Matn Transkripsiya haqida umumiy ma’lumo

келдъ, йеттъ, бър. Shahar 
shevalarida barcha bo‘g‘inlarda kela oladi: къргън, қↄлдъ;  
ь(ь) – ы unlisining qisqa talaffuz qilinadigan variatsiyasi, orqa 
qator, yuqori-tor, lablanmagan unlini ifoda qiladi, faqat 
singarmonizmli shevalarda qo‘llanadi: бардь, тьғьн, бьқьн; 
у(у) – orqa qator, yuqori-tor, lablangan unlini ifoda qiladi, 
barcha o‘zbek shevalariga xos: бу, ул, ун; 
ү(ү) – old qator, yuqori-tor, lablangan unlini ifoda qiladi, 
singarmonizmli shevalarda va singarmonizmni yo‘qotgan Buxoro, 
Navoiy, Samarqand shahar shevalarida qo‘llanadi: күл, бүгүн, 
түн; 
o(o) 
– orqa qator, o‘rta-keng, lablangan unlini ifoda qiladi. 
Barcha o‘zbek shevalarida talaffuzda bor: oт (adabiy orf. o‘t), 
қoл (adabiy orf. qo‘l), oқ (adabiy orf. o‘q), тoқ (adabiy orf. to‘q); 
ө(ө) – old qator, o‘rta-keng, lablangan unlini ifoda qiladi: бөл 
(bo‘lmoq – ajratmoq), көл, ҳөнǝр (hunar). Singarmonizmli o‘zbek 
shevalari va Buxoro, Navoiy, Samarqand shahar shevalarida 
qo‘llanadi; 
є(є) – unlisi ä va e unlilari o‘rtasida talaffuz qilinadi, old 
qator, o‘rta-keng, lablanmagan: кє(л) (Iqon), гєл (Xorazm). Bu 
ma’lumot ko‘rsatilgan shevalarda o‘z kuchini yo‘qotmoqda, faqat 
Namangan shahar shevasida saqlanib qolmoqda: 
nєmє (nima), 
qєnєqє (qanaqa), Hєlmǝxↄn єttǝmǝn kemєdъ (Halimaxon erta 
bilan kelmadi). 
Undosh tovushlarda qo‘llaniladigan transkripsion belgilar. 
Undosh tovushlarni ifodalashda fanda kirill yozuvidagi undoshlarni 
ifodalovchi harflardan foydalanilgan. Ular, deyarli, o‘zgarishsiz 
transkripsiya uchun qabul qilingan. Shunga qaramasdan, ayrim 
undoshlarni farqlash va o‘ziga xosligini belgilashda transkripsion 
belgilardan foydalanilgan. Ular quyidagilarda ko‘rinadi: