Mavzu: Bank statistikasining asosiy koʻrsatkichlari Reja: I. Kirish II. Asosiy qism

BYAD = BK*Foiz stavkasi
Bu ko‘rsatkichni o‘rtacha foiz stavkasi orqali ham hisoblash
mumkin, ya’ni:
BYAD = BK *

Bank faoliyatining oliy maqsadi — kredit resurslaridan foydalanishning yuqori darajadagi samaradorligini ta’minlashdir. Mamlakat miqyosida kredit ^amaradorligi yalpi mahsulot hajmining kredit resurslari o'rtacha darajasiga nisbati bilan aniqlanadi

(E=Q:K). Bu har xil bo'lishi mumkin. Masalan, yalpi mahsulot sof mahsulot bilan, resurslar (o'rtachasi) ulaming bir qismi bilan almashtirilishi mumkin. Bank darajasini olsak, bu ko'rsatkich kredit operatsiyalaridan olingan sof daromadning bankning shaxsiy resurslariga nisbati bilan aniqlanadi. Bankning sof daromadi yalpi daromaddan kredit bilan bog'liq xarajatlami ajratish orqali hisoblanadi. Kredit samaradorligini kredit aylanishi ko'rsatkichlari orqali ham baholash mumkin. Kredit aylanish darajasi ikki ko'rsatkich bilan o'lchanadi: kreditdan foydalanish vaqti (muddati) va bir davr ichida
kredit aylanmalari soni. Kreditdan foydalanish vaqti t o'rtacha kredit qoldiqlarining bir
kunlik aylanmaga nisbati bilan hisoblanadi:
t= :m=
bu yerda: к - 0‘rtacha kredit qoldiqlari; m — bir kunlik aylanma; Q — kredit aylanmasi; D — kunlar soni.
O ‘rtacha kredit qoldiqlar o‘rtacha xronologik formula bilan hisoblanadi:

Kredit aylanmasi soni (n) quyidagi formula bilan o‘lchanadi:
n=
Bu ko‘rsatkichlar o‘zaro bog‘liq ko‘rsatkichlardir, ya’ni:
n * t=D, n=D:t
Bu ko‘rsatkichlarning vaqt bo'yicha o‘zgarishini o'rganish statistikasining muhim vazifalaridan biridir. Bu ishni bir nechta statistik metod yordamida bajarish mumkin. Eng ko'p qo'llaniladigan va yaxshi natija beradigan metod indeks metodidir. To'plamning hamma birliklari bo'yicha 0‘rtacha kreditdan foydalanish vaqti joriy davrdagi o‘rtacha vaqtning (t₁) o‘tgan davrdagi 0‘rtacha vaqtga (t₀) nisbati bilan aniqlanadi:

bu yerda: t — kreditdan foydalanish vaqti; m — bir kunlik aylanma ( 0:D)\ t *m = К — o‘rtacha kredit qoldig'i.
Bu indeks o'zgaruvchan tarkibli indeks deb ataladi. O'rtacha ko'rsatkichning o'zgarishiga kreditdan foydalanish vaqtining o'zgarishi va kredit tarkibidagi o'zgarishlar ta’sir qiladi. Ularning ta’sirini o'zgarmas tarkibli va tarkibiy siljishlar indekslari yordamida o'rganamiz. O'zgarmas tarkibli indeks quyidagiga teng:

Tarkibiy siljishlar indeksi esa:

Bu indekslar o'zaro bogiangan indekslardir: J_T = J_t • J_TS
Bu indekslarni bir kunlik kredit aylanmasining hissasi orqali ham hisoblash mumkin. Buning uchun bir kunlik aylanma hissasi (d) hisoblanadi: