Mavzu: Bobur ruboiylariga g’urbat mativlari. Reja

Zahiriddin Muhammad Bobur o'z davrining katta bilimdoni sifatida
asrida mavjud bo'lgan barcha bilimlami puxta o'igandi va o'zlashtirdi. Undagi
ana shu donishmandlik zarrama-zarra asarlariga ko'chib bordi. Xususan,
o'lmas «Boburnoma»ga kelib muallifdagi keng qamrovli bilim zahirasi
o'zining butun tajassumini topdi. Natijada qomusiy asar — «Bobumoma»
vujudga keldi. Ushbu javohir xazinasi paydo bo'lgan zamonidayoq, o'zi
va muallifiga beqiyos shuhrat keltiigan ediki, bu an’ana hoziiga qadar
davom etmoqda. «Bobumoma» va uning muallifi bu sha’n -u shavkatga
to'la sazovor. Chunki «Bobumoma» badiiy, tarixiy, yodnoma asar sifatida
adabiyotshunos va tarixchi, tilshunos va urfshunos, tabiyot va jug'rofiya
sohasi, shuningdek, yana bir qator mutaxassislaiga qimmatli ma’lumotlar
bera oluvchi bebaho ganjinadir. Shuning uchun ham bu asar turli davrlarda
yashab, turfa tillarda so'zlashgan sharqshunoslar diqqatini jalb etdi, dunyo
kengliklarida aks-sado berib keldi.
«Bobumoma»—Zahiriddin Muhammad Bobuming goh ixtiyoriy,
goh majburiy tarzda janggohlarda kechgan saiguzashtlarining aql va
ko'ngil mezonlarida o'lchangan esdaliklaridir. Bu tarixiy-badiiy asar
1494—1530-yillardagi, Bobur Mirzoning Faig'ona viloyatining hokimi
bo'lganidan boshlab Kobulda o'zini podshoh deb e’lon qilgani va
nihoyat, Hindistonda boburiylar sulolasiga asos solishi bilan bog'liq
voqealami o'z ichiga qamrab oladi. Asar dastlab «Vaqoye» nomi bilan
atalganligini muallifning o'zi ruboiylaridan birida eslatib o'tadi: