40
Energiya resurslari narxlari. Geosiyosiy inqiroz sharoitida
energiya resurslari
ham yuqori sur’atlarda o’sdi. Jahon iqtisodiyoti 1973
yil neft inqirozidan beri
chuqurligi va murakkabligi jihatidan eng yirik energiya inqiroziga guvoh bo'lmoqda.
Neft,
tabiiy gaz, ko‘mir va hatto yadro yoqilg‘isi narxlari ko‘tarilib,
global
iqtisodiyot uchun jiddiy oqibatlarga olib keldi. G’arb davlatlarining ko’pchiligi
tomonidan Rossiya neft va gaziga sanksiyalar qo’yilishi natijasida energiya narxlari
keskin darajada oshdi. Neft narxining oshishi o’zi shundoq ham pandemiya sababli
oshgan xarajatlarning (oziq-ovqat va transport) yanada ko’tarilishiga
sabab
bo’lmoqda. Joriy yilning mart oyida Brent neft narxi fevral oyiga nisbatan 20.7%ga
(95.76 dollardan 115.59 dollarga) oshgan bo’lsa, ko’mir narxi 49.9%ga (196.4
dollardan 294.42 dollarga) ko’tarildi. Neft narxi ko’tarilishi ortidan tabiiy gaz
narxi
aprel oyida 33.7%ga (4.88 dollardan 6.53 dollarga) va may oyida esa 24.6%ga (8.14
dollargacha) oshdi.
3-rasm. Energiya resurslari narxlari indeksi
Katta 7 lik (G7) davlatlarida inflyatsiya. Global
miqyosda oziq-ovqat va
energiya narxlari oshishi rivojlangan davlatlarda inflyatsiya darajasining navbatdagi
rekord darajasiga yetishiga sabab bo’ldi. 2022 yil
iyun oyida AQSHda yillik
inflyatsiya ko’rsatkichi 9.1%ni tashkil etdi va bu 1981-yil noyabr oyidan beri eng
yuqori ko’rsatkich hisoblanadi. Mazkur oyda AQSHda
energiya resurslari yillik
41
inflyatsiyasi 41.6%ga yetgan bo’lsa, oziq-ovqat inflyatsiyasi 12.2%ni tashkil etdi.
Iyun oyida Buyuk Britaniyada yillik inflyatsiya darajasi 8.2%ga yetdi va 1991-yil
mart oyidan keyingi eng yuqori ko’rsatkich hisoblanadi.
Energiya inflyatsiyasi
rekord darajaga yetib, 57.1%ni tashkil etgan bir paytda, oziinflyats
Do'stlaringiz bilan baham: