Mashinasozlik texnologiyasi va avtomatlashtirish” kafedrasi o’quv tanishuv amaliyotining hisoboti bajardi


Download 202.43 Kb.
bet5/13
Sana07.02.2023
Hajmi202.43 Kb.
#1173163
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Bog'liq
Hisobot 23-20 MST va A Sanjarbek

Эрувчан модел бўйича қўйма олиш.
Бу усул билан аниқ фасон мураккаб шаклли деталларни қуйиш мумкин. Огирлиги 1 гр дан 100 кг гача ва калинлиги 0.3 мм дан юқори ҳар йўналишдаги тешиклар олиш мумкин. ( олинадиган тешик диаметри
d =2мм )
Аниқ қуйиш усули ишлов бериш кийин бўлган котишмалардан Легерланган Пўлат сттелит типидаги котишмалардан қўйма олишда катта аҳамиятга эга.
Бу усулда қўйма олиш куйидагича бажарилади. Махсус пресс қолипга эриган мум ёки стеарин билан парафин аралашмаси босим остида куйилади. Натижада мумдан модел ҳосил бўлади ва модел буялади. Модел корнуд кукуни билан копланади ва куритилади. Кейин шу моделдан фойдаланиб опокада қолип ясалади. Сунг опока печга куйилади ва 100-1200температурада киздирилади, бунда мум эриб узини корпус кобигидан қуйиш системасидан окиб чикади. Ҳосил бўлган бушликка эриган металл куйилади.
Бу усул мураккаб булса Ҳам, қўйма юқори даражада аниқ бўлади.


4-
1.Прессформа
2.Мумгодел
3.Модел блоки
4.Коруна суспензия
5.Ванна
6.Қобиқли модел
7.Қиздириш печи
Бу усул янги усул бўлиб, бу усулни мохияти шундан иборатки, метал плита устига 180-2000 С гача киздирилган модел урнатилади. Сунг модел плита билан биргаликда махсус қолип аралашмаси бўлган бункерга урнатилади.(кум алохида сунoий смола суюқ шишадан аралаштириб олинган аралашма бўлиб аралашма котгандан сунг эримайди.) ва уни 1800 С бурилади.натижада моделни устки кисми аралашма билан копланади. Модел иссик бўлгани учун аралашмани моделга теккан кисми тезда куриб колади ва модел устида калинлиги 8-12 мм бўлган каттик пуст ҳосил бўлади. Бункер яъна 1800С бурилади ва котмаган, пишмаган аралашма бункер тубида колади.


Пуст қолипларида қўйма
олиш схемаси


Пуст модел билан биргаликда печга жойлаштирилади ва 250-3000 С гача киздирилади. Печда модел пусти билан 40-50 секунд давомида ушлаб турилади. Натижада пуст қолип яхши котади. Шу усул билан олинган қолипларга металл куйилади. Пуст қолип булакларга алохида-алохида олиниб бир-бирига елимлаб ёки шитрлар билан бириктирилади.
a) модел плитага махкамланган
кизиган моделни бункерга урнатиш
б) бункерни модел билан 1800га буриш
в)бункерниаввалги Ҳолатига келтириш ва пуст қолип Ҳосил килиш
д) пуст қолипи печда 300-3500 С киздириш
е) таёр рпуст қолип
Юпка пуст қолип металл таҲсирида бузилмаслиги учун қолип яшикларга солиниб ён томондан тупроклар билан тулдирилади.
Қўйма қолипда шакллангандан сунг қолип бузилиб қўйма ажратиб олинади.
Қўймаларни қолиплардан чиқариш , ажратиб олиш ва тозалаш.
Қўймаларни қолипдан чиқариш факат қўйма маoлум температурада совуб бўлганидан сунг бажрилади. Қўйма совуб булмасдан уни қолипдан эртарок чиқарилса, қўйма етарли механик мустаҲкам бўлмайди ва енгил синиши мумкин. Бундан ташкари қолипни эрта бузиш натижасида қўйма тез совиб кучланиш зурикиш Ҳосил килади ва қўйма эгилиши ва синиши мумкин. Қўймани қолипда кўп сақлаш Ҳам ярамайди. Чунки иш унуми камаяди.
Қолипларни қўймадан чиқариш нихоятда мураккаб операция бўлиб, бу операциялар натижасида чанг, газ ва иссиклик ажралади. Баъзи вактларда қўймаларни қолипдан чиқариш алохида цехларда бажарилади. Шунинг учун қўймаларни қолипдан чиқариш механизациялаштирилган ва автоматлаштирилган бўлади.
Майда қўймаларни ажратиш учун аввал опокаларни ажратилади. Сунг юкорги опонни олиб, уни қолипини бузилади ва қўйма олиниб энг охири пастки опокадаги қолип бузилади. Қолипни бузиш лом, болга, кувалда, ва бошқа асбоблар ёрдамида бузилади.
Агар қолип катта булса, уни кран ёрдамида кутарилиб, сунг қолиплар бузилади. Ишни енгиллаштириш ва тезлаштириш учун кўп ҳолларда вибрацион коромислоли ёки пневматик –скобалар ишлатилади.
3. ҚУЙИШ БОЛҒАЛАШ ВА ШТАПЛАШ ЖИХОЗЛАРИ,АСБОБ УСКУНАЛАРИ ТАВСИФИ.
Металларни босим остида ишлаш мохияти шундан иборатки, пластик метал ва котишмалар ташки куч ёки босим таъсирида ташки шаклини ўзгартиради ва таъсир тухтатилгандан сунг шу шаклини сақлаб колади, яъни пластик деформацияланади. Шунга кура мурт металларни (чуян, бронза) босим остида ишлаб бўлмайди.
Металларни босим остида ишлаш анча вактдан буён маoлум булсада, бу усул прогрессив ъисобланади. Чунки метални чикиндига чиқариш кам микдорда, иш унуми катта ва олинган махсулот юқори бўлади. Чунки ишлаш натижасида метални физик-механик хоссалари яхшиланади.
Босим остида метал ишланса шаклини ўзгартиришдан ташкари, уни ички тузилиши ъамда хоссалари ъам узгаради.
Металларни босим остида ишлаш усули билан 80 % кўпрок эритилган Пўлат кайта ишланади. Рангли металл ва котишмаларни 60 % дан кўп кисм пластмассалар, металмасларни кўп кисми босим остида ишланади.
Босим остида ишлаш билан огирлиги 10 г дан 100 тоннагача бўлган заготовкалар, ярим фабрикалар, буюмлар, деталлар олинади.
Босим остида ишлаш жуда мураккаб жараён бўлиб, буюмни ташки ва ичида анча узгаришлар бўлади. Буюмда физик ва механик узгаришларга олиб келади. Детал ташки куч таъсирида аввал эластик, сунг пластик деформацияланади.
Мисол: заготовкага куч таъсир эттирсак, у шаклини ўзгартиради. Шу билан бирга металл ташкил этган донлар ъам уз навбатида синади, бурилади, эгилади ва хакозо.

Download 202.43 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling