Matematika va miqdoriy usullar

4-misol. Turistik firma xodimlarni ishga olish uchun tarix va chet tilidan test o‘tkazdi. 
Oxirgi test natijalariga ko‘ra, nomzodlarning 60% i tarix, 80% i chet tilidan test sinovlaridan 
muvaffaqiyatli o‘tgan. 
Tasodifiy tanlangan nomzodning
a) ikala sinovdan o‘tishi; 
b) faqat tarix sinovidan o‘tishi; 
v) faqat 1 ta sinovdan o‘tishi; 
g) ikkala testdan o‘ta olmasligi 
d) har-bir holatga mos kutilayotgan qiymat (matematik kutilma) ni toping. 
5-misol. Pandemiya tuguganligi sababli, turfirmaga murojaat qiluchilar soni oshdi. 1 soat 
ichida murojaat qiluvchilar soni 0 dan 4 kishigacha ekanligi ma’lum. Quyidagi jadvalda 1 soat 
ichida murojaat qiluvchilar soni, hamda mos ehtimolliklar keltirilgan. 
Murojaat qiluvchilar 
soni (X) 
0 
1 
2 
3 
4 
Mos ehtimollik (r) 
0,1 
0,3 
0,3 
0,2 
0,1 
Kutilayotgan qiymatni toping. 
6-misol (binomial taqsimot). Ma’lumki, Yaqin Sharqni ni tanlagan mijozlarlar har 10 
tasidan bittasi o‘z fikrini o‘zgartiradi (ya’ni shartnomani bekor qiladi). Shu bilan birga ko‘pchilik 
mijozlar dam olishga guruh bo‘lib borishni afzal ko‘rishadi. Agar guruh 3 kishidan iborat bo‘lsa, u 
holda: 
1) 0,1,2,3 kishi shartnomani bekor qilishi ehtimolliklarini toping. 
2)Shartnomani bekor qilgan mijozlar sonining kutilayotgan qiymatini toping. 
Nazorat savollari 

---

46 
1. Ehtimollikning boshqaruv tizimlarida qaror qabul qilishdagi o‘rni nimadan iborat? 
2. Hodisa nima? Hodisaning qanday turlarini bilasiz? 
3. Birgalikda bo‘lmagan hodisa nima? Misollar keltiring. 
4. Hodisaning ehtimoli qanday aniqlanadi? Misollar keltiring. 
5. Hodisalarni qo‘shish va ko‘paytirish qoidalari. 
6. Matematik kutilma nima? 
7. Binomial taqsimot qanday aniqlanadi?