Mavzu: 1-§. Buyuk geografik kashfiyotlar va ularning tarixiy ahamiyati dars maqsadi

c)Rivojlantiruvchi- o’quvchilarning egallagan bilimlarini nazorat savollari orqali sinovdan o’tkazish;

Dars jihozi: darslik, siyosiy xarita, tarqatma materiallar va test savollari

Tashkiliy qism:

A) Sinf xonasini tozaligiga e’ribor berish;

B) O’quvchilar bilan salomlashish.

C) O’quvchilarning darsga tayyorgarligini teshirish.

D) O’quvchilarni darsga jalb qilish va davomatni anilash;

E) O’quvchilarga o’tilgan mavzular yuzasidan savollar berish;

Darsning asosiy qismi: (Yangi mavzu bayoni)

17-asr Rossiya iqtisodiyotining o’ziga xos xususiyati.

17-asrdan Rossiya iqtisodiyotida yangi alomatlar paydo bo’la boshladi. Bu, avvalo, tovar ishlab chiqarishning, ya’ni bozorda sotish uchun mahsulot ishlab chiqarishning rivojlanishida namoyon bo’ldi.

Hunaraiandchilikning rivojlanishi mamlakatning rivojlanishiga va bu, о’z navbatida, turli viloyatlar о’rtasida xo’jalik aloqalarining kengayishiga olib keldi. Bu esa, oxir-oqibatda hunarmandlarning bozorga qaramligini oshirdi. 17-asrda Rossiyada manufakturalar ham paydo bo’ldi. Bular birinchi bo’lib qora metallurgiya sohasida paydo bo’lgan manufakturalar edi.

17-asrda tashqi savdo ham rivojlana boshladi. Astraxan ( Ashtarxon) va Arxangelsk shaharlari mamlakat tashqi savdosida muhim rol о’ynadi.

Boltiq va Qom dengizga chiqish imkoni bo’lmagan Rossiya dengiz savdo flotiga ega emas edi. Shuning uchun ham G’arbiy Yevropa davlatlari bilan savdo-sotiq ishlari Buyuk Britaniya va Gollandiya savdogarlari vositachiligida amalga oshirilardi. Shunga qaramay, davlat Rossiya savdogarlarining manfaatini chet el savdogarlaridan himoya qilishga qaratilgan qator choralami ko’rdi. Chunonchi, 1667-yilda «Yangi savdo Nizomi» joriy etildi. Unga ko’ra, chet el savdogarlarining rus bozorlarida chakana savdo qilishlari taqiqlandi.

Shu tariqa Rossiya iqtisodiyotida ham asta-sekinlik bilan bo’lsada, yangi kapitalistik munosabatlar shakllana bordi.

Ichki savdoning rivojlanishi oxir-oqibatda butun Rossiya yagona ichki bozoiining tarkib topishiga olib keldi.

Biroq Rossiya iqtisodiy taraqqiyotda G’arbiy Yevropa mamlakatlaridan orqada edi. Bunga krepostnoylik tartiblari ning tobora mustahkamlanishi asosiy sabab bo’lgan.