Mavzu: Iqtisodiy bilim asoslari fanini o‘qitish metodlari Reja

Tanqidiy tafakkur uslubi o‘quvchi qo‘yilgan masala yoki muammo 
yuzasidan o‘z fikrini bayon qilish, o‘zgalarning fikrlarini tanqidiy qayta idrok 
etish, o‘z nuqtayi nazarini asoslab berish va saqlab qolish imkoniyatiga ega 
bo‘lishiga asoslangandir.
Odatda, bunday zarurat mubohasa xarakteriga ega masalalarni hal 
etayotganda yuzaga keladi. Masalan: maktablarda yagona maktab formasi 
kerakmi? Jamoat transportida maktab o‘quvchilari uchun bepul yo‘lkira joriy etish 
kerakmi? Va shunga o‘xshash masalalar.
Bu narsa o‘qituvchiga o‘quvchilarning tinglash va muloqot qilish 
ko‘nikmalarini, turli nuqtayi
nazarlarni tushunish malakasini 
rivojlantirish, bahsli masalalarni hal qilish, tahliliy mushohada yuritish
va 
fikrlash
layoqatini oshirish,
ularning
o‘z fikrini 
shakllantirish mahoratini mustahkamlash imkonini beradi. 
“Tanqidiy tafakkur”ni o‘tkazish uslubiyoti
O‘quvchilarga mubohasa xarakteridagi muammo, topshiriq yoki chalkash 
masala qo‘yiladi va quyidagi savollar beriladi:
- Nima deb o‘ylaysiz?
- Fikringiz qanaqa?
- Sizningcha qanday?
Bu kabi savollar o‘quvchi o‘z nuqtayi nazarini shakllantirishiga 
yo‘naltirilgan bo‘ladi.
O‘quvchiga o‘z nuqtayi nazari, fikrini ishlab chiqish uchun imkoniyat va 
fursat beriladi.

---

O‘quvchi o‘z fikrini asoslaydi, bunda uning nuqtayi nazarini aniqlab olish 
uchun quyidagi savollarni berish mumkin:
- 
Nega shunday deb o‘ylaysiz?
- 
Nimalar asosida bunday xulosaga keldingiz?
O‘qituvchi ko‘rib chiqilayotgan masala yuzasidan boshqa fikrda bo‘lgan 
ta'lim oluvchilarga so‘zlash imkoniyatini beradi, bunda quyidagi savollarni berish 
mumkin:
- 
Kimda boshqacha fikr bor, nega?
- 
Kim aytilgan fikrni ma’qullamaydi, nega?
O‘qituvchi o‘quvchilar bilan birgalikda har xil nuqtayi nazarlarni muhokama 
qilish vositasida barcha fikrlarni tahlil qilib chiqadi, bunda quyidagi savollarni 
berish mumkin:
- 
Nega boshqa o‘quvchining nuqtayi nazarini ma’qullamaysiz?
- 
O‘z nuqtayi nazaringizni tasdiqlovchi asoslar keltira olasizmi?
- 
Muammoli topshiriq, masala, chalkash masala bo‘yicha qabul 
qilingan qarorga o‘quvchilar tomonidan o‘z nuqtayi nazarlarini qabul 
qilinishi yoki qayta baholanishi bilan erishiladi, bunda quyidagi savollarni 
berish mumkin:
- 
Sizningcha, kimning nuqtayi nazari eng maqbuli?
- 
Yuzaga kelgan vaziyatdan qaysi yo‘l bilan chiqish ma’qulroq?