Matematika fani
Download 0.97 Mb. Pdf ko'rish
|
5-10-sinflar Yosh matematiklar
- Bu sahifa navigatsiya:
- MMIBDO’: _________________
www.Infoedu.uz
Yechilishi: ikkinchi velosipedchi birinchiga qaraganda soatiga 1 2 2 km dan kam yo`l yurgan. Uchrashish paytigacha u, 3 2 12 9 2 5 5 soat yurgan. Agar birinchi velosipedchi ikkinchisining tezligigacha tezlik bilan yurganda edi, u 3 soatda 1 1 1 12 9 7 km 2 3 7 2 2 2 kam yurgn bo`lar edi. Demak, agar xar ikkala velosipedchi, ikkinchi velosipedchining tezligidek tezlik bilan yurganlarida edi, 2 5 5 , ya`ni 2 2 1 1 3 2 5 soatda 75 7 , ya`ni 67 5 5 2 2 yo`l o`tgan bo`lar edilar. Bundan ikkinchi velosipedchining tezligi 1 2 1 67 : 5 12 2 5 2 km/soat ekanligi kelib chiqadi. Uchrashuv Marg`ilondan 30 km masofa 1 2 12 2 30 2 5 bo`lgan. Birinchi velosipedchining tezligi 75 30 15 3 km/soat bo`lib, uchrashganlaridan 2 soat (30:15=2) keyin, ya`ni kunduzgi soat 2 da Marg`ilonga yetib borgan. MMIBDO’: _________________ www.Infoedu.uz Sana:________________ 24-Mavzu: Quvlab yetishga doir xarakatlar. Elementar masala. Otasi o`g`lini shaxardan kitoblar olib kelish uchun yuborgan. Lekin qaysi kitoblarni olib kelish kerakligini aytishni unutgan. 3 soat o`tib o`zi velosipedda quvib ketgan. Agar o`g`li bir soatda 5 km , otasi esa bir soatda 8 km yursa, otasi o`g`lini necha soatda quvlab yetadi? Yechilishi: o`g`li uch soatda 15 km ( 3 5 15 ) yurdi, otasi esa xar soatda uch km dan ortiq (8-5=3) yuradi. Ortiqcha 15 km ni yurib o`tishi uchun otasiga 5 soat (15:3=5) vaqt sarf qilishi kerak bo`ladi, ya`ni 5 3 5 8 5 soat. 1-masala. It tulkini quvlab borayotir, lekin ular orasidagi masofa itning yuz marta sakraganida o`tadigan masofaga teng. It uch marta sakraganida, tulki 5 marta sakraydi, biroq, uzunlik jixatidan itning olti marta sakrashi tulkining 11 marta sakrashiga teng edi. It tulkini qancha sakrashda quvlab yetadi? Izoh: bu masalaning qiyinligi shundaki, vaqt ham masofa ham bir xil birlik bilan, ya`ni sakrash bilan ifodalangan. Bu tushunchalarni almashtirish yaramaydi. Bu qiyinlik itning sakrashini tulkining sakrashiga va teskarisiga aylantirish kerak bo`lganligidan yana murakkablashadi. Endi masalaning yechilishini ko`raylik. Yechilishi: 1) tulki 5 marta sakraganda it uch marta sakraydi. Demak, it olti marta sakraganda tulki 10 marta sakrar ekan. 1) Itning 6 marta sakragani uzunlik jixatidan tulkining 11 marta sakraganiga teng . demak, it 6 marta sakraganida tulkiga, uning bir sakrashi miqdorida yaqinlashib boradi (uzunlik jixatidan). 2) Tulkining 11 sakragani uzunlik jixatidan itning 6 sakrashiga teng. Demak, tulkining bir sakrashi uzunlik jixatidan itning 6 11 sakrashiga teng. 3) It 6 sakrashda tulkiga o`z sakrashining 6 11 qismi qadar yaqinlashadi, bir sakrashida 6 1 11 6 11 bo`lagi qadar yaqinlashib boradi. 4) It qancha sakraganda tulkiga yeta olishini bilish uchun, itning 100 ta sakrashini 1 11 it sakrashiga bo`lish kerak, shunda masalada qo`yilgan savolga 100 11 1100 1 sakrashda degan javobni olamiz. Bu yechimning turli xil variantlari bo`lishi mumkin. Ularning ayrimlarini keltirib o`tamiz. 1-variant. It o`zining 6 sakrashida tulkiga, uning bir sakrashi miqdorida yaqinlashib boradi, ya`ni it bir sakraganda tulkining 1 6 |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling