1-rasm. Pul massasining doimiy o‟sishining ta‟siri.
Pul massasining doimiy o’sishi yalpi egri talabni ADX o‘ngdan AD3 va Ade
o‘ng tarafga qarab suriladi, ayni vaqtda pul massasining doimiy o‘sishi egri yalpi
taklifni L5 holatdan AS2, AS3 va Asr chapga nuqtalarga suriladi. Natijada narxlar
darajasi Р1 dan Р2, Р3 va Р4 gacha ortishiga olib keladi.
Monetaristlar nuqtai nazaridan, yalpi egri taklif darhol AS2 holatga surilishi
mumkin, chunki korxona firmalar pul massasining o‘sishini kutishadi va bu
kutilayotgan inflyatsiya darajasini oshishiga olib keladi. Bu holatda 2 nuqtaga
harakatlanish tez bo‘ladi va emissiya tabiiy darajadan yuqori bo‘ladi.
Monetaristlar tarafdorlari inflyatsiyani pul taklifini o‘sishidan boshqa omillar
ham keltirib chiqarishi mumkinmi deb o‘ylashadimi? Yo‘q. Monetaristlarning
nuqtai nazaridan yalpi egri talabni harakatining yagona manbasi pul taklifidir.
Monetaristlar tarafdorlari yuqori darajadagi inflyatsiya darajasi pul massasining
jadal tez o‟sishi bilan yuzaga keladi deyishadi.
Keyns nazariyasiga ko‘ra, pul massasining doimiy o‘sishi yalpi egri talab va
yalpi egri taklifga rasmda ko‘rsatilganligi singari ta‘sir qiladi. Yalpi egri talab
o‘ngga harakatlansa, yalpi egri taklif chapga harakatlanadi.
31
O’zbekiston Respublikasi bo’yicha alohida turdagi oziq-ovqat
mahsulotlarining iste’mol narxlari indeksi,
2021yil mart:
Mahsulotlar nomi
2021 yilning
dekabriga nisbatan
2020 yilning
martiga nisbatan
Non
103,4
129,2
Go’sht, parranda go’shti va baliq
103,2
119,4
Sut mahsulotlari
108,1
115,5
Tuxum
99,9
111,2
Yog’ va moylar
102,5
109,6
Do'stlaringiz bilan baham: |