Beta-amilaza K.F 3.2.1.2 - 1,4-α-D-glyukan-maltogidrolaza bakteriyalarda, zamburug’larda va o’simliklarda uchraydi, lekin hayvonlarda topilmagan. Bu ferment α-1,4-glyukozid bog’larini va disaxarid maltozani ajratib tashlaydi. Β-amilaza yetilgan mevalarga shirin ta’m beradi.
- Β-amilaza bug’doyning shaklillanishida asosiy tarkibiy qismi hisoblanadi. Bakteriyalardagi Β-amilaza hujayra ichidagi kraxmalni ajratishda qatnashadi.
Gamma-amilaza K.F 3.2.1.3 - Y-amilaza (glyukon-1,4-α-glyukozidaza, amiloglyukozidaza, ekzo-1,4-α-glyukozadaza) ohirgi 1,4-α-glyukozid bog’ini uzadi, glyukoza hosil qiladi. α-1,6-glikozid bog’ini gidrolizlash xususiyatiga ega. Boshqa turdagi amilazalarga nisbatan Y-amilaza pH-3 kislotali sharoitda ham eng aktivi hisoblanadi.
Mexanizmi - Amilaza fermentining substrati kraxmal bo’lib, u amilaz va amilopektindan iborat. Gidrolizdan song glyukoza va glikogen mahsulotlari hosil bo’ladi.
- Shulardan 13-30 % amiloz va 70-85 % amilopektindan iborat. Shu ikki komponentli birikma bir-biridan kraxmal tabiyatiga ko’ra farqlanadi. Amilaza tarmoqlangan polimerlardan iborat bo’lib, glyukoza qoldig’i a-1,4-glikozid bog’i bilan bog’langan, Polimerizatsiya darajasi 2000 ga teng. Anormal amilaza bir va ikkita a-1,6-bog’lar bilan bog’langan, polimerizatsiya darajasi 6000. Amilaza qaytarilish xususiyatiga ega emas chunki, uning har bir molekulasi faqat bitta erkin aldegid gruppasidan iborat,
- Amilaza molekulasi uzun zanjirsimon spiral korinishida bo’lib, har bir masofasi 10,6 A va har bitta o’ram 3 ta glyukoza qoldig’idan iborat. Amilaza molekulasining maksimal uzunligi 7000 A.
Amilaza 2 turga bo’linadi: - Amilaza 2 turga bo’linadi:
- Endo amilaza-alfa amilaza
- Ekzo amilaza-beta amilaza.
- Amilazaning mexanizmni o’rganish natijasida juda ko’p murakkabliklarga duch kelindi, bunda substrakt bo’lgan kraxmal geterogen va polimerizatsiya darajasi, glikozid zanjirining soniga ko’ra har xil xususiyatga ega,
- Reaksiyalarni katalizlovchi amilaza 2 ta bosqichdan iborat: uzun va qisqa statsionar
- 1-bosqichda endo amilazaning substraktining molekulyar massasi tezda kamayadi, chiziqli va tarmoqlangan polisaxaridlar aralashmasi shakillanadi.
- 2-bosqichi gidroliz mahsulotlari yod bilan bo’yalmaguncha davom etadi. Bu fermentning tabiiy o’ziga xos xususiyatlariga bog’liq. Shuning uchun ham a-amilaza gidrolizidagi ohirgi mahsulot har xil bo’ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
