Mavzu: Agrar tarmoq eksport salohiyatini oshirishda intensiv bog`dorchilikni rivojlantirishning roli Reja: I. Kirish II. Asosiy qism

4. Mashinalardan foydalanish davrida, ularning ishonchliligini ta‘minlash.
Qishloq xo’jaligi soxasida ishlatiladigan texnikalarning dastlabki ishonchlilik darajasi, ushbu mashinalarning foydalanish davrida bajariladigan ish hajmiga mutanosib (proporsional) bo’ladi. Mashinalar bajargan ishi miqdori oshib borishi bilan ularning ishonchlilik darajasi (bo’zilmay ishlashlik, uzoq xizmat qilishlik, remontbobligi va saqlanuvchanlik xossalari) pasayib boradi.
Mashinalarni ishlatishda ularning ishonchliligini ta‘minlash (saqlash) uchun quyidagi tadbirlarga e‘tibor berish kerak:
1) Yangi yoki remont qilingan mashinalarni xo’jalik sharoitlarida 50…60 soat davomida yo’q va tezlikni asta-sekin oshirib borish bilan chiniqtiriladi. Bunda yo’q iste‘mol qilinadigan quvvatning 20 foizidan boshlab asta-sekin oshirib boriladi.
2) Texnik xizmat ko’rsatish ishlarini to’g’ri tashkil etish, ularni o’tqazish uchun zarur shart-sharoitlarni ta‘minlash lozim. Xizmat ko’rsatuvchi xodimlar mamlakasini oshirish, zarur asbob va moslamalar komplektining bo’lishi shart.
3) Mashinalarni normal ish rejimida ishlatish lozim. Mashinalarga me‘yoridan ortiq yo’q berilmasa, ular vazifasi bo’yicha rasmona tezlikda ishlatilsa, ularning xizmat muddatlari oshadi. Mashinalarni ortiqcha qizdirmasdan ishlatish; dvigatelllarni ishga tushirishda past tezlikda qizdirish –bo’zilmay ishlashning asosiy garovi bo’ladi.
4) Yonig’li-moylarni saqlashga oid zavod tavsiyalariga qat‘iy rioya qilish, ularni tozaligini ta‘minlash, birikmalarni, karter va korpus qutilarini chang kirmaydigan qilib mahkamlash, mashinalarning ishlamay qolishlarini kamaytiradi va ularning uzoq xizmat qilishini ta‘minlaydi. Mashinalarning ishlatishda sodir bo’ladigan buzilish va nuqsonlari to’g’risidagi axborotni yig’ish va ishlash tizimi ularning ishonchliligiga bilvosita ta‘sir o’tkazadi. Har xil sharoitlarda ishlaydigan mashina qismlarining buzilishi xaqidagi ma‘lumotlarni mashinani tayyorlagan zavodga mo’ttasil yuborib turish lozim. Keyinchalik ushbu yig’ilgan axborotlarni zavod loyihachilari tahlil yoib, mashinalarda ko’p uchraydigan nuqsonlarini sababini aniqlaydilar va mashina loyihasini yaxshilash tadbirlarini ishlab chiqadilar.
Mashinalar ishonchliligi ularni remont qilish vaqtida ham ta‘minlanadi. Remont korxonasiga keltirilgan remont talab mashinalarni (detallarni) to’g’ri saqlash katta ahamiyatga ega. Remont qilinadigan buyumlarni qoniqarsiz sharoitda saqlansa, ular zanglashi va eskirishi va yangi nuqsonlar paydo bo’lishi mumkin. Shu sababli, remont talab buyumlar (mashina, detal, agregatlar) maxsus jihozlangan omborxona, bostirma (ayvon) va maydonchalarda saqlanishi shart.
Remont paytida mashinalar ishonchliligini ta‘minlash-remont qilish texnologiyasini sifati oshirishga bog’liq bo’ladi. Buning uchun quyidagilarga e‘tibor berish zarur:
1. Detallar va agregatlar sirti har xil qirlardan (qurum, smolali va to’zli cho’kindilardan) yaxshilab tozalanishi lozim. Buning uchun zamonaviy yuvish mashinalaridan, o’ta samarali yuvish vositalaridan foydalaniladi.
2. Agregatlar va uzellarni bo’laklashda, ularning ishkastlanishini oldini olish maqsadida, zamonaviy asbob-uskunalardan, gidravlik ajratkichlar, pnevmatik kalitlarni ishlatish talaba etiladi:
3. Mashina detallarini yaroqli-yaroqsizga ajratishda yuqori aniqlikdagi zamonaviy o’lchov asbob-uskunalari (kalibr, andozalar va boshqa) dan foydalanib, texnik shartlarga qat‘iy rioya qilinadi.
4. Detallarni komplektlashda, ularni vazni bo’yicha tanlab, taranglik bilan biriktiladigan detallarni qizdirish, mahkamlanadigan detallar dinamomyorik kalitlar yordamida qotirish lozim.
5. Mashinalarni yig’ishda, chiniqtirishda va sinashda ham texnik shartlar talablariga qat‘iy amal qilish talab etiladi. Bunda zamonaviy asbob-uskunalaridan foydalaniladi.