Mavzu: assonans va geminatsiya
Download 0.56 Mb.
|
ASSONANS,GEMINATSIYA
- Bu sahifa navigatsiya:
- Badiiy nutqda keng qo‘llaniladigan fonetik usullardan yana biri geminatsiyadir.
- Uni ayblashga sizning manaviy haqqingiz yo‘q, uka! - dedi g‘azab bilan (S.Ahmedov).
- Duch kelgan tovushni qavatlab qo‘llab bo‘lmaganidek, so‘zda turli sabablar bilan yonma-yon kelgan barcha undoshlar
- Ukaginam, bu kennoyingizga zagsda patta kesilmagan. Birinchisidan to‘qqizta bola bor.
MAVZU: ASSONANS VA GEMINATSIYAREJA:1.ASSONANS HAQIDA.2.GEMINATSIYA HAQIDA.Avvalo, assonans badiiy matn, ayniqsa she'riy matn ichida maxsus rang yaratish uchun ishlatiladi. Darhaqiqat, assonans yozuvchi va shoirlarning qo'lidagi o'ziga xos vositadir, buning uchun ularning har biri o'ziga xos dastur topadi. Adabiyotshunoslikda assonans ko'pincha undoshlarni takrorlashga asoslangan metodika, alliteratsiya bilan birgalikda tilga olinadi. Ko'pincha bu usullarni bitta she'riy matn ichida topish mumkin. Masalan, S. Ya.ning she'ridan bir parcha. Marshak:
Uyg'unlikning yana bir vazifasi - uni maxsus qofiya turini yaratish uchun ishlatishdir. Ushbu qofiya ko'pincha noto'g'ri yoki assonant deb nomlanadi. Ushbu qofiyada faqat unlilar undoshdir. Masalan, "kamar - poezd". Ma'lumki, o'rta asr she'riyatida she'riy matn ichida qofiya yaratishning eng keng tarqalgan usullaridan biri assonans edi. Shuningdek, 19-asrda (ispanlar va portugallar) she'riyatida ushbu texnikani tez-tez ishlatishgan. Ushbu mamlakatlarda mashhurligi ularning tillarining fonetik xususiyatlariga bog'liq deb ishoniladi.
Badiiy nutqda keng qo‘llaniladigan fonetik usullardan yana biri geminatsiyadir.Badiiy nutqda keng qo‘llaniladigan fonetik usullardan yana biri geminatsiyadir.Geminatsiya yoki undoshlarni qavatlab qo‘llash orqali badiiy matnda poetik aktualizatsiya sodir bo‘ladi.Bu yo‘l bilan ham qahramon ruhiyatidagi turli hissiy holatlar alohida ta’kid olishi, badiiy tasvirning tugalligiga erishilishi mumkin. Masalan: Ayyorlikda uchchiga chiqqanman deb maqtansam yolg‘on emas (O.).Uni ayblashga sizning manaviy haqqingiz yo‘q, uka! - dedi g‘azab bilan (S.Ahmedov).Keltirilgan misollardagi undoshlarning qavatlanishi qahramonlar tabiatidagi sub’ektiv holatni ifodalashga xizmat qilgan.Ya’ni birinchi gapdagi qahramonning o‘z «ishi-hunaridan» mamnunligi, «anoyi» emasligini ta’kidlash istagi qavatlangan«ch» undoshi orqali yanada aniq ifodalangan. Ikkinchi gapdagi qahramonning qahr-g‘azabi esa «q» undoshining qavatlanishi bilan alohida ta’kidlangan. Yuqorida ta’kidlaganimizdek, undoshlarning qavatlanishi alohida badiiy vositadir.Duch kelgan tovushni qavatlab qo‘llab bo‘lmaganidek, so‘zda turli sabablar bilan yonma-yon kelgan barcha undoshlarham lingvopoetik jihatdan ahamiyatga molik bo‘lavermaydi. Masalan:Ukaginam, bu kennoyingizga zagsda patta kesilmagan. Birinchisidan to‘qqizta bola bor.Ukaginam, bu kennoyingizga zagsda patta kesilmagan. Birinchisidan to‘qqizta bola bor.Bechora giroy bo‘laman deb rosa tuzdi. To‘qqizinchisini tug‘diyu o‘zimizning tilda aytganda brakka chiqib qoldi(S.A.).Download 0.56 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling