Мавзу. Ишлаб чиқариш назарияси ишлаб чиқариш ва ишлаб чиқариш функцияси


Download 150.4 Kb.
bet5/5
Sana18.01.2023
Hajmi150.4 Kb.
#1099523
1   2   3   4   5
Bog'liq
3 Мавзу

5.3. Масштаб самараси
Харажатларнинг пропорционал Узгаришга ишлаб чикариш масштабининг узгариши дейилади. Ишлаб чикаришда фацат иккита омилдан — ишчи кучи (L) ва капиталдан (К) фойдаланилганда, улардан фойдаланиш икки баробар ошса 2L ва 2К булса, ишлаб чикариш масштаби икки баробар кенгаяди.
Худди шундай мехнат ва капиталдан фойдаланиш икки марта кискартирилса (0,5 L ва 0,5К) ишлаб чикариш масштаби икки марта кискарганлигини билдиради. Ишлаб чикаришда омиллардан фойдаланишнинг пропорционал ошиши, яъни ишлаб чикариш масштабининг кенгайиши махсулот ишлаб чикариш хажмига хар хил таъсир килади, у махсулот ишлаб чикариш хажмини ошириши, камайтириши ва узгартирмаслиги мумкин.
Агар ишлаб чикариш масштаби кенгайганда омиллар сарфи суръатидан махсулот ишлаб чикариш хаж- мининг усиш суръати юкори булса, бундай ишлаб чикариш хажмининг усишига мусбат масштаб самараси дейилади. Мусбат масштаб самарасида узок муддатли Уртача харажатлар камаяди.
Агар, ишлаб чикариш масштаби кенгайганда, омиллар сарфи суръатидан ишлаб чикариш хажмининг усиш суръати паст булса, бундай усишга манфий масштаб самараси дейилади. Манфий масштаб самарасида (ке- йинчалик курамиз) узок муддатли ораликда фирма махсулот ишлаб чикаришни оширганда уртача харажатлар ошиб боради.
Ишлаб чикариш масштаби кенгайганда омиллар сарфи суръати ишлаб чикариш хажмининг усиш суръати- га тенг булса, бундай усишга узгармас масштаб самараси дейилади.
Масштаб самараси махсулот ишлаб чикариш хажмининг, махсулотни ишлаб чицариш учун сарфланадиган омиллар микдори билан боЕлицлиги билан ифодалани- шини эътиборга олсак, уни урганишда ишлаб чицариш функциясидан фойдаланиш мацсадга мувофикдир.
Ишлаб чицариш функцияси берилган булсин:

бу ерда Q— ишлаб чицариш хажми, х1,х2,...,хп — ишлаб чицариш омиллари сарфи микдори.
Агар ишлаб чицариш масштаби Я баробар ошса (Я > 1) у холда ишлаб чицариш масштабининг кенгайи- шини цуйидагича ёзамиз:

Download 150.4 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling