Мавзу: Электр занжирларнинг частота тавсифлари режа: Ўзгарувчан ток

Конденсатордаги ток кучи:

Конденсатордаги ток кучи:

Ток амплитудаси: I0 = CU0ω.

Ушбу ифода Ом қонунини кўрмсатади. Бу ерда сиғим қаршилиги Xc = 1/(ωC). Бундан кўриниб турибдики конденсаторнинг қаршилиги қанача кўп бўлса оқиб ўтувчи токнинг қиймати шунчалик кам бўлади.
Гармоник токнинг миқдори конденсатордаги зарядларнинг ўзгариш тезлиги орқали аниқланади.
Гармоник ток кучланишдан π/2 бурчакка илгарилаб кетган, демак токнинг НОЛЬ қийматига кучланишнинг МАКСИМАЛ қиймати МОС келади. Фазалар фарқи қуйидаги формула билан аниқланади:
Ом қонунига асосан:
Сиғимдаги реактив қаршилик.
Бунга тескари бўлган қиймат Сиғим ўтказувчанлиги дейилади.
Сиғим қуввати:

ИНДУКТИВЛИК ОРҚАЛИ ГАРМОНИК ТОК ЎТИШИ

ИНДУКТИВЛИК ОРҚАЛИ ГАРМОНИК ТОК ЎТИШИ

Индуктивлик орқали қуйидаги гармоник ток ўтаётган бўлсин:
Электр юритувчи куч қуйидагича ифодаланади:
Индуктивликдаги кучланиш қуйидагича ифодаланади:
Олинган формуладан шундай хулоса қилиш мумкин: индуктивликдаги кучланиш бурчак миқдорида токдан илгарилаб кетмоқда.

Фарадей қонунига асосан

Фарадей қонунига асосан

У холда

Ушбу ифоданинг ечими индуктивликдаги токнинг ифодасини беради:

ЭЗ нинг частот хусусиятлари

• Қарама-қарши ишорали, индуктивлик, сиғим ва реактив қаршиликка эга икки қутблилар частот хусусиятларга эга.
• Аниқ бир частоталарда бундай занжирларда реактив қаршиликнинг тўлиқ компенсацияси (X=0) кузатилади, кириш қаршилиги актив характерга эга бўлади, киришдаги кучланиш ва ток фаза бўйича мос бўлади (φ=0)-занжирда резонанс бўлади. Резонанс режимида занжирнинг айрим қисмларида ток ва кучланишлар кириш қийматларидан бир қанча юқори бўлади. Аммо резонанс режимида ножўя таъсирларни ҳам кузатиш мумкин: катта ток ва кучланишларда қайта ўчиб ёниш ёки элементларни бузилиш ҳолатлари юз бериши мумкин.

ЭЗ нинг частот хусусиятлари

• ЭЗ ни резонанс частотасини аниқлаш учун унинг эквивалент реактив қаршилигини ёки ўтказувчанлигини нолга тенг қилиб олинади X = 0, B = 0.
• Частотага нисбатан ушбу тенгламаларни ечиш ω0 резонанс частоталарини аниқлашга олиб келади.
• R,L,C элементли занжирлар учун юқоридаги иккита шарт эквивалентдир, чунки икки қутблининг эквивалент реактив параметрлари B = X/(R2 + X2) ифода билан боғланган.
• Фақат индуктивлик ва сиғимлардан тузилган йўқотишларсиз занжирларда нолга тенг эквивалент актив қаршиликда B=1/X га эга бўламиз ва шу икки шарт резонанс частоталарнинг хар хил қийматларини беради. Бундай занжирларда X=0 шарти бажарилганда занжир киришида кучланиш резонансда нолга интилаяпти, B=0 шартида кириш токи нолга тенг.
• Бундай режимларда алоҳида шахобчаларда токниннг ўтиши манбадан актив қувват истеъмол қилишни талаб этиши керак бўлган занжирдаги энергияни йўқолиши билан кечмайди.