Mavzu: bozor marketing tadqiqotlari

Turizm bozorining marketing tadqiqotlari
Bozor - bu talab talabga javob beradigan joy, bu o'ziga xos joy emas, balki talab va taklifning haqiqiy uchrashuvi bo'lib, unda quyidagi savollar hal qilinadi:
a) nimani sotib olish kerak va qanday narxda?
b) nimani va qanday narxda ishlab chiqarish kerak?
Turistik bozor - bu turistik xizmatlarni (turlar, turistik mahsulot) sotish bo'yicha bitimlar amalga oshiriladigan joy. Turizm bozori –
1) turizm mahsulotini bugun yoki ertaga sotib olish imkoniyatiga ega bo'lgan iste'molchilarning yig'indisi (potentsial xarid qobiliyati);
2) turistik va ekskursiya xizmatlarini pulga aylantirish va pulni turistik va ekskursiya xizmatlariga teskari aylantirish jarayoni sodir bo'ladigan jahon iqtisodiy munosabatlar tizimi. Shu nuqtai nazardan aytish mumkinki, turizm bozori turizm eksportchilari va importchilari tomonidan shakllantirilgan;
3) to'rtta asosiy elementning o'zaro ta'sirining iqtisodiy tizimi: turistik talab, turistik mahsulot etkazib berish, narx va raqobat.
Turistik bozor ancha murakkab, chunki uning tovarlari ko'pincha to'g'ridan-to'g'ri emas, balki vositachilar tarmog'i orqali (mehmonxona - turoperator - sayyohlik agentligi - iste'molchi) sotiladi. Turistik bozorda turistik xizmatlar ishlab chiqaradigan ko'plab korxonalar (mehmonxonalar, restoranlar, muzeylar, turistik agentliklar, transport tashkilotlari va kompaniyalar, turli xil dam olish va tibbiyot muassasalari va boshqalar) mavjud. Bundan tashqari, turizm bozorida o'ziga xos turistik vositachilar: turoperatorlar va sayyohlik agentliklari faoliyat yuritadilar.
Turistik bozor - bu turistik mahsulotni sotish va sotib olish jarayonini ta’minlovchi talab va takliflarni birlashtiruvchi, ishlab chiqaruvchi va turistik mahsulot iste’molchisi o‘rtasida jamoa iqtisodiy munosabatlarini yuzaga keltiruvchi jabhadir. Yaxshi sotuvchining vazifasi esa o‘z mijozlari talablarini qondirish hisoblanadi.

FОYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO’YXATI

1. 
   Дурович А.П. Маркетинг в туризме: Учеб. пособ. – Минск: Новое знание, 2004.
   
2. 
   Котлер Ф. Дж Боуэн. Дж. Мейкенз Маркетинг. Гостеприимство. Туризм. Учебник, второе издание. 14. Medlik, Dictionary of Travel, Tourism and Hospitality. Printed and bound in Great Britain by Biddles Ltd – 3^rd ed, 2003.
   
3. 
   Tuxliеv I.S., G.H. Qudratov, Pardaеv M.Q. Turizmni rеjalashtirish. Toshkеnt – «Iqtisod - moliya» 2010.
   
4. 
   Tuxliyev I.S., A.B.Bektemirov, Z.I.Usmanova. Turizmda strategik marketing Samarqand 2010 y.
   
5. 
   Kamilova F.K. – «Xalqaro turizm bozori» // O‘quv qo‘llanma, Toshkеnt. TDIU-2001