Mavzu 13: Ikkilamchi zaxm. Yashirin zaxm. Zaxmga duchor bo'lgan be'morlarni davolash asoslari, dispanserizatsiyasi. Kasallarni faol aniqlash va serologik nazorat
Download 372.64 Kb. Pdf ko'rish
|
Ikkilamchi zaxm (1)
|
Sifilitik alopetsiya
16 Sifilis bilan ogrigan kasallarda soch tukilishi asosan organizmning ok spiroxeta toksinlari bilan zaxarlanishining xamda nerv sistemasi jaroxatlanishining dastlabki belgilaridir. Sifilitik alopetsiya asosan ikkilamchi retsidiv zaxm bilan ogrigan bemorlarda uchrab, uch xil buladi: 1) mayda uchogli - 2) diffuz - 3) aralash - Mayda uchogli alopetsiya – boshning sochli kismida bir xil joylashgan, yasmikdek keladigan dumalok yeki oval shaklli uchoklarda sochlar siyraklashib koladi. Bu manzara kuya tushgan muynaga uxshaydi. Kogan sochlar kasallik uchogida uzgarmaydi, terida chandik, pust tashlash bulmaydi. Mayda uchogli alopetsiya, sokollarda, koshda, kipriklarda xam uchraydi. Koshda uchragan formasi juda xarakterli bulib, buni Furne "omnibus", Grigorev "tramvay" simptomi deb atagan. Kipriklar zararlanganda birin–ketin tushib, birin-ketin chikadi shuning uchun shatili yoki pilapoyani eslatadi. Buni birinchi Pinkus yozgan bulib – Pinkus simptomi deyiladi. Diffuz alopetsiyada soch ayrim joylarda tukilmay siyraklashadi, bu kurinish xuddi ogir infektsion kasaldan ketsin tukilgan sochni eslatadi. Aralash alopetsiyada – mayda uchogi va diffuz alopetsiya birga uchraydi. Sifilitik alopetsiyali – soch tukilish, parsha va yuzaki trixofitiya bilan ajrata bilish kerak. Oddiy soch tukilganda – kasallik uchogi katta va kam buladi, (1-3 tagacha), jaroxatlangan joyda soch butunlay tukiladi, atrofida soch oson yulinadi. 17 Favusda esa - boshning jaroxatlangan joyida, skutula va chandik buladi. Trixofitiyada – jaroxatlangan joyda kepaklashish, buladi va soch sinadi. SIFILITIK LEYKODERMA – birinchi marta pigmentli sifilidni 1854 Gardal yozgan, 1883 yil Neysser leykoderma deb nom bergan. Leykoderma kuprok ayollarda uchrab, asosan buyinnig yon kismida, kukrakda uchraydi (Venera marjoni), lekin kulda, yelkada, korinda, ba'zan oyoklarda xam uchrashi mumkin. Jaroxatlangan joyda atrofida giperpigmentlangan jiyak bilan uralgan ok dog xosil buladi. Dogi kattaligi yasmikdan to 10 tiyinlik tangachali bulib, yumalok, oval shaklda buladi. Leykoderma bir-biridan xar xil uzoklikda joylashadi, lekin razmeri bir xil buladi. Sifilitik leykoderma shurlashmaydi va kasalni bezovta kilmaydi. Leykodermani uch xil turi ma'lum: dogsimon, tursimon, marmarsimon. Dogsimon formasida – doglar bir-biridan aloxida joylashib, bir-biriga kushilmaydi. Tursimon formasida – doglar bir-biri bilan kushilib tur xosil kiladi. Marmarsimon formasida – ok doglar atrofidagi giperpigmentatsiya kamrok bilinadi shuning uchun teri iflosga uxshab kurinadi. Differentsiatsiya kilinganda – xazakam (yolgon) leykodermadan ajrata bilish kerak. Bular asosan psoriaz, pushtirang temiratki, parapsoriaz va boshkalardan keyingi ikkilamchi doglar. Ikkilamchi zaxmning shillik kavatlarini jaroxatlanishi Ikkilamchi zaxmda ogiz bushligi, xalkum, tanglay va ayollar jinsiy organlarining shillik kavatlarini xam jaroxatlaydi. Shillik kavatlarda kuyidagi sifilidlar uchraydi: doglar (eritema), papula (eroziya, pustula (yara). Shillik kavatdagi eritemalar – asosan rangi bilan shillik kavat rangidan uncha fark kilmaydi, shuning uchun aniklash kiyin. Fakat badan bezlarida eritemali anginadan 18 fark kilib kasalni bezovta kilmaydi, chegarasi anik, rangi tuk-kizil, istima chikmaydi va boshkalar. Shillik kavatdagi papulali sifilid – shillik kavatda joylashgan papulalar kupincha bir-biri bilan kushilib katta blyashkalar xosil kiladi, tezda eroziyaga aylanadi, ayrim vaktlarda yaraga aylanadi. Papula bilan ovoz boylamlari jaroxatlansa ovoz bugilib koladi. Bunday kasallar oilada atrofidagilarga juda xavfli buladi, chunki juda kup mikdorda eroziyalardan ok spiroxeta ajraladi. Shillik kavatdagi pustulali sifilid – juda kam uchrab, zaxmning yomon sifatli kechishini kursatadi. xosil bulgan yara zaxmni eslatmaydi, boshka yaralarga uxshaydi. Fakat sifilisning boshka belgilariga karab diagnoz kuyiladi. Download 372.64 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|