriy qilingandan 
so‘ng, korxona muhandis-texnik xodimlari yoki bu ishga jalb qilingan ilmiy-
tadqiqot muassasalari tomonidan amalga oshiriladi. 
Tezkor to‘g‘rilash maqsadlari muayyan korxonaning o‘ziga xos 
sharoitlarini (yuklama, harakatlanish marshruti, mintaqaviy talablar va 
boshq) hisobga olib, muhandis-texnik xodimlari resursidan samaraliroq 
foydalanib, MTP texnik holati darajasini ko‘tarishdan iborat. 
Tezkor to‘g‘rilashda MTP da amalda bajarilayotgan TXK amallarini, 
diagnostikalashni va ularning sifati va tartiboti bilan bilvosita bog‘liq bo‘lgan 
joriy ta’mir amallarini birgalikda thlil qilinadi. Bunda MTP da amal 
qilayotgan hisobot tizimidan va haqiqatdagi TXK va JT amallari bajarilishi 
tadqiqotlari natijalaridan foydalaniladi. Bu jarayonda TXK va JT amallari 
tahlil qilinib, ularning qaysilari maqbul TXK davriyligida o‘tkazilishi 
(“profilaktika”), qaysilari joriy ta’mir (“ta’mir”) amallari orasiga kiritilib, ish 
qobiliyati tiklanishi lozimligi aniqlanadi.Bu tadqiqotlar natijasida TXK 
amallari davriyligi, nomi, ish hajmi aniqlanadi, joriy ta’mir solishtirma ish 
hajmi aniqlashtiriladi. Bu usul bilan muayyan sharoitlarda ishlaydigan traktor 
va QXT uchun “ogohlantiruvchi ta’mir” (yoki almashtirish) deb ataladigan 
amallar sirasini aniqlash va ishlab chiqarishga tatbiq etish mumkin. 
 

---

59 
5.3. Qishloq xo‘jalik texnikasini texnik xizmat ko‘rsatishga qo‘yishni 
rejalashtirish. 
QXTni TXK-1 va TXK-2 ga qo‘yish “kalendar” va “bajargan ishi” 
bo‘yicha rejalashtiriladi. 
1. Kalendar bo‘yicha rejalashtirishda TXK-1, TXK-2 davriyligini o‘rtacha 
kunlik ishlagan soatga bo‘lib, navbatdagi TXK-1, TXK-2 ni o‘tkazish kuni 
aniqlanadi. 
1


КЙ
iТХК
iТХК
L
Д

, 
(5.5) 
bu erda: 
iТХК
L
- TXK davriyligi, motosoat; 
КЙ

- o‘rtacha kunlik ishlagan 
soat. 
Misol. TTZ-100 traktor poezdining TXK-1 davriyligi 180 motosoat, 
TXK-2 davriyligi 540 motosoat, o‘rtacha kunlik ishlagan vaqti 12 soat bo‘lsa, 
TXK-1 va TXK-2 ni o‘tkazish kuni aniqlansin.