Mavzu №13: Zamonaviy zararlanish holatlari va ulardan aholini muhofaza qilish. Ўқув саволлари

Mavzu №13: Zamonaviy zararlanish holatlari va ulardan aholini muhofaza qilish.

Ўқув саволлари:

• 1.Ўзбекистон Республикаси аҳолини ва худудларини замонавий қирғин куроллардан муҳофаза қилиш зарурати ва моҳияти.
• 2.Замонавий қирғин қуроллари (ЗҚҚ)нинг таснифи.
• 3.ЗҚҚнинг шикастловчи омиллари.
• 4.Аҳолини ЗҚҚдан муҳофаза қилиш асослари.

Замонавий қирғин қуролларининг таснифи:

• Замонавий қирғин қуроллари, қуролланиш мажмуаси, унинг таркибий қисмлари:
• 1. Қурол-аслаҳа;
• 2. Етказиб бериш воситаси (ташувчи);
• 3. Бошқарув воситаси (тизими).
• Қурол-аслаҳа:
• - оддий (фугасли, парчаланувчи, парчалувничи-фугасли, ёндирувчи, махсус);
• - ядровий, кимёвий, биологик;
• - ўлимга олиб келмайдиган.

Етқазиб бериш воситаси:

• ракеталар;
• авиация;
• артиллерия;
• ўқотар қурол;
• инсон ва хайвонлар.
• Барча қурол-аслаҳалар 2 гуруҳга бўлинади:
• 1-гуруҳ. Бошқариладиган (турлари – аниқ нишонга урувчи қурол – аниқ нишон бўйича).
• 2-гуруҳ. Бошқарилмайдиган.

ЗҚҚнинг аҳоли ва худудларга келтирадиган зарарига кўра таснифи:

• Оддий қирғин воситалари (ОҚВ).
• Оммавий қирғин куроллари (ОҚҚ):
• ядровий;
• кимёвий;
• биологик (бактериологик).
• 3. Яқин келажак қуроллари (қирғин воситалари) ЯҚҚ.

Оддий қирғин воситалари:

• 1.Портловчи моддаларнинг энергиясидан фойдаланишга асосланган (фугаслик, осколкали, осколка-фугасли).
• 2.Иссиқлик энергиясидан фойдаланишга асосланган (ёндирувчи аралашма – “напалм”, металлаштирилган ёндирувчи аралашма – термит ва оқ фосфор).
• 3.Ўлимга олиб келмайдиган (агитацион, графитли, кесувчи, психотроп, пластик ўқлар).

Айрим қурол-аслаҳаларнинг хусусиятлари:

• Ҳажмий портлаш (вакуум) қурол-аслаҳалари:
• - газ, суюқлик (этиленоксиди ва бошқ.);
• - ёрилганда – герметик бўлмаган фазо (ҳажм) бўйлаб газнинг бир зумда тарқалиши ва секинлашиб (0,1 сониягача) портлаши;
• - ички фазода – ҳаддан ортиқ босим; қуввати оддий ўқдорига нисбатан 4-6 марта катта.
• Шарчали, ниначали қурол-аслаҳалар:
• - ўқ-дори ичида шарчалар ёки ниначалар (бир неча миллиграммдан бир неча граммгача) жойлашган.